REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Płatny urlop wypoczynkowy a umowy cywilnoprawne

Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
Płatny urlop wypoczynkowy a umowy cywilnoprawne
Płatny urlop wypoczynkowy a umowy cywilnoprawne
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks pracy gwarantuje każdemu pracownikowi prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego. Jednak realia rynku pracy pokazują, że to, co powinno być normą, nierzadko bywa przywilejem dostępnym dla nielicznych. Co zrobić, gdy pracodawca nie chce udzielić należnego urlopu?

Pojęcie urlopu pochodzi prawdopodobnie z niemieckiego „Urlaub”. Średniowieczni rycerze pytali swych władców lennych o pozwolenie na „Urlaub”, aby zaciągnąć się do bitwy.

Autopromocja

Dziś urlop to czas wolny od świadczenia pracy przez pracownika, przewidziany przepisami prawa. Zależnie od rodzaju urlopu, pracownik może dostawać w okresie urlopu wynagrodzenie lub nie. Jak stanowi Kodeks pracy, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Jest to jedno z podstawowych praw pracowniczych. Płatny urlop wydaje się być standardem gwarantowanym nam przez Kodeks pracy, a także przez Konstytucję RP. Okazuje się jednak, że to, co dla jednych jest oczywistością, dla innych pozostaje… w sferze marzeń.

Kto może tylko pomarzyć o urlopie?

Zatrudnieni na podstawie umów o pracę urlop mają gwarantowany, przynajmniej w teorii. Bardzo często się zdarza, że pracodawcy niezbyt chętnie na ten urlop ich wysyłają, a jeśli już wysyłają, to w niedogodnym dla pracownika terminie. Tego szczęścia nie mają osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych: umów-zleceń czy np. umów o dzieło. Umowy cywilnoprawne mają to do siebie, że mogą być konstruowane w dowolny sposób. Kwestie te reguluje Kodeks cywilny. W praktyce oznacza to, iż osoby wykonujące pracę na podstawie tego typu umów nie są chronione przez Kodeks pracy, który gwarantuje m.in. prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego, zwolnienia lekarskiego.

Sytuacja na rynku pracy wielokrotnie jednak zmusza wiele osób do podejmowania każdego rodzaju pracy, bez względu na formę umowy. Zatrudnieni na podstawie umów-zleceń niejednokrotnie spędzają w pracy osiem godzin pod nadzorem pracodawcy, podobnie jak ich koledzy na etatach, mają takie same obowiązki, ale nie przywileje.

– Pracuję tak ciężko jak koledzy na etacie, a nie mam żadnych przywilejów – mówi Adam, pracownik agencji reklamowej z Białegostoku. – O emeryturze jeszcze nie myślę, ale gdy widzę, jak latem połowa firmy znika na płatne wakacje, to mam ochotę rzucić to wszystko.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wybrać mniejsze zło

Wykonywanie pracy na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, a także w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej umowy. W takiej sytuacji można zwrócić się do sądu pracy, by orzekł, że zawarta umowa to umowa o pracę, a nie umowa cywilnoprawna. Wielu pracownikom jednak zależy na jakiejkolwiek pracy, bez względu na rodzaj umowy, dlatego nie upominają się o swoje prawa. Efekt? Spędzają całe dnie w pracy, a o urlopie mogą tylko pomarzyć.

Tymczasem zregenerowanie sił po intensywnej pracy jest jednym z warunków efektywności pracownika. Osoba przemęczona fizycznie i psychicznie to niezbyt dobry materiał na pracownika. Taka polityka zatrudnienia może w konsekwencji przynieść firmie więcej szkody niż pożytku. Ponieważ są to umowy cywilnoprawne, Kodeks pracy nie ma do nich zastosowania, a co za tym idzie osobom pracującym na ich podstawie nie przysługuje płatny urlop, w razie choroby nie otrzymają wynagrodzenia, nie będzie im również przysługiwał płatny urlop macierzyński.

Okazuje się jednak, że osoba, która opłaca składki chorobowe może pójść na zwolnienie lekarskie, a w wypadku urodzenia dziecka otrzymać zasiłek macierzyński, nawet jeżeli pracuje na podstawie umowy-zlecenia. Dla pracujących na umowę-zlecenie ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne i można się do niego zgłosić w każdej chwili. Wystarczy złożyć wniosek w kadrach. Teoretycznie nic też nie stoi na przeszkodzie, aby umówić się ze zleceniodawcą na przerwę w pracy (bezpłatną albo płatną). Długość przerwy oraz to, czy będzie płatna, czy nie, zależy od ustaleń ze zleceniodawcą. Nie istnieje jednak przepis nakładający na zleceniodawcę obowiązek udzielania dni wolnych.

Urlop na papierze

Pracownicy etatowi zatem mogą się czuć pod tym względem bardziej bezpieczni. W praktyce okazuje się jednak, że i oni miewają problemy z wