Mobilność studentów i absolwentów
Biorąc pod uwagę trudną sytuację na rynku pracy, zwłaszcza wśród osób młodych, Unia Europejska kładzie duży nacisk na tworzenie warunków sprzyjających studiom, szkoleniom i pracy za granicą. Z racji tego, że te działania stanowią priorytet unijnej polityki społecznej, Komisja Europejska i Euridice sprawdziły, jak w poszczególnych państwach wspierana jest mobilność studentów oraz absolwentów. Jak pokazało badanie, choć Polska wciąż ma sporo do zrobienia, na tle innych państw prezentuje się dobrze. W badaniu uwzględniono pięć kryteriów, które zdaniem organów unijnych determinują możliwości skorzystania z szansy nauki i pracy za granicą przez młode osoby. Do głównych wyznaczników należą: informacja oraz poradnictwo dotyczące wyjazdów zagranicznych, transfer świadczeń pieniężnych dla studentów, znajomość języków obcych, uznawanie studiów zagranicznych i wsparcie dla studentów ze środowisk defaworyzowanych.
Zobacz również serwis: Młodociani, niepełnosprawni, bezrobotni
Po pierwsze: informacja
Biorąc pod uwagę informacje i poradnictwo dotyczące możliwości podjęcia studiów lub pracy za granicą, najlepsze warunki oferują m.in. Niemcy, Belgia, Hiszpania, Francja oraz Włochy. Zdecydowanie gorzej w tym zakresie radzi sobie Bułgaria, Grecja, Słowenia i Cypr. Realizację tego punktu należy jednak dobrze ocenić w Polsce, gdzie funkcjonują rozwinięte strategie informacyjne i doradcze, które są realizowane głównie na uczelniach wyższych. Na uwagę zasługuje także fakt, że w inicjatywy z zakresu mobilności angażowani są sami zainteresowani, czyli studenci i absolwenci, którzy mogą wziąć udział w spotkaniach, konferencjach i seminariach pozwalających dowiedzieć się więcej o życiu i pracy w innym kraju.
– Czynnikiem, który sprzyja podejmowaniu decyzji o wyjeździe za granicę w celu pogłębienia wiedzy i zdobywania doświadczenia zawodowego jest biegłość w posługiwaniu się językami obcymi. W Polsce obowiązkowa nauka pierwszego języka obcego dotyczy już dzieci w wieku siedmiu lat. Wykładany jest też drugi język, jednak przez okres krótszy niż pięć lat. Można zatem stwierdzić, że pod kątem znajomości języków obcych polska młodzież jest dobrze przygotowana do nauki i pracy za granicą – mówi Marcin Kotus z Feender.com, portalu gromadzącego oferty praktyk i staży zagranicznych. – Raport pokazał, że większy nacisk na znajomość języków kładzie się m.in. na Cyprze i w Luksemburgu. Co ciekawe, nauka języka obcego nie jest obowiązkowa na żadnym szczeblu edukacji w Irlandii oraz w Szkocji.
Pomoc młodym w praktyce
Zdaniem Unii Europejskiej, ważnym aspektem wpływającym na podejmowanie przez studentów i absolwentów decyzji o wyjeździe, jest wsparcie finansowe w formie stypendiów i pożyczek. Z badania wynika, że w Polsce na taką pomoc może liczyć od 10% do prawie 50% studentów. Kryterium przyznawania grantów jest sytuacja finansowa i osiągnięcia kandydatów. Jeśli chodzi o transfer świadczeń polegający na uzyskiwaniu dotacji w innych krajach na takich zasadach jak w ojczyźnie to funkcjonuje to m.in. na Cyprze, w Finlandii i w Szwecji. Z kolei dodatkowe restrykcje obowiązują w takich państwach jak Chorwacja, Grecja, Bułgaria czy Czechy.
Zgromadzone dane pokazują, że obszarem, który wymaga dalszych działań zarówno wspólnoty europejskiej, jak i poszczególnych państw, jest uznawanie przez kraje studiów zagranicznych. W tym zakresie Polska dobrze prezentuje się na tle innych, ponieważ monitoruje wszystkie aspekty punktów ECTS oraz suplementu do dyplomu.
– Polska jako jeden z nielicznych krajów oficjalnie przyjęła Europejską Kartę Mobilności (European Quality Charter on Mobility). Przejawia się to m.in. tworzeniem poradników dla studentów i absolwentów dotyczących tego, jak wykorzystać mobilność w celu rozwoju własnych kompetencji, a także kontrolowaniu właściwego funkcjonowania Porozumienia o programie zajęć, które jest podpisywane z uczelniami partnerskimi – wyjaśnia Marcin Kotus z Feender.com. – W tym zakresie na tle Europy wypadamy dobrze.
Grupą, na którą Unia Europejska kładzie szczególny nacisk w zakresie promowania mobilności jest młodzież ze środowisk defaworyzowanych. Najlepsze systemy wsparcia dla młodych znajdujących się w trudnej sytuacji społeczno-ekonomicznej funkcjonują w Niemczech, Austrii, we Włoszech i we Wspólnocie Flamandzkiej w Belgii. W tych krajach wyjeżdżający otrzymują dodatkowe wsparcie wynikające z trudnej sytuacji materialnej. Również w Polsce jest to podstawa do uzyskania grantów na wyjazd.
Plan na przyszłość: działanie
O tym, że Unia Europejska kładzie duży nacisk na mobilność studentów, świadczy m.in. zwiększenie dofinansowań na program Erasmus+, w ramach którego studenci mogą wyjeżdżać na stypendia i staże zagraniczne. Zintensyfikowanie działań może być uzasadnione faktem, że jak do tej pory, żaden kraj nie uzyskał najwyższych wyników we wszystkich kategoriach. Najwyżej oceniono Wspólnotę Flamandzką w Belgii, gdzie warunki sprzyjające mobilności młodych ludzi zostały uznane za najlepsze. W ogólnym podsumowaniu najsłabiej wypadła Słowacja i Rumunia.
– Patrząc na sytuację na rynku pracy i duże bezrobocie wśród młodych takie inicjatywy wydają się niezbędne. Przeprowadzone badanie pokazało, że są podejmowane działania w zakresie zwiększenia mobilności studentów, jednak w jednych krajach działają one lepiej, a w innych zdecydowanie gorzej – podsumowuje Marcin Kotus z Feender.com. – Dlatego tak ważne są wszelkie inicjatywy promujące ideę zdobywania zagranicznych doświadczeń oraz konkretne działania, które pomagają młodym ludziom w znalezieniu atrakcyjnej oferty i przygotowaniu ich do wyjazdu.
Źródło: Feender.com