Do dnia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego Państwa pracownika wobec funduszu należy dokonywać potrąceń do wysokości 3/5 wynagrodzenia pracownika nie stosując kwoty wolnej od potrąceń. Po tym dniu mogą Państwo zająć maksymalnie 1/2 wynagrodzenia, pamiętając, że w tym przypadku należy pozostawić pracownikowi co najmniej minimalne wynagrodzenie.
Wynagrodzenie pracownicze podlega szczególnej ochronie przed potrąceniami, ustanowionej przez przepisy Kodeksu pracy. Z wynagrodzenia za pracę potrąceniu podlegają tylko następujące należności i do określonej wysokości:
W razie zbiegu potrąceń z różnych tytułów sumy zajmowane na podstawie tytułów wykonawczych na pokrycie zobowiązań innych niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczek pieniężnych nie mogą przekroczyć 1/2 pensji, a łącznie z potrąceniami należności alimentacyjnych – 3/5 wynagrodzenia (art. 87 § 4 Kodeksu pracy).
Dokonując zajęcia wynagrodzenia należy pamiętać o kwotach wolnych od potrąceń, które ustawodawca zagwarantował zadłużonym pracownikom. Takiego zastrzeżenia nie ma jednak w przypadku należności alimentacyjnych, dlatego na zaspokojenie tych świadczeń zajęciu podlega 60% wynagrodzenia, bez względu na jego wysokość.
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci powstaje w dniu narodzin dziecka i ustaje, gdy uzyska ono samodzielność. Nie jest więc tak, że alimenty trzeba płacić tylko do momentu uzyskania przez dziecko pełnoletności lub do ukończenia przez nie 25. roku życia, jeżeli się uczy. Zasadniczo obowiązek ten może trwać do czasu usamodzielnienia się dziecka, a nawet bezterminowo, jeżeli dziecko z powodu znacznej niepełnosprawności nie zarobkuje i nie może utrzymywać się samodzielnie.
Rodzice mają możliwość uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych względem pełnoletniego dziecka, jeżeli alimenty są dla nich nadmiernym obciążeniem lub gdy dziecko nie stara się dążyć do finansowej niezależności (art. 133 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
W przypadku braku możliwości wyegzekwowania alimentów, osobom uprawnionym do tych świadczeń, na mocy tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, wypłaty może dokonać fundusz alimentacyjny. Dług pracownika zobowiązanego do płacenia alimentów wobec funduszu alimentacyjnego należy wówczas traktować na równi ze zobowiązaniami alimentacyjnymi, ale tylko do czasu wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego pracownika, tj. do ukończenia przez osobę uprawnioną do alimentów 18. roku życia albo – jeśli uczy się w szkole lub szkole wyższej – do ukończenia przez nią 25. roku życia. Zatem dokonując potrąceń na rzecz funduszu pracodawca może zająć do 3/5 wynagrodzenia za pracę pracownika – dłużnika.
WAŻNE!
Potrąceń na rzecz funduszu alimentacyjnego do wysokości 3/5 wynagrodzenia pracownika należy dokonywać do czasu wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego.
Po ustaniu obowiązku alimentacyjnego zadłużenie wobec funduszu wypłacającego alimenty traci charakter zobowiązań alimentacyjnych. Skutkuje to tym, że przy egzekwowaniu kwot na zaspokojenie roszczeń tego funduszu należy stosować zasady obowiązujące przy potrącaniu należności niealimentacyjnych. W takiej sytuacji wynagrodzenie pracownika będzie podlegać zajęciu do wysokości 1/2 wynagrodzenia, z tym że pracownikowi należy pozostawić co najmniej 100% minimalnej płacy netto.
Dokonując potrąceń z wynagrodzenia za pracę na mocy tytułu wykonawczego należy kierować się przede wszystkim postanowieniami zawartymi w piśmie zawiadamiającym o zajęciu należności pracowniczych (sporządzonym np. przez komornika). W takim piśmie powinno być wskazane m.in., co podlega egzekucji, jaka jest wysokość egzekwowanego zobowiązania oraz w jakich granicach pracodawca może dokonywać potrąceń.
Rodzaj należności | Granica potrącenia | Kwota wolna od potrąceń |
Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych | do 3/5 wynagrodzenia | brak |
Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne | do 1/2 wynagrodzenia | 100% minimalnego wynagrodzenia |
Zaliczki pieniężne udzielane pracownikowi | 75% minimalnego wynagrodzenia | |
Kary pieniężne przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy | 90% minimalnego wynagrodzenia |
Podstawa prawna:
- art. 87 § 1–4, art. 871 § 1 Kodeksu pracy,
- art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
- art. 881 Kodeksu postępowania cywilnego,
- art. 9 ust. 1 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.).