W Sejmie zakończyły się prace nad ustawą o pracowniczych planach kapitałowych. PPK mają być dodatkową formą zabezpieczenia na emeryturę, finansowaną głównie przez pracodawców i pracowników oraz przez państwo. Program ma być skierowany do ponad 11 milionów pracowników, w tym do około 9 milionów osób zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw oraz ponad 2 milionów osób pracujących w jednostkach sektora finansów publicznych (czyli tzw. „budżetówce").
PPK to dobrowolny i w pełni prywatny system długoterminowego oszczędzania, który ma podnieść bezpieczeństwo finansowe Polaków. Według minister finansów Teresy Czerwińskiej, Pracownicze Plany Kapitałowe są pierwszym programem oszczędnościowym skierowanym do ponad 11 miliona obywateli, który ma szanse stać się prawdziwie powszechnym, dzięki wpłatom zarówno po stronie pracodawcy, pracownika jak i budżetu państwa.
A zdaniem Elżbiety Rafalskiej, PPK pozwolą na stworzenie powszechnego, dobrowolnego systemu uzupełniającego źródła dochodu po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Projekt ustawy zakłada, że nowe rozwiązania będą wprowadzane etapami. Kolejność tworzenia PPK będzie uzależniona od wielkości lub typu pracodawcy. Najwcześniej, bo z początkiem 2019 r., do PPK mają przystąpić najwięksi pracodawcy, zatrudniający powyżej 250 pracowników. Najpóźniej, bo w połowie 2020 r., małe firmy oraz jednostki sektora finansów publicznych.
PPK to faktycznie program dobrowolny. Choć pracownik będzie przypisany do niego automatycznie, można będzie zrezygnować z oszczędzania w dowolnym momencie. Według projektodawców przedsięwzięcie ma być tanie. Przewiduje niski limit kosztów (0,6 proc.).
>>> Warsztaty z istotnych zmian w prawie pracy
Kiedy PPK wejdzie w życie
Stanie się to już 1 stycznia 2019 roku, ale pracodawcy będą mieli czas na przygotowanie się. PPK będą wprowadzane etapami. Najwcześniej, bo 1 lipca 2019 roku, mają przystąpić najwięksi pracodawcy, zatrudniający powyżej 250 pracowników. Najpóźniej, bo w 2021 r., małe firmy oraz jednostki sektora finansów publicznych.
Harmonogram przystępowania firm do PPK
- zatrudniających powyżej 250 osób (3,3 mln) - 1 lipca 2019
- od 50 do 249 osób (2 mln) - 1 stycznia 2020
- od 20 do 49 osób (1,1 mln) - 1 lipca 2020
- pozostali (5,1 mln) - 1 stycznia 2021
W programie, czy poza nim
Ma być mniej zmartwień pracowniczych, bo pracodawca ma pamiętać o informowaniu pracownika, co się dzieje z jego PPK. Uczestnik PPK będzie mógł zrezygnować z dokonywania wpłat do programu na podstawie pisemnej deklaracji złożonej u pracodawcy. W projekcie założono jednak możliwość ponownego powrotu do programu. Co cztery lata pracodawca będzie informował pracownika, który złożył deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do Pracowniczego Planu Kapitałowego, o ponownym dokonywaniu wpłat. Oznacza to, że jeśli uczestnik PPK będzie chciał zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK, to co 4 lata będzie musiał składać stosowną deklarację. Jednocześnie uczestnik PPK, który zrezygnował z udziału w programie, w każdym momencie będzie mógł ponownie do niego przystąpić.
Polecamy: Pracownicze plany kapitałowe. Nowe obowiązki pracodawców
Odkładane pieniądze mają być inwestowane
Jak wskazał prezes zarządu Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) Paweł Borys, pracownicze Plany Kapitałowe to system prywatny i środki w PPK są prywatne, na takiej samej zasadzie jak lokaty bankowe. PPK mają obsługiwać towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI), które posiadają zgody i zezwolenia na wykonywanie działalności w Polsce. Jednym z dodatkowych wymogów dla TFI, które chcą wziąć udział w PPK, jest minimum trzyletni okres doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi. Dziś zezwolenie posiada ponad 60 TFI. Wstępnie szacuje się, że ponad połowa z nich będzie zainteresowana przedstawieniem swojej oferty na obsługę PPK.
PFR ma utworzyć specjalny portal, który ma zapewnić łatwy dostęp do informacji o produktach, ofertach poszczególnych TFI, standardach umów oraz będzie stanowił źródło wiedzy zarówno dla pracodawców jak i dla pracowników.
Jakie składki
Na PPK płacić mają pracodawcy i uczestnicy programu. Wpłata podstawowa do PPK wyniesie 2 proc. wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od uczestnika programu i 1,5 proc. wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od pracodawcy.
Jest też ciekawe rozwiązanie dla osób najmniej zarabiających. Pracownik, którego miesięczne wynagrodzenie uzyskiwane z różnych źródeł, będzie równe lub niższe niż 120 proc. minimalnego wynagrodzenia w danym roku – będzie mógł dokonywać wpłaty podstawowej niższej niż 2 proc., ale nie mniejszej niż 0,5 proc.
Poza tym w umowie o zarządzanie PPK pracodawca będzie mógł zadeklarować dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5 proc. Oznacza to, że pracodawca każdemu pracownikowi będzie dodawał przynajmniej 1,5 proc. ale nie więcej niż 4 proc.
Uczestnik PPK będzie mógł także zadeklarować wpłatę dodatkową do 2 proc., co daje łącznie maksymalnie 4 proc. (wpłata podstawowa i dodatkowa). W efekcie na konto pracownika w PPK będzie mogła wpływać łączna wpłata od 3,5 do 8 proc. wynagrodzenia.
Pracodawca dostanie karę
Dla pracodawcy będzie istniał obowiązek dokonywania wpłat do PPK. Za niewywiązanie się z obowiązku chlebodawca zapłaci grzywę w wysokości od 1000 do 1 000 000 zł. Wszystko to będzie kontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy.
Kiedy wypłata
Pieniądze zgromadzone przez uczestnika PPK zostaną mu wypłacone po osiągnięciu 60. roku życia. Jest to ten sam wiek dla kobiet i mężczyzn. Środki zgromadzone w PPK będą stanowić prywatną własność uczestników.