- Kto może być pomocnikiem rolnika?
- Przy jakich zbiorach pomoc?
- Pomoc przy zbiorach obejmuje następujące czynności
- Umowa o pomocy przy zbiorach - co powinna zawierać?
- Pomocnik rolnika z Ukrainy
- Jakie ubezpieczenie pomocnika rolnika?
- Ile wynosi składka KRUS w 2022?
- Pomocnik rolnika podatek
Kto może być pomocnikiem rolnika?
Pomocnikiem rolnika może być:
-
tylko osoba pełnoletnia
-
z którą rolnik zawarł umowę o pomocy przy zbiorach
-
posiadająca obywatelstwo polskie, ewentualnie uprawniona do wykonywania pracy na terytorium Polski lub zwolniona z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (na podstawie przepisów szczególnych).
Pomocnikiem rolnika może być np. emeryt, rencista, osoba będąca rolnikiem bądź małżonkiem rolnika czy też domownikiem prowadzącym stale własne gospodarstwo rolne. Oczywiście praca musi mieć charakter odpłatny i musi być świadczona osobiście.
Przy jakich zbiorach pomoc?
Pomoc rolnikowi odbywa się przy zbiorach: chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich.
W oparciu o przepisy Unii Europejskiej polskie prawo reguluje szczegółowy wykaz produktów rolnych, przy zbiorze których świadczona może być pomoc rolnikowi, są to m.in. pomidory, cebula, szalotka, czosnek, pory, dymka, kapusta biała lub czerwona, kalafiory, kalarepa, jarmuż, brukselka, brokuły chińskie i głowiaste kapusta pekińska, sałata, cykoria, marchew, rzepa, buraki sałatkowe, selery korzeniowe, rzodkiewki, chrzan, pietruszka korzeniowa, pasternak zwyczajny, czyściec bulwiasty, ogórki i korniszony, warzywa strączkowe, groch, fasola, bób, szparagi, oberżyny („bakłażany”), selery naciowy i chiński, grzyby, trufle, papryka słodka, szpinak, karczochy, dynie i tykwy, cukinia, warzywa sałatowe, burak boćwina, kapary, koper, liście kolendry, rabarbar, szczaw zwyczajny, szczawik, rzeżucha, orzechy świeże i suszone, w tym migdały, orzechy leszczyny, orzechy włoskie, kasztany, pistacje, orzechy makadamia, orzechy sosny, figi, ananasy, awokado, mango, pomarańcze, mandarynki, klementynki, cytryny, limonka, winogrona, melony (włącznie z arbuzami) i papaje, jabłka, gruszki i pigwy, morele, wiśnie i czereśnie, morele, brzoskwinie (włącznie z nektarynami), śliwki i owoce tarniny, truskawki, poziomki, maliny, jeżyny, morwy, mieszańce malin z jeżynami, porzeczki, agrest, żurawiny, borówki, kiwi, duriany, kaki, liczi, owoce chlebowca, śliwy, granaty, szafran, tymianek, bazylia, melisa, mięta, rozmaryn, szałwia, chleb świętojański, tytoń oraz pozostałe zioła i rośliny zielarskie.
Co ciekawe na liście nie ma zbóż, nie jest więc możliwa pomoc rolnikowi przy żniwach i zbiorze zbóż.
Pomoc przy zbiorach obejmuje następujące czynności
-
zbieranie chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół lub roślin zielarskich;
-
usuwanie zbędnych części roślin;
-
klasyfikowanie lub sortowanie zerwanych lub zebranych chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół lub roślin zielarskich, lub wykonywanie innych czynności mających na celu przygotowanie wymienionych zbiorów do transportu, przechowywania lub sprzedaży lub związanych z pielęgnowaniem i poprawą jakości plonów.
Rolnik jest zobowiązany do zapewnienia pomocnikowi odpowiednich narzędzi niezbędnych do świadczenia pomocy przy zbiorach.
Umowa o pomocy przy zbiorach - co powinna zawierać?
