Przepisy szczegółowe
Urlop ten regulują szczegółowe przepisy branżowe, pragmatyki zawodowe. Kodeks pracy nie zawiera regulacji w tym zakresie. Urlop dla poratowania zdrowia jest dodatkowym przywilejem pracowników, przyznanym obok pozostałych uprawnień urlopowych. Ustawodawca posłużył się przy tym terminem „urlop”, który w prawie pracy oznacza usprawiedliwiony okres zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy o określonym przeznaczeniu. Urlop dla poratowania zdrowia jest zatem odmianą urlopu pracowniczego, najbardziej zbliżoną w swej konstrukcji i celu do urlopu wypoczynkowego, stąd nie można z obydwu tych instytucji korzystać w tym samym czasie (por. wyr. SN z 10.02.1988 r., III PZP 4/88).
Polecamy: Forum Kadry – Urlop zdrowotny dla nauczycieli
Specyfika urlopu
Urlop taki udzielany jest w konkretnym celu. Przysługuje pracownikowi w trakcie trwania stosunku pracy. Jest płatny. Biorąc pod uwagę istotę takiego urlopu należy przyjąć, że są do niego uprawnieni pracownicy zatrudnieni na co dzień w cięższych i bardziej szkodliwych warunkach, wymagający poddania się po pewnym okresie pracy leczeniu, celem odzyskania pełnej zdolności do pracy i jej prawidłowego kontynuowania.
Wniosek
Urlop dla poratowania zdrowia wymaga, jak w przypadku innych urlopów, udzielenia przez pracodawcę (lub inny podmiot określony przepisami). Konieczne jest każdorazowe otrzymanie przez pracownika urlopu, niezależnie od spełnienia przez niego wszystkich pozostałych wymaganych prawem przesłanek (np. staż pracy, wymiar czasu pracy, upływ okresu od zakończenia poprzedniego urlopu). Pracownik nie „bierze” go sam, nawet jeśli udzielenie urlopu w danej sytuacji jest obowiązkiem pracodawcy [gdy przepis stanowi, że urlopu „udziela się”, a nie „można udzielić”, na wniosek pracownika]. W takiej sytuacji wniosek zainteresowanego (…) jest konieczną przesłanką formalną zastosowania instytucji urlopu (…). W razie odmowy udzielania urlopu (…) można dochodzić swoich roszczeń w tym przedmiocie na drodze sądowej w trybie przepisów o postępowaniu odrębnym z zakresu prawa pracy (por. wyr. SN z 13.06.2012 r., II PK 298/2011).
Zobacz również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki
Wymiar, zasady nabywania i przyznawania urlopu
Przepisy określają szczegółowo wymiar urlopu, zasady nabywania prawa do urlopu oraz jego przyznawania. Są one zróżnicowane w odniesieniu do poszczególnych profesji. Przykładowo można wskazać, że urlop nauczyciela (zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony) przysługuje po przepracowaniu co najmniej 7 lat, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku, a łącznie w okresie całego zatrudnienia - 3 lat.
www.ghmw.pl