Składki od przychodu ze zlecenia za grudzień br., który zostanie wypłacony w styczniu 2010 r., należy rozliczyć na zasadach dotyczących pracowników. Natomiast składki od przychodów ze zlecenia wykonywanego w czasie urlopu bezpłatnego będą Państwo zobowiązani rozliczać w sposób przewidziany dla zleceniobiorców.
Pojęcie „pracownik” do celów ubezpieczeń społecznych jest szersze niż tradycyjne. Za pracownika uważa się – zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – nie tylko osobę zatrudnioną w ramach stosunku pracy, ale również osobę, która:
- ze swoim pracodawcą dodatkowo podpisała umowę zlecenia, umowę o dzieło albo inną umowę o świadczenie usług, do której zastosowanie mają przepisy dotyczące zlecenia,
- wykonuje na rzecz swojego pracodawcy dodatkową pracę na podstawie jednej z tych umów, mimo że podpisała ją z innym podmiotem niż pracodawca.
W związku z tym przychód z pracy na zlecenie, którą Państwa pracownik wykonuje w grudniu 2009 r., powinien być rozliczony w celach składkowych na zasadach określonych dla pracowników. Nie ma znaczenia, że przychód za ten miesiąc zostanie wypłacony w styczniu 2010 r. Jeśli w styczniu 2010 r. pracownik otrzyma również przychód ze stosunku pracy, to składki za styczeń 2010 r. należy rozliczyć od sumy przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia.
Inaczej należy rozliczać przychód ze zlecenia, które będzie wykonywane w trakcie urlopu bezpłatnego pracownika. W okresie urlopu bezpłatnego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, natomiast pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłacania wynagrodzenia za okres urlopu. W okresie przebywania na urlopie bezpłatnym stosunek pracy ulega zawieszeniu, dlatego osoba przebywająca na tym urlopie nie podlega w tym czasie ubezpieczeniom z tytułu zatrudnienia.
W związku z powyższym przychód z umowy zlecenia, którą pracownik będzie wykonywał w okresie urlopu bezpłatnego, nie będzie traktowany do celów ubezpieczeń społecznych jak przychód ze stosunku pracy. W tym przypadku obowiązek ubezpieczeń należy rozpatrywać tak, jakby umowa ta została zawarta z osobą, która nie jest z Państwa firmą związana umową o pracę.
Jeśli praca na zlecenie, którą pracownik wykonuje w czasie urlopu bezpłatnego, jest jego jedyną pracą wykonywaną w tym okresie, będzie on podlegał ubezpieczeniom:
- obowiązkowo: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz zdrowotnemu,
- dobrowolnie: chorobowemu (tzn. jeśli będzie chciał przystąpić do niego dobrowolnie).
WAŻNE!
Od 1 stycznia 2010 r. ubezpieczenie wypadkowe jest obowiązkowe dla każdego zleceniobiorcy, który podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Zleceniobiorcę należy zgłosić do ubezpieczeń od 1 stycznia 2010 r. z kodem tytułu ubezpieczeń 04 11 xx (od 1 stycznia 2010 r. nie będzie już funkcjonował kod tytułu 04 12 xx przewidziany do zgłoszenia do ubezpieczeń zleceniobiorcy, który nie podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu). Nie należy natomiast zgłaszać na druku zgłoszenia faktu wykonywania zlecenia w grudniu 2009 r., tj. w okresie, w którym praca na podstawie umowy zlecenia była traktowana jak zatrudnienie w ramach stosunku pracy.
Podstawa prawna
- art. 8, art. 11, art. 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
- art. 1 pkt 2 ustawy z 24 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy – Prawo bankowe (DzU nr 71, poz. 609),
- art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, lit. e ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.),
- rozporządzenie z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (DzU nr 186, poz. 1444).