REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń/Fot. Fotolia
Rozwiązanie stosunku pracy a prawo do świadczeń/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozwiązanie stosunku pracy, czyli zakończenie trwającej umowy o pracę wiąże się z koniecznością wypłaty przysługujących pracownikowi z tego tytułu świadczeń, takich jak: świadectwo pracy czy odprawa.

Oczywiście jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest wydanie pracownikowi świadectwa pracy. Natomiast pracownik kończący współpracę z pracodawcą ma prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz jeśli spełnia określone warunki, do odprawy emerytalnej a także rentowej lub odprawy pieniężnej w razie utraty pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.

Autopromocja

Świadectwo pracy

Świadectwo pracy jest dokumentem odzwierciedlającym warunki zatrudnienia z całego okresu wykonywania pracy w danym zakładzie pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest wydanie świadectwa pracy niezwłocznie. W sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca jest zobowiązany wydać świadectwo pracy w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeśli nie jest możliwe wydanie świadectwa pracy pracownikowi w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, świadectwo pracy powinno być wysłane do niego lub osoby przez niego upoważnionej, listem poleconym lub doręczone w inny sposób w terminie 7 dni od daty zakończonego stosunku pracy.

Polecamy produkt: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie

Jeżeli pracownik pozostaje w stosunku pracy u tego samego pracodawcy na podstawie następujących po sobie umów okresowych, takich jak: umowa na okres próbny lub umowa na czas określony, świadectwo pracy powinno obejmować zakończone okresy pracy na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z nich. W tym przypadku świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu 24 miesięcy i jego wydanie jest obligatoryjne, jeśli umowy o pracę uległy już rozwiązaniu. Natomiast jeśli rozwiązanie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu, to świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania takiej umowy.

Odprawa

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, przysługuje odprawa na mocy przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwanej ustawą o zwolnieniach grupowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy zwrócić uwagę, że przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych należy stosować jedynie w przypadku pracowników pracujących w zakładach pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników.

Zobacz serwis: Wynagrodzenia

Odprawa ta przysługuje pracownikom zwalnianym z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, np. w przypadku likwidacji stanowiska pracy, niezależnie od tego czy pracownik ma alternatywne, dodatkowe źródło dochodu. Odprawa, o której mowa w ustawie o zwolnieniach grupowych jest formą rekompensaty za utratę pracy.

Odprawa ta nie przysługuje, w przypadku gdy:

- umowa o pracę zostaje rozwiązana z pracownikiem z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, jednak pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników,

- stosunek pracy zostaje rozwiązany z winy pracownika,

- pracownik wypowiada lub rozwiązuje umowę o pracę z własnej woli,

- umowa rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta,

- umowa o pracę wygasa.

Wysokość odprawy uzależniona jest od stażu zakładowego pracownika i stanowi wysokość:

- jednomiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż 2 lata,

- dwumiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy od 2 do 8 lat,

- trzymiesięcznego wynagrodzenia – gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy jest uzależniona od długości zatrudnienia u danego pracodawcy. Ponadto limit odprawy stanowi 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym, w dniu rozwiązania umowy o pracę.

Polecamy produkt: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)

Odprawa emerytalna i rentowa

Świadczeniami przysługującymi na podstawie przepisów Kodeksu pracy są: odprawa emerytalna i odprawa rentowa, które mają ścisły związek z ustaniem aktywności zawodowej. 

Odprawa emerytalna przysługuje w przypadku przejścia na emeryturę, a odprawa rentowa przysługuje w związku z przyznaną rentą z tytułu niezdolności do pracy.

Odprawa nie przysługuje w przypadku, w którym pracownik rozwiązuje umowę o pracę w związku z przejściem na rentę rodzinną.

Przyjmuje się, że odprawa przysługuje ze względu na fakt przejścia na emeryturę lub rentę niezależnie od przyczyn, które stały się podstawą rozwiązania umowy o pracę. Jednak aby móc skorzystać z tego świadczenia należy spełniać warunki uprawniające do emerytury lub renty. Ponadto prawo do odprawy zarówno emerytalnej jak i rentowej przysługuje takiemu pracownikowi, który nigdy dotąd nie korzystał z wymienionych świadczeń.

Zarówno odprawa emerytalna jak i odprawa rentowa przysługują niezależnie od rodzaju zawartego stosunku pracy, np. mianowania, powołania i niezależnie od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.

Minimalna wysokość odprawy emerytalnej i rentowej została określona w przepisach Kodeksu pracy i wynosi jednomiesięczne wynagrodzenie pracownika. Oczywiście przepisy wewnątrzzakładowe mogą odmiennie regulować wysokość odpraw, w sposób korzystniejszy dla pracowników.

Ekwiwalent pieniężny

Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie przepisów Kodeksu pracy, przysługuje urlop wypoczynkowy naliczany proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy. Odstępstwem od konieczności udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego „w naturze” jest wypłacenie wynagrodzenia, tzw. ekwiwalentu pieniężnego. Wypłata wynagrodzenia za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest możliwa tylko i wyłącznie w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu pieniężnego z datą rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

W razie niewypłacalności pracodawcy i niewypłacenia pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego, wynagrodzenie to podlega zaspokojeniu z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Dołącz do nas na Facebooku!

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502);

- Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2015.192).