Rolnik zawiera ze swoim pomocnikiem umowę o pomocy przy zbiorach, o której mowa w art. 91a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 933, dalej jako: ustawa). Umowa ta ma charakter cywilnoprawny, w związku z tym w zakresie nieuregulowanym w ustawie do umowy o pomocy przy zbiorach stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Skoro tak, to zatrudnienie pomocnika rolnika nie odbywa się w ramach typowego stosunku pracy i nie stwarza relacji pracownik – pracodawca, w oparciu o Kodeks pracy.
Jeżeli chodzi o formę, to umowę o pomocy przy zbiorach zawiera się na piśmie przed rozpoczęciem świadczenia pomocy. W umowie wskazuje się zakres czynności wykonywanych przez pomocnika rolnika oraz dzień rozpoczęcia świadczenia pomocy (jeżeli jest on inny niż dzień zawarcia umowy). Co ważne, pomocnik rolnika przed zawarciem umowy o pomocy przy zbiorach składa oświadczenie o liczbie dni w danym roku kalendarzowym, przez jakie świadczył pomoc przy zbiorach chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich, na podstawie umów o pomocy przy zbiorach zawartych z innymi rolnikami. Jest to ważne, ponieważ łączny czas świadczenia pomocy przy zbiorach, na podstawie umów o pomocy przy zbiorach zawartych przez jednego pomocnika rolnika nie może przekroczyć 180 dni w roku kalendarzowym.
Umowa powinna określać strony umowy, miejsce świadczenia pomocy (czyli adres i teren gospodarstwa rolnego położonego w danej miejscowości), czas trwania umowy, wynagrodzenie, zakres czynności wykonywanych w ramach pomocy oraz podpisy stron.
Oczywiście każdej ze stron umowy o pomocy przy zbiorach przysługuje prawo wypowiedzenia umowy. Umowa ulega rozwiązaniu z upływem dnia, w którym została wypowiedziana, chyba że strony w umowie postanowiły inaczej.
Pomocnik rolnika z Ukrainy
Limit 180 dni w roku kalendarzowym świadczenia pomocy przy zbiorach przez pomocnika rolnika na podstawie umowy przy zbiorach nie ma zastosowania do tych umów, które są zawierane z obywatelami Ukrainy, którzy przybyli do Polski z terytorium Ukrainy od dnia 24 lutego 2022 r. i przebywają legalnie na terenie RP. Przepisy ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.) przewidują możliwość zawierania umowy o pomocy przy zbiorach na wydłużony niż dotychczas okres tj. na okres ich legalnego pobytu na terytorium Polski.
Jakie ubezpieczenie pomocnika rolnika?
Pomocnik, z którym rolnik podpisał umowę o pomocy przy zbiorach podlega obowiązkowo:
-
ubezpieczeniu wypadkowemu;
-
ubezpieczeniu chorobowemu i macierzyńskiemu;
-
ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Rolnik ma obowiązek zgłoszenia pomocników, z którymi zawarł umowę w KRUS w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy, jednak nie później niż przed upływem okresu, na który zawarta została ta umowa. Nie zgłoszenie pomocnika do ubezpieczeń w KRUS pozbawi go prawa do świadczeń. Rolnik jest zobowiązany do samodzielnego wyliczenia składek i ich terminowego opłacenia (do 15 dnia następnego miesiąca) bez wezwania ze strony KRUS, który nie wydaje decyzji w tym zakresie.
Ile wynosi składka KRUS w 2022?
Wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie za pomocnika rolnika jest taka sama jak za każdą osobę podlegającą temu ubezpieczeniu i stanowi ona pełną wysokość składki na to ubezpieczenie, która ogłaszana jest przez Prezesa KRUS. Przykładowo składka na ubezpieczenie zdrowotne za lipiec 2022 r. wynosi 187 zł.
Pomocnik rolnika podatek
Wartość wyżywienia i zakwaterowania zapewnionego nieodpłatnie przez rolnika pomocnikowi rolnika jest zwolniona od podatku.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 933)
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.)