System zadaniowego czasu pracy może być stosowany w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy.
Niektóre zawody czy stanowiska pracy nie wymagają świadczenia pracy w wyraźnie określonych, sztywnych godzinach bądź pod bezpośrednim nadzorem przełożonego. W takich sytuacjach pracodawca może zadecydować o wprowadzeniu zadaniowego systemu czasu pracy. Zgodnie z art. 140 k.p. pracodawca może wprowadzić system zadaniowego czasu pracy w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy.
A zatem, gdy obowiązki mogą być wykonywane poza zwykłym rytmem pracy, w godzinach dogodnych dla pracownika, oraz gdy realizacja zadań uniemożliwia stałą kontrolę ze strony pracodawcy, jak też ewidencję obecności pracownika w firmie, można zastosować system zadaniowy. Ponadto przy spełnieniu warunków dotyczących rodzaju, organizacji oraz miejsca pracy nie ma przeszkód, aby system zadaniowy ustalić dla całej firmy, określonego działu, stanowiska czy też jednego bądź kilku pracowników.
Pracodawca, zamierzając wprowadzić zadaniowy system czasu pracy, powinien po porozumieniu z pracownikiem ustalić czas niezbędny do wykonania powierzonych mu obowiązków. Przy czym jego wymiar czasu pracy nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę oraz przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy.
Należy pamiętać, że w stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy pracodawcy zwolnieni są z prowadzenia ewidencji ich godzin pracy (art. 149 § 2 k.p.). W tym systemie czas pracy pracowników nie jest określany godzinowo, lecz wymiarem zadań należących do ich zakresu obowiązków. Ale, jak już wspomniano, wykonanie powierzonych zadań nie powinno zajmować pracownikowi więcej niż 8 godzin na dobę oraz przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy.
Zgodnie z art. 150 § 1 k.p. zadaniowy system czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Pracodawca, chcąc wprowadzić system zadaniowy, musi dokonać zmiany układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy lub obwieszczenia w zależności od dokumentów wewnątrzzakładowych w firmie.
Pracodawca wprowadzający zadaniowy system czasu pracy dla osób zatrudnionych na tym samym stanowisku powinien dokonać wpisu tego systemu dla konkretnego stanowiska pracy w dokumencie regulującym czas pracy w zakładzie. Ponadto, jeśli umowa o pracę pracownika zawiera zapis, że jest on zatrudniony np. w systemie podstawowym, to zmiana tego systemu na zadaniowy będzie wymagała (oprócz zmiany aktów wewnątrzzakładowych) również zmiany tej umowy o pracę. W takiej sytuacji zmiana umowy dokonuje się na mocy porozumienia stron bądź wypowiedzenia zmieniającego. Istotą jest tu wyrażenie przez pracownika zgody na zmianę jego systemu czasu pracy. Potwierdził to Sąd Najwyższy, stanowiąc, że organizowanie procesu pracy, w tym również ustalenie obowiązującego pracowników rozkładu czasu pracy, należy do uprawnień dyspozycyjnych kierownictwa zakładu pracy. Zmiana stosowanego w zakładzie systemu rozkładu czasu pracy nie wymaga dokonania wypowiedzenia zmieniającego. Gdyby natomiast system organizacji czasu pracy został wyraźnie zastrzeżony w umowie o pracę, wówczas zmiana zastrzeżonego w tej umowie systemu pracy wymagałaby wypowiedzenia przez zakład pracy warunków pracy i płacy albo porozumienia stron co do takiej zmiany (wyrok SN z 25 marca 1977 r., I PRN 5/77, OSP 1978/12/218).
Odpowiedziała Alicja Fal