Czy podczas pracy w skróconym wymiarze czasu pracy w trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego można zlecać pracownikowi pracę powyżej jego etatu

Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).
rozwiń więcej
Pracownica zatrudniona na pełny etat złożyła wniosek o dodatkowy urlop macierzyński i jednocześnie skrócenie w jego trakcie czasu pracy do połowy etatu. Osoba ta pracuje codziennie po 8 godzin, a zatem w czasie dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie pracować codziennie po 4 godziny. Czy możemy zlecić jej wykonywanie pracy przekraczającej ustalony w ten sposób wymiar czasu pracy, tak jak innym niepełnoetatowcom? Pracownica wykonywałaby pracę np. po 6–7 godzin dziennie, co nie będzie przecież stanowić pracy w godzinach nadliczbowych.

Mogą Państwo polecić pracownicy pracę powyżej 4 godzin na dobę wyłącznie za jej zgodą. Taka praca zawsze musi zostać uznana za wykonywaną w godzinach nadliczbowych. Pracownica jest bowiem nadal zatrudniona na pełny etat, który jest „dzielony” między pracę i dodatkowy urlop macierzyński.

Autopromocja

UZASADNIENIE

Pracownica uprawniona do dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego może podjąć decyzję o połączeniu wykorzystywania tego urlopu z wykonywaniem pracy u macierzystego pracodawcy w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego etatu (art. 1821 § 4 Kodeksu pracy). W takich sytuacjach wysokość otrzymywanego zasiłku macierzyńskiego pomniejszamy proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

PRZYKŁAD

Pracownica zatrudniona na pełny etat złożyła wniosek o dodatkowy urlop macierzyński, jednocześnie wskazując, że chciałaby świadczyć pracę w wymiarze 1/4 etatu. Pracodawca musi zaakceptować jej wniosek. W konsekwencji pracownica powinna otrzymać odpowiednio zmniejszone do 1/4 etatu wynagrodzenie oraz pomniejszony o 1/4 zasiłek macierzyński.

Łączenie pracy na część etatu z wykorzystywaniem dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego nie powoduje obniżenia wymiaru czasu pracy. Pracownica będzie okresowo wykonywać pracę na niepełny etat, a przez pozostałą część czasu pracy wykorzystywać dodatkowy urlop macierzyński. Zatem praca i dodatkowy urlop macierzyński dopełniają się wzajemnie do pełnego etatu (lub etatu, w jakim dana osoba była do tej pory zatrudniona).


PRZYKŁAD

Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy zdecydowała się na korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i świadczenia pracy na pół etatu. W tym przypadku pracownica nie pracuje jedynie na pół etatu. Pełny etat jest nadal „wypełniony”, tak jak miałoby to miejsce wówczas, gdyby pracownica jedynie korzystała z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

W zwykłej sytuacji pracodawca może zlecić niepełnoetatowcowi pracę przekraczającą jego wymiar czasu pracy. Praca ta nie będzie pracą w godzinach nadliczbowych dopóki nie zostaną przekroczone normy czasu pracy (8 godzin na dobę, przeciętnie 40 godzin na tydzień). Praca ta – poza zwykłym wynagrodzeniem – nie musi być nawet dodatkowo rekompensowana. Strony stosunku pracy w umowie o pracę ustalają bowiem, po jakim przekroczeniu uzgodnionego wymiaru czasu pracy przysługują pracownikowi dodatki do wynagrodzenia (art. 151 § 5 Kodeksu pracy).

W przedstawionej sytuacji mamy jednak do czynienia z innym przypadkiem. Pracownica wykorzystuje pełny etat (praca na część etatu i dodatkowy urlop macierzyński). Zatem jakakolwiek dodatkowa praca powinna zostać potraktowana jak przekroczenie norm czasu pracy. Do pracownicy, która łączy dodatkowy urlop macierzyński ze świadczeniem pracy, mają ponadto zastosowanie wszystkie przepisy ochronne dotyczące dodatkowych urlopów macierzyńskich (np. ochrona przed zwolnieniem z pracy), a także przepisy ograniczające uprawnienia pracodawcy w zakresie czasu pracy tych osób. Pracodawca nie może zatem polecać pracy w godzinach nadliczbowych lub przekraczającej 8 godzin na dobę bez zgody pracownicy opiekującej się dzieckiem do 4 lat (art. 148 pkt 3 i art. 178 § 2 Kodeksu pracy). Dotyczy to również Państwa pracownicy, ponieważ opiekuje się dzieckiem do 4 lat.

