Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
rozwiń więcej
niepełnosprawni, 2026, MRPiPS, OzN / Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN] / gov.pl

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Wiele. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oficjalnie przedstawiło szczegółowy plan działań wspierających osoby z niepełnosprawnościami na nadchodzący 2026 rok. Dokument ten, zatwierdzony przez Sekretarza Stanu Łukasza Krasonia, pełniącego funkcję Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, stanowi kompleksową strategię pomocy społecznej i zawodowej dla osób wymagających szczególnego wsparcia. Poniżej szczegółowo analizujemy RPD dla OzN.

rozwiń >

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]

Już jest Roczny Plan Działania na Rzecz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych na 2026 rok - kompleksowy przewodnik po programach wsparcia. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oficjalnie przedstawiło szczegółowy plan działań wspierających osoby z niepełnosprawnościami na nadchodzący 2026 rok. Dokument ten, zatwierdzony przez Sekretarza Stanu Łukasza Krasonia, pełniącego funkcję Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, stanowi kompleksową strategię pomocy społecznej i zawodowej dla osób wymagających szczególnego wsparcia.

Ważne

Plan opiera się na solidnych fundamentach prawnych wynikających ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1848, z późn. zm.). Głównym założeniem dokumentu jest wdrożenie innowacyjnych rozwiązań wspierających osoby z niepełnosprawnościami oraz promocja systemu pomocy społecznej dostosowanego do indywidualnych potrzeb beneficjentów.

Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1848, z późn. zm.) - określa w przepisie art. 11. ust. 1, że Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego opracowuje na dany rok kalendarzowy roczny plan działania na rzecz wsparcia osób niepełnosprawnych, zwany dalej „planem wsparcia”, i umieszcza go do dnia 30 listopada roku poprzedniego na swojej stronie podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej. Ustęp 2 określa, że Plan wsparcia określa w szczególności rodzaj realizowanych zadań, o których mowa w art. 6 pkt 2 i 3, oraz programów, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 5, a także warunki ich realizacji.

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Jest już decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [RPD dla OzN]

Strategia na 2026 rok koncentruje się na dwóch kluczowych obszarach:

  • Rozwoju i promocji systemowych rozwiązań wspierających codzienne funkcjonowanie osób z niepełnosprawnościami
  • Implementacji nowatorskich programów odpowiadających na współczesne wyzwania społeczne.

Programy opieki wytchnieniowej - wsparcie dla rodzin i opiekunów

Pierwszy z kluczowych programów skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego - gmin oraz powiatów. Program "Opieka wytchnieniowa" edycja 2026 stanowi odpowiedź na rosnące potrzeby rodzin opiekujących się osobami z niepełnosprawnościami.

Głównym założeniem tego programu jest zapewnienie okresowego wsparcia dla opiekunów, którzy na co dzień podejmują trud opieki nad bliskimi. Dzięki temu rozwiązaniu, członkowie rodzin mogą liczyć na profesjonalne zastępstwo, które pozwoli im na regenerację sił, załatwienie niezbędnych spraw czy po prostu odpoczynek.

Opieka wytchnieniowa realizowana przez organizacje pozarządowe

Równolegle z programem samorządowym, uruchamiany jest analogiczny projekt dedykowany organizacjom pozarządowym. Podmioty działające w sferze pożytku publicznego, fundacje oraz stowarzyszenia będą mogły aplikować o środki na realizację usług opieki wytchnieniowej.

Ta dwutorowa ścieżka realizacji programu ma na celu maksymalizację dostępności usług oraz wykorzystanie potencjału różnych podmiotów działających w obszarze pomocy społecznej.

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]. Asystencja osobista - droga do niezależności

Szczególnie istotnym elementem planu na 2026 rok jest rozbudowany program asystencji osobistej. Samorządy gminne i powiatowe otrzymają możliwość wdrożenia kompleksowego systemu wsparcia, który umożliwi osobom z niepełnosprawnościami prowadzenie bardziej samodzielnego życia.

Asystent osobisty to nie tylko pomoc w codziennych czynnościach - to przede wszystkim wsparcie w aktywnym uczestnictwie w życiu społecznym. Program zakłada, że osoby z niepełnosprawnościami będą mogły korzystać z pomocy w zakresie:

  • Przemieszczania się i załatwiania spraw urzędowych
  • Uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych i społecznych
  • Realizacji własnych pasji i zainteresowań
  • Podtrzymywania kontaktów towarzyskich

Asystencja realizowana przez sektor pozarządowy - podobnie jak w przypadku opieki wytchnieniowej, program asystencji osobistej będzie realizowany również przez organizacje trzeciego sektora. To podejście zapewnia różnorodność form wsparcia oraz możliwość dostosowania usług do specyficznych potrzeb lokalnych społeczności.

