Pracodawcy zatrudniający pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze od stycznia 2010 r. zobowiązani są do:
- opłacania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP); stopa składki na FEP wynosi 1,5% podstawy wymiaru, finansowana jest w całości przez płatnika składek,
- prowadzenia wykazu stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- prowadzenia ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- informowania ZUS o pracownikach umieszczonych w ewidencji,
- przekazywania do ZUS informacji o liczbie stanowisk pracy, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Do końca 2009 r. pracodawcy mieli czas na ostateczne określenie stanowisk, na których praca zaliczana będzie do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Przypomnimy, że nie można się w tym przypadku kierować nazwą stanowiska, lecz charakterem wykonywanej pracy.
Ewidencja pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, powinna zawierać następujące dane:
- nazwisko i imię,
- datę urodzenia,
- numery PESEL i NIP,
- serię i numer dowodu osobistego lub paszportu.
Pracodawca ma obowiązek powiadomić pracowników o dokonaniu wpisu do prowadzonej ewidencji.
WAŻNE!
W przypadku nieumieszczenia przez płatnika składek danego pracownika w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub pracę o szczególnym charakterze pracownikowi będzie przysługiwała skarga do Państwowej Inspekcji Pracy. Jeżeli skarga zostanie uwzględniona, to właściwe ograny Państwowej Inspekcji Pracy będą uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących taką pracę. Od decyzji inspektora pracy zarówno pracownikowi, jak i płatnikowi składek przysługuje odwołanie do okręgowego inspektora pracy, którego decyzja może być skontrolowana na drodze sądowego postępowania administracyjnego.
Informacje dotyczące pracowników umieszczonych w ewidencji pracodawca przekazuje do ZUS-u w zgłoszeniu danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za dany rok kalendarzowy, w terminie do 31 marca następnego roku kalendarzowego, czyli pierwszy raz pracodawcy przekażą taką informację w 2011 r.
Informacja powinna zawierać:
- nazwisko i imię,
- datę urodzenia,
- numery PESEL i NIP, a w razie gdy pracownikowi nie nadano tych numerów lub jednego z nich – serię i numer dowodu osobistego lub paszportu,
- okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w przepisach art. 33 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Łącznie ze zgłoszeniem danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za rok 2010 pracodawca ma obowiązek przekazać informację zawierającą te same dane za rok 2009 r.
WAŻNE!
Od 1 stycznia 2010 roku pracodawca ma obowiązek odprowadzać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych za pracowników, którzy:
● urodzili się po 31 grudnia 1948 r.,
● wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Ponadto informacje dotyczące liczby stanowisk pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze pracodawca jako płatnik składek przekazuje do ZUS w comiesięcznej deklaracji rozliczeniowej.
Od 1 stycznia 2009 r. do czasu przekazania pierwszego zgłoszenia danych za rok 2010 i informacji dotyczącej pracowników, którzy w 2009 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze – pracodawca ma obowiązek wydawania pracownikom zaświadczeń, potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, przypadające po 31 grudnia 2008 r. (art. 50 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych).
PODSTAWA PRAWNA
- Ustawa o emeryturach pomostowych z 19 grudnia 2008 r. (DzU nr 237, poz. 1656).