Zostań ekspertem portalu Infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
QR Code
Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jawność wynagrodzeń w Polsce. Jakie zmiany wprowadzi dyrektywa unijna od 2026 roku? Dlaczego warto wiedzieć ile zarabia kolega z pracy?

Różne badania potwierdzają, że wysokość wynagrodzenia jest dla pracowników bardzo ważna ale i tak brak widełek płacowych w ogłoszeniu o pracę zwykle nie zniechęca kandydata do wysłania aplikacji. W naszej kulturze jest często obecna zasada, że o pieniądzach się nie rozmawia. Znajduje to swój wyraz nie tylko w procesie rekrutacji, lecz także przez cały okres zatrudnienia. Jak wynika z raportu Aplikuj.pl "Czy potrafimy rozmawiać o pieniądzach z pracodawcą" z kwietnia 2024 r., ponad połowa pracowników przyznaje, że w ich miejscu nie panuje jawność wynagrodzeń. Jednak już wkrótce ma się to zmienić.

Komunikat MRPiPS: 770 mln zł na dofinansowanie wynagrodzeń osób z niepełnosprawnościami

Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych oraz wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, wspólnie z Ministerstwem Finansów proponuje zwiększyć o 15% stawki dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Wydatki na ten cel wyniosą 220 mln zł w 2024 r. i 550 mln zł w 2025 r.

Zmiany w składce zdrowotnej - prace ruszają już w tym kwartale 2024

Zmiany w składce zdrowotnej już niedługo! Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Zdrowia poinformowały, że analizy doprowadziły do jednoznacznego wniosku, że wyeliminowanie problemów wymaga wdrożenia zmiany normatywnej na poziomie ustawowym. Na teraz - zatem drugi kwartał 2024 r. przewidziane są prace nad zmianami ustaw. Wejście w życie zaproponowanych zmian w zakresie składki zdrowotnej przewidziane są na 1 stycznia 2025 r.

Pracodawca nie dokonał wpłat do PPK w terminie? Pracownik może żądać odszkodowania i odsetek!

Wpłaty na PPK - co jeśli pracodawca nie dokonał ich w terminie? Pracodawca nie może dokonać zaległych wpłat do PPK nawet na prośbę uczestnika PPK. Musi mu jednak zrekompensować spowodowaną przez siebie szkodę. Chyba, że za nieprzekazanie wpłat do PPK odpowiedzialność ponosi sam uczestnik.

REKLAMA

50 mln zł dla powiatów, w których planowane są zwolnienia grupowe. Sytuacja jest stabilna, pewna i optymistyczna – zapewnia minister pracy

Na ostatnim posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o 50 mln zł z Funduszu Pracy dla powiatów, w których planowane są zwolnienia grupowe. Szefowa MRPiPS przedstawiła także informacje o inicjatywach i działaniach podległego jej ministerstwa.

Równość wynagrodzeń kobiet i mężczyzn - zmiany w kodeksie pracy do 2026 r.

Koniec z luką płacową ze względu na płeć. Do 7 czerwca 2026 r. w Kodeksie Pracy zajdą nie małe zmiany! Już niespełna rok temu uchwalono w UE akt prawny na który czekało miliony kobiet. Mowa o dyrektywie w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości. Jednak co z tym faktem zrobiła Polska? Póki co nie wiele. Co więcej już podczas rozmowy rekrutacyjnej czy w ofercie pracy trzeba będzie określić wynagrodzenie - wreszcie będzie więc jawność i przejrzystość zarobków. Czas nagli, ponieważ państwa członkowskie zobowiązane są wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania dyrektywy do dnia 7 czerwca 2026 r. Mamy więc 2 lata na tą rewolucyjną zmianę na ryku pracy.

Zasiłek z ZUS z powodu otyłości - to możliwe!

Otyłość to choroba przewlekła. W niektórych przypadkach otyłość może być wręcz uznana za niepełnosprawność. W związku z tym ZUS, biegli i sąd pracy mogą uznać, że z powodu otyłości przysługuje zasiłek chorobowy czy renta - ponieważ osoba otyła nie jest zdolna do świadczenia pracy. Problem otyłości w Polsce jest ogromny - choruje na nią około 9 mln osób!

Czy można mieć dwie umowy o pracę?

Wiele osób zastanawia się, czy może pracować na podstawie dwóch umów o pracę. O ile, prostą wydaje się odpowiedź na pytanie o dwie umowy na pół etatu, o tyle wątpliwości mogą powstawać przy umowach w wyższym wymiarze czasu pracy. Czy dwie umowy o pracę na pełny etat są możliwe?

REKLAMA

300000 zł dofinansowania z ZUS na poprawę warunków bhp. Wpłynęło ponad 5000 wniosków

W konkursie ZUS na projekty dotyczące poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy można zdobyć dofinansowanie w wysokości 300000 zł. Wpłynęło ponad 5000 wniosków.

Będzie waloryzacja o 15 proc. Czy dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych wzrośnie do 4140 zł?

PFRON wypłaca comiesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Za pośrednictwem Rady Dialogu Społecznego pracodawcy starają się o zwiększenie tego dofinansowania. Na ostatnim posiedzeniu Rady ogłoszono, że na ten cel udało się wygospodarować 770 mln zł na rok 2024 i kolejny.

REKLAMA