Mogą Państwo wyrazić zgodę na podział tego urlopu w sposób proponowany przez pracownika, ale taki wniosek nie jest dla Państwa wiążący. Mają Państwo bowiem prawo udzielić pracownikowi dodatkowego urlopu wypoczynkowego jednorazowo w całości.
Przepisy ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.) przyznają pracownikom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym prawo do 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Przepisy tej ustawy nie regulują natomiast kwestii dzielenia tego dodatkowego urlopu. Jednak w sprawach nieunormowanych przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej... stosuje się kodeks pracy (art.66 ustawy o rehabilitacji zawodowej...). Na podstawie art. 162 kodeksu pracy mogą Państwo podzielić dodatkowy urlop na części na wniosek pracownika w taki sposób, aby co najmniej jedna z części wypoczynku (łącznie z podstawowym urlopem) obejmowała nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych (razem z dniami wolnymi od pracy, niedzielami i świętami).
Nie mogliby zatem Państwo podzielić 10-dniowego dodatkowego urlopu samodzielnie, tak jak nie mogą Państwo bez wniosku pracownika podzielić urlopu podstawowego. Natomiast to od pracodawcy zależy, czy uwzględni wniosek pracownika. Pracodawca może odmówić pracownikowi takiego podziału urlopu ze względu na konieczność zapewnienia „normalnego toku pracy”.
Wniosek pracownika o podzielenie urlopu wypoczynkowego nie wymaga uzasadnienia i może być złożony w dowolnej formie. Do celów dowodowych, np. w przypadku kontroli inspektora Państwowej Inspekcji Pracy, wskazana jest jednak forma pisemna.
Pracownik zaliczony do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności ma również prawo do płatnego zwolnienia od pracy:
- na wykonywanie badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy,
- w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej jednak niż raz w roku.
Łączny wymiar urlopu dodatkowego i zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego (art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej...). Państwa pracownik nie musi zatem wykorzystać dodatkowego urlopu wypoczynkowego na wizyty w przychodni, tylko może w tym celu skorzystać również ze zwolnienia od pracy.
Należy przypomnieć, że prawo pracownika do pierwszego dodatkowego urlopu przysługuje po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia go do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, chociażby nie wystąpił do pracodawcy o przyznanie takiego urlopu (wyrok Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2005 r., II PK 339/04, OSNP 2006/9–10/150).
Państwa pracownik ma w zależności od swojego stażu pracy prawo do 30 dni urlopu (20 dni urlopu zwykłego + 10 dni urlopu dodatkowego) lub 36 dni urlopu (26 dni urlopu zwykłego + 10 dni urlopu dodatkowego).
Prawo do niewykorzystanego dodatkowego urlopu wypoczynkowego przechodzi na następne lata. Pracownik z dniem nabycia prawa do dodatkowego urlopu wypoczynkowego uzyskuje ten urlop w pełnym wymiarze 10 dni, co oznacza, że nie stosuje się w tym przypadku zasady proporcjonalności. W razie utraty stopnia niepełnosprawności niewykorzystana część dodatkowego urlopu nie przepada.
Dodatkowy urlop powinien być udzielony pracownikowi w naturze. Tego urlopu udziela się w dniach, które dla pracownika są dniami pracy, w wymiarze godzinowym.
Od 1 stycznia 2012 r. czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej zarówno do znacznego, umiarkowanego, jak i lekkiego stopnia niepełnosprawności wynosi maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Pracownik niepełnosprawny, zaliczony do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, może pracować w skróconych normach czasu pracy, tj. maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Na tę okoliczność pracownik powinien dostarczyć pracodawcy zaświadczenie od lekarza o konieczności stosowania skróconej normy czasu pracy. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wyniesie 7 godzin, to jego dodatkowy urlop będzie odpowiadał 70 godzinom pracy.
Podstawa prawna:
- art. 15, art. 19 ust. 1, art. 20 ust. 1 i 3, art. 66 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.),
- art. 162 i 163 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).