Pomoc publiczna
ZUS bada wniosek pod kątem przepisów dotyczących pomocy publicznej, jeśli wniosek złożył przedsiębiorca. ZUS jest zobowiązany do oceny wniosków o udzielenie ulgi w spłacie należności lub umorzenie należności, ponieważ musi ustalić, czy ulga lub umorzenie nie zakłócają lub nie grożą zakłóceniem konkurencji i nie wpływają negatywnie na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Pomoc publiczna musi spełniać jednocześnie cztery warunki:
- udzielana jest ze środków publicznych (np. przez ZUS, urząd skarbowy, urząd gminy),
- stanowi korzyść ekonomiczną dla przedsiębiorcy, ponieważ jest udzielana na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku (np. koszty obsługi układu ratalnego są niższe niż koszty kredytu udzielanego przez bank),
- ma charakter selektywny (nie otrzymują jej wszyscy przedsiębiorcy), zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji oraz
- wpływa negatywnie na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE.
Jakie należności wobec ZUS podlegają uldze i umorzeniu?
Pomoc publiczna w formie ulg i umorzeń udzielanych przez ZUS nie polega na przekazaniu przedsiębiorcy środków pieniężnych. ZUS udziela trzech rodzajów pomocy publicznej:
- pomocy de minimis,
- pomocy na restrukturyzację,
- pomocy na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM
Pomoc de minimis
ZUS najczęściej udziela pomocy de minimis. Dla określenia, czy pomoc, o którą występuje przedsiębiorca stanowić będzie pomoc de minimis, należy ustalić, czy przedsiębiorca nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw. Łączna wartość pomocy de minimis dla tego przedsiębiorcy nie przekracza 200 000 euro w okresie trzech lat budżetowych (w przypadku podmiotu działającego w sektorze transportu drogowego – 100 000 euro). Odrębne progi pomocy de minimis obowiązują w sektorze rolnictwa i rybołówstwa, to jest:
- w sektorze rybołówstwa – 30 000 euro w okresie 3 lat budżetowych (dla określonego przedsiębiorstwa) + ustalony dla Polski próg skumulowanej kwoty pomocy de minimis przyznanej różnym przedsiębiorcom w tym sektorze (21 125 000 euro),
- w sektorze produkcji rolnej – 7500 euro w okresie 3 lat obrotowych (dla określonego przedsiębiorstwa) + ustalony dla Polski próg skumulowanej kwoty pomocy de minimis przyznanej różnym przedsiębiorstwom w tym sektorze (119 542 500 euro).
Określenie wartości pomocy publicznej udzielonej przez ZUS
Pomoc na restrukturyzację
Pomoc na restrukturyzację udzielana jest przedsiębiorcom zagrożonym, znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw i ma na celu przywrócenie długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa. Jeśli ulga lub umorzenie zostaną zakwalifikowane jako pomoc na restrukturyzację, to ZUS przekazuje przedsiębiorcy:
- opinię o możliwości udzielenia pomocy publicznej na zasadach określonych w przedstawionym planie restrukturyzacyjnym, a w sytuacji, gdy opinia ta jest pozytywna, również projekt umowy o udzielenie ulgi lub projekt decyzji o umorzeniu należności i
- informację o wielkości planowanej pomocy.
Po otrzymaniu tych dokumentów przedsiębiorca powinien zgłosić się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w celu rozpoczęcia postępowania notyfikacyjnego (tj. zgłoszenia projektu pomocy Komisji Europejskiej).
Warunki umorzenia należności wobec ZUS
Pomoc na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nadzwyczajnymi zdarzeniami
Klęska żywiołowa to np. powódź, susza, lawina, trzęsienie ziemi. Niekorzystne warunki pogodowe takie jak mróz, intensywne opady deszczu, gradu, śniegu lub burze nie są uznawane za klęski żywiołowe. Inne nadzwyczajne zdarzenia to np. wojna, atak terrorystyczny, zamieszki wewnętrzne i strajki. Natomiast zdarzenia losowe, które stanowią normalne ryzyko przedsiębiorcy i których skutki mogą być objęte ubezpieczeniem (np. pożar pojedynczego zakładu), nie traktuje się jako innych nadzwyczajnych zdarzeń. Między poniesioną szkodą a klęską żywiołową lub innym nadzwyczajnym zdarzeniem musi istnieć bezpośredni związek przyczynowy. Celem pomocy jest przywrócenie stanu sprzed klęski lub innego zdarzenia, a nie rozwój firmy lub zapobieżenie stratom, które mogą dopiero nastąpić.
Wysokość strat musi być precyzyjnie oszacowana i udokumentowana, a wielkość pomocy publicznej nie może przekraczać wysokości strat pomniejszonych o kwoty ewentualnego odszkodowania. W przypadku zakwalifikowania ulgi lub umorzenia jako pomocy na naprawę szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi, ZUS wystąpi do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o wydanie opinii oraz rozpoczęcie postępowania notyfikacyjnego (tj. zgłoszenia projektu pomocy Komisji Europejskiej).
Rozpatrzenie sprawy o udzielenie ulgi w płatnościach wobec ZUS