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]. Centra opiekuńczo-mieszkalne - innowacyjne rozwiązanie mieszkaniowe

Przełomowym elementem planu jest program tworzenia centrów opiekuńczo-mieszkalnych. Te nowoczesne placówki mają stanowić alternatywę dla tradycyjnych form opieki instytucjonalnej, oferując dorosłym osobom ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności możliwość zamieszkania w warunkach zbliżonych do domowych. Centra będą oferować:

  1. miejsca pobytu całodobowego** dla osób wymagających stałego wsparcia
  2. miejsca pobytu dziennego** dla osób mieszkających z rodzinami, ale potrzebujących wsparcia w ciągu dnia
  3. specjalistyczne usługi opiekuńcze** dostosowane do indywidualnych potrzeb mieszkańców

Programy rozwoju samodzielności ukierunkowane na maksymalizację niezależności

Program ten realizowany będzie wyłącznie przez jednostki samorządu terytorialnego, co gwarantuje stabilność finansową i organizacyjną tych placówek. Sport jako narzędzie integracji i rehabilitacji podkreśla się, bo Ministerstwo Sportu i Turystyki przygotowało specjalny program promocji aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnościami. Inicjatywa ta ma na celu:

Ważne

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]. Zwiększenie świadomości społecznej

Program zakłada intensywną kampanię informacyjną, która przybliży społeczeństwu specyfikę sportu osób z niepełnosprawnościami. Dzięki temu planowane jest przełamanie stereotypów i barier mentalnych.

Bezpośrednie wsparcie dla sportowców będzie ważne, a środki z Funduszu Solidarnościowego pozwolą na: organizację regularnych zajęć w sekcjach sportowych; przeprowadzenie imprez sportowych o charakterze integracyjnym; organizację specjalistycznych obozów treningowych; zakup niezbędnego sprzętu sportowego

Dzięki wykorzystaniu środków z Funduszu Solidarnościowego na działania promocyjne, większość budżetu Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej będzie mogła być przeznaczona bezpośrednio na wsparcie zawodników z niepełnosprawnościami.

Realizacja wszystkich przedstawionych programów odbywać się będzie poprzez transparentny system naboru wniosków lub otwartych konkursów ofert. Procedura ta gwarantuje równy dostęp do środków oraz obiektywną ocenę zgłaszanych projektów.

W przypadku jednostek samorządu terytorialnego, kluczową rolę odgrywać będą wojewodowie. To oni będą odpowiedzialni za: przeprowadzenie naboru wniosków na poziomie regionalnym, wstępną weryfikację zgłoszeń, przygotowanie list rekomendowanych projektów, przekazanie dokumentacji do ministerstwa. Organizacje pozarządowe będą mogły aplikować bezpośrednio do odpowiednich ministerstw lub poprzez system konkursów ofert organizowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Co nowego dla niepełnosprawnych w 2026? Oficjalna decyzja MRPiPS oraz Pełnomocnika OzN [Roczny Plan Działania na 2026 dla OzN]. Terminy

Choć szczegółowe terminy naborów zostaną ogłoszone w dokumentach programowych, można spodziewać się, że:

  • Pierwszy kwartał 2026 - ogłoszenie szczegółowych warunków programów
  • Drugi kwartał 2026 - rozpoczęcie naborów wniosków
  • Trzeci i czwarty kwartał 2026 - realizacja zatwierdzonych projektów
Ważne

Finansowanie programów zapewnione zostanie z Funduszu Solidarnościowego, którego środki pochodzą głównie z daniny solidarnościowej oraz części składek na Fundusz Pracy. Dokładna alokacja środków na poszczególne programy zostanie określona w dokumentach szczegółowych.

Podsumowując, roczny Plan Działania na Rzecz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych na rok 2026 stanowi kompleksową odpowiedź na potrzeby tej grupy społecznej. Poprzez różnorodność programów, elastyczność form realizacji oraz znaczące środki finansowe, plan ten ma szansę realnie poprawić jakość życia tysięcy osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin. Wszystkie programy ukierunkowane są na osiągnięcie mierzalnych efektów - zwiększenie samodzielności, poprawa jakości życia, wzrost aktywności społecznej osób z niepełnosprawnościami. Szczególnie istotne jest systemowe podejście, które nie ogranicza się do doraźnej pomocy, ale buduje trwałe struktury wsparcia. Programy asystencji osobistej, opieki wytchnieniowej czy centrów opiekuńczo-mieszkalnych to rozwiązania, które mogą na stałe zmienić krajobraz pomocy społecznej w Polsce. Sukces realizacji planu zależeć będzie od zaangażowania wszystkich interesariuszy - od administracji rządowej i samorządowej, przez organizacje pozarządowe, po same osoby z niepełnosprawnościami i ich rodziny. Tylko wspólne działanie może przynieść oczekiwane efekty i przyczynić się do budowy społeczeństwa, w którym każdy ma szansę na godne i samodzielne życie. Plan na 2026 rok to nie tylko zestaw programów pomocowych - to wizja społeczeństwa przyszłości, w którym niepełnosprawność nie jest barierą, ale jedynie wyzwaniem, któremu można sprostać przy odpowiednim wsparciu systemowym.

