Jeśli pracownik przepracował co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach na pełny etat i rozwiąże stosunek pracy, będzie mógł uzyskać emeryturę pomostową. Ponowne podjęcie zatrudnienia nie przeszkodzi mu w pobieraniu przyznanego świadczenia, chyba że uzyskiwany z tego tytułu przychód przekroczy określone progi zarobkowe.
UZASADNIENIE
Podstawowa możliwość uzyskania emerytury pomostowej jest przewidziana w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych dla wszystkich pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionych w tzw. nowych wykazach prac, tj. w załącznikach nr 1 i nr 2 do wspomnianej ustawy. Z możliwości przejścia na emeryturę pomostową na ogólnych zasadach może skorzystać pracownik, który spełnia łącznie następujące warunki:
- urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
- ukończył co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),
- udowodnił co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
- przed 1 stycznia 1999 r. wykonywał (przynajmniej przez 1 dzień) pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienioną w starych lub w nowych wykazach prac,
- po 31 grudnia 2008 r. wykonywał (przynajmniej przez 1 dzień) pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienioną w nowych wykazach prac,
- rozwiązał stosunek (stosunki) pracy.
Ustalając, czy pracownik ubiegający się o emeryturę pomostową spełnia wymóg posiadania co najmniej 15-letniego zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ZUS sumuje okresy pracy:
- w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionej w starych wykazach prac, wykonywanej do końca 2008 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
- w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionej w nowych wykazach prac, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy, niezależnie od tego, czy zatrudnienie to miało miejsce przed 1 stycznia 2009 r. czy po 31 grudnia 2008 r.
Pracami w szczególnych warunkach ze starych wykazów są prace wymienione w wykazach A lub B, które znajdują się w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Odrębna możliwość uzyskania emerytury pomostowej (w niższym wieku emerytalnym) jest przewidziana dla pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionych w nowych wykazach prac. Chodzi o emeryturę przysługującą na podstawie art. 5–10 ustawy o emeryturach pomostowych. Jednak w przepisach tych nie został powołany pkt 33 załącznika nr 1 do tej ustawy, w związku z czym osoby, które wykonywały wymienione w tym punkcie prace (garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych skór) mogą uzyskać emeryturę pomostową wyłącznie na ogólnych zasadach z art. 4 ustawy. Państwa pracownik spełnił wszystkie wymagania określone w tym przepisie, poza rozwiązaniem stosunku pracy. Jeśli spełni także ten warunek, nie będzie przeszkód w przyznaniu mu emerytury pomostowej.
Uzyskanie emerytury pomostowej nie jest uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o to świadczenie. Nie ma natomiast znaczenia wykonywanie działalności gospodarczej, nawet tuż przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę. Oznacza to, że fakt prowadzenia przez Państwa pracownika takiej działalności, nie przeszkodzi mu w uzyskaniu „pomostówki”. Nie będzie też miało znaczenia to, że pracę w szczególnych warunkach zakończył w 2009 r., wiele miesięcy przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę pomostową.
Podjęcie przez Państwa pracownika po przyznaniu emerytury pomostowej innej pracy niż praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymieniona w nowych wykazach, nie spowoduje automatycznego zawieszenia przez ZUS prawa do tego świadczenia.
WAŻNE!
Emerytura pomostowa jest zawieszana – bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu – wyłącznie w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionej w nowych wykazach prac.
Jeżeli świadczeniobiorca uzyskuje przychód z tytułu wykonywania pracy objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, która nie została wymieniona w nowych wykazach prac „szczególnych”, prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu na zasadach przewidzianych dla emerytur i rent przysługujących z FUS. Oznacza to, że emerytura pomostowa może być wypłacana w pełnej wysokości, jeśli miesięczny przychód z pracy zarobkowej nie przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa GUS (od czerwca do sierpnia 2011 r. – 2426,50 zł). W przypadku osiągania wyższego przychodu, ale nieprzekraczającego 130% tego wynagrodzenia (obecnie 4506,30 zł), świadczenie podlega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla emerytury (obecnie 503,82 zł). Jeśli natomiast emeryt osiąga przychód w wysokości przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, emerytura pomostowa podlega zawieszeniu.
Podstawa prawna
- art. 4, art. 17 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.),
- art. 103–104 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).