Nie można zatem potraktować pracy powyżej części etatu jako innej pracy niż praca w godzinach nadliczbowych, także biorąc pod uwagę cel tej regulacji i finansowanie z ubezpieczenia społecznego zasiłku macierzyńskiego otrzymywanego przez pracownicę.

Podstawa prawna

  • art. 148, art. 151, art. 178, art. 1821 Kodeksu pracy.
Kadry
Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa?
03 maja 2024

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Poniżej wykaz niedziel handlowych na 2024 r.

5 maja: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych
03 maja 2024

W dniu 5 maja przypada: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych, a w Polsce to także Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną. Trzeba zwrócić uwagę na sytuację tych osób, szczególnie w kontekście społecznym, zawodowym ale i ekonomicznym. Przecież już zgodnie z Konstytucją RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”. Musimy zatem wiedzieć, że uznając i popierając godność i prawa osób z niepełnosprawnościami, uznajemy własną godność i prawa.

4 maja to Dzień Św. Floriana - Święto Strażaków
03 maja 2024

Świętowaliśmy 1, 2, 3 maja teraz przyszedł czas na 4 maja -  Dzień Św. Floriana. To Wielkie Święto Strażaków. Zostało ustanowione w dniu imienia patrona tej grupy zawodowej czyli właśnie św. Floriana. W ten szczególny dzień warto wyrazić wdzięczność zarówno strażakom z Ochotniczych Straży Pożarnych jak i z Państwowej Straży Pożarnej za ich trud, ciężką i niebezpieczną służbę, gdzie często narażają swoje życie i zdrowie dla niesienia pomocy innym. 

Emerytura z ZUS: by zapewnić sobie nawet najniższą nie można zbyt często korzystać z zasiłków chorobowych, dlaczego
03 maja 2024

Częste przebywanie na zwolnieniu lekarskim, zwłaszcza tuż przed emeryturą ma wpływ na negatywny wpływ jej wysokość. A często na tym etapie życia bywa i tak, że dla poratowania zdrowia trzeba okresowo skorzystać z renty. Czy więc chorobowe wlicza się do emerytury? Nie tylko więc zbyt krótki staż pracy, ale i duży staż pracy, ale poprzerywany zwolnieniami lekarskimi może obniżyć emeryturę i pozbawić prawa do minimalnej gwarantowanej emerytury, bo formalnie takie okresy zwolnień, choć stażu pracy nie obniżają, w stażu ubezpieczeniowym uznawane są za okresy nieskładkowe.

Od 300 zł do 1200 zł - tyle wyniesie bon energetyczny w zależności od dochodu. Rząd rozpatrzy projekt ustawy o bonie energetycznym
02 maja 2024

Rada Ministrów na najbliższym posiedzeniu w dniu 7 maja 2024 r. zajmie się projektem ustawy o bonie energetycznym. Ustawa przewiduje dalsze zamrożenie cen energii elektrycznej i wprowadzenie jednorazowego bonu energetycznego. Świadczenie to będzie uzależnione od kryterium dochodowego.

Matura 2024: We wtorek, 7 maja, zaczyna się egzamin maturalny
02 maja 2024

W 2024 r. sesja główna egzaminu maturalnego potrwa od 7 maja do 24 maja. Część pisemna zacznie się 7 maja i skończy 24 maja, a część ustna potrwa od 11 maja do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja) oraz od 20 maja do 25 maja. Wyniki matury będą znane 9 lipca.

ZUS przyznał pierwsze świadczenia wspierające dla osób z niepełnosprawnościami
02 maja 2024

1,5 tys. osób z niepełnosprawnościami otrzymało już świadczenia wspierające. Do ZUS wpłynęło ponad 8,4 tys. wniosków o to świadczenie.

To już koniec wypłat trzynastej emerytury
02 maja 2024

To już koniec wypłat trzynastej emerytury w 2024 roku. Ile osób otrzymało trzynastkę z ZUS?

Rada Ministrów: Zwiększą się wynagrodzenia pracowników samorządowych. Trwają prace nad projektem rozporządzenia
02 maja 2024

Rząd pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zwiększy się poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych.

MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

pokaż więcej
Proszę czekać...