Powinni Państwo zgłosić studenta do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego od 23 października br. Składki za październik należy naliczyć od części wynagrodzenia przysługującego za okres od 23 do 31 października br.
UZASADNIENIE
Student, który pracuje na podstawie umowy zlecenia, nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani ubezpieczeniu zdrowotnemu, pod warunkiem że nie ukończył 26 lat. Od dnia ukończenia tego wieku zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom, nawet jeśli kontynuuje naukę (art. 6 ust. 4 ustawy systemowej).
Przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia (art. 112 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że jeśli zleceniobiorca urodził się np. 23 października, to kolejny rok życia kończy o północy z 22 na 23 października następnego roku. Gdy 23 października 2010 r. przypadają jego 26. urodziny, już od tego dnia jest osobą, która ukończyła 26 lat i od tego dnia podlega ubezpieczeniom.
WAŻNE!
Zleceniobiorca – student powinien zostać zgłoszony do ubezpieczeń od dnia, w którym przypadają jego 26. urodziny.
Od dnia, w którym student ukończy 26 lat, należy go zgłosić do:
- obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego,
- obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Ubezpieczenie chorobowe jest dla zleceniobiorców dobrowolne. Student może przystąpić do niego w każdym czasie na swój wniosek (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej).
Zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń – w tym przypadku w ciągu 7 dni od dnia ukończenia 26 lat, czyli najpóźniej 30 października 2010 r.
Ponieważ obowiązek ubezpieczeń społecznych powstał od dnia ukończenia przez studenta 26 lat, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy uwzględnić wynagrodzenie uzyskane od tego dnia.
Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy – studenta za miesiąc, w którym ukończył 26 lat, jest przychód wypłacony w tym miesiącu, należny mu za okres podlegania ubezpieczeniom. Jeśli zleceniobiorca – student osiąga wynagrodzenie akordowe, będzie to wynagrodzenie wypłacone w tym miesiącu, należne za pracę wykonaną od dnia ukończenia 26 lat. Gdy w umowie zlecenia odpłatność za jej wykonanie została określona kwotowo, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest część tej kwoty obliczona proporcjonalnie do czasu podlegania ubezpieczeniom w tym miesiącu.
Podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest natomiast podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pomniejszona o składki na te ubezpieczenia pobrane z przychodu zleceniobiorcy.
PRZYKŁAD
Płatnik składek zawarł umowę zlecenia ze studentem na okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2010 r. Student 13 września 2010 r. ukończył 26 lat. W umowie zlecenia wynagrodzenie określono miesięcznie w wysokości 2450 zł. Płatnik zgłosił studenta do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz do ubezpieczenia zdrowotnego od 13 września 2010 r. Podstawę wymiaru składek za wrzesień br. ustalił następująco:
● podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne:
2450 zł : 30 (liczba dni kalendarzowych września) x 18 (liczba dni podlegania ubezpieczeniom we wrześniu) = 1470 zł,
● składki na ubezpieczenia społeczne pobrane z przychodu zleceniobiorcy:
emerytalne: 1470 zł x 9,76% = 143,47 zł,
rentowe: 1470 zł x 1,5% = 22,05 zł,
● podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne:
1470 zł – (143,47 zł + 22,05 zł) = 1304,48 zł.
Gdy zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, należy za niego opłacać również składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (jeśli płatnik jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Natomiast obowiązek opłacania za niego składek na Fundusz Pracy powstanie, gdy:
- zgodnie z umową zlecenia ma prawo do wynagrodzenia w miesięcznej wysokości równej co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu w przeliczeniu na okres miesiąca – gdy przychód ze zlecenia został określony kwotowo,
- otrzymał za dany miesiąc wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości nie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia – gdy w umowie zlecenia przychód został określony inaczej niż kwotowo (np. akordowo, prowizyjnie).
Podstawa prawna
- art. 6 ust. 4, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1, art. 18 ust. 3, ust. 7 i ust. 9, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- art. 66 ust. 1 pkt. 1 lit. e, art. 81 ust. 1 i ust. 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.),
- art. 112 Kodeksu cywilnego,
- art. 2, art. 9, art. 10 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr 158, poz. 1121 ze zm.),
- art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.).