Kadry
Więcej niż 2 dni wolne na opiekę nad dzieckiem w roku. Wyższy wymiar zwolnienia od pracy przy większej liczbie dzieci
02 gru 2025

Więcej niż 2 dni wolne na opiekę nad dzieckiem w roku - taki apel wystosowała w kwietniu 2025 r. Rzeczniczka Praw Dziecka i Naczelna Rada Adwokacka do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Powinna być większa liczba dni zwolnienia od pracy przy kilku wychowywanych dzieciach.

Rewolucyjne zmiany w prawie pracy od 1 stycznia 2026 r.: urlopy, kontrola PIP, zasiłek chorobowy, minimalne wynagrodzenie i inne
02 gru 2025

Rewolucyjne zmiany w prawie pracy od 1 stycznia 2026 r.: dłuższe urlopy, nowe zasady kontroli PIP, modyfikacja w zasadach utraty zasiłku chorobowego, podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń zależnych od płacy minimalnej. Nieco wcześniej wchodzą w życie przepisy o jawności wynagrodzeń.

Dlaczego osoby z niepełnosprawnościami nadal nie mogą liczyć na dostępny transport?
02 gru 2025

Transport — który dla większości jest oczywistością — dla wielu osób z niepełnosprawnościami oznacza codzienną walkę o podstawową niezależność. Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami obchodzony 3 grudnia to dobra okazja, by przyjrzeć się, jak wygląda ich rzeczywistość.

Polacy biorą coraz więcej L4 z powodu nadużywania alkoholu. Problem głównie dotyczy 40-latków
02 gru 2025

W Polsce wystawianych jest coraz więcej zaświadczeń lekarskich z tytułu czasowej niezdolności do pracy spowodowanej nadużyciem alkoholu (kod C). Od stycznia do września br. ich liczba wzrosła o prawie 7% w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku. Z kolei wzrost rok do roku o przeszło 4% dotyczy liczby dni absencji chorobowej z tego tytułu. Ponad 1/3 ww. zwolnień wydano na okres od jednego do pięciu dni. Blisko 50% zaświadczeń sporządzono dla osób w wieku 35-49 lat.

Symbol niepełnosprawności 06-E. Co daje orzeczenie? [Przykłady 2025 i 2026]
02 gru 2025

Osoby z niepełnosprawnościami, które w swoim orzeczeniu mają kod niepełnosprawności 06-E często zastanawiają się na jakiego rodzaju pomoc mogą liczyć. Co oznacza ten symbol niepełnosprawności? Ile wynosi dofinansowanie PFRON do zatrudnienia pracownika z niepełnosprawnością? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

4 miliony cudzoziemców ze 150 krajów teraz w Polsce. Szok kulturowy: jak przebiega proces adaptacji obcokrajowców?
01 gru 2025

Szok kulturowy to doświadczenie, które często dotyka obcokrajowców przyjeżdżających do Polski. Związany jest między innymi z różnicami w zwyczajach, języku i stylu życia. Chociaż Polska ma wiele do zaoferowania, niektóre aspekty życia w kraju mogą wydawać się zaskakujące i wymagać adaptacji.

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych
01 gru 2025

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych. Dotyczą funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) oraz zakładów pracy chronionej (ZPChr). Między innymi zmienia się limit wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z 35% na 55% ogółu zatrudnionych.

Od 1 grudnia 2025 r. nowe kwoty i limity: renta rodzinna i renta z tytułu niezdolności do pracy [KOMUNIKAT PREZESA ZUS I GUS]
01 gru 2025

Od 1 grudnia 2025 r. obowiązują nowe kwoty i limity, chodzi m.in. o rentę rodzinną i rentę z tytułu niezdolności do pracy (ale nie tylko). Informacje się oficjalne i ogłoszone przez ZUS, KRUS w oparciu o najnowszy komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 7 listopada 2025 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2025 r. Przed świętami, jak i w Nowym Roku wielu emerytów i rencistów może się zdziwić, warto więc wiedzieć czego się spodziewać, aby uniknąć zbędnych nerwów co do wysokości świadczenia.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r.
01 gru 2025

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r. Warto przypomnieć o tym prawie, bo wciąż mało osób pamięta o realnych korzyściach, które można otrzymać! Jeśli dają, to przecież warto złożyć to proste pismo - podkreślają zadowoleni wnioskodawcy.

Lżejsza praca w lepszych warunkach, ale czy za niższe zarobki: kto gotów na takie zmiany w wynagrodzeniu a kto nie
30 lis 2025

Polacy niechętnie rezygnują z części pensji w zamian za lżejszą pracę. Najwięcej osób skłonnych do takiego kompromisu jest w handlu i e-commerce.

pokaż więcej
Proszę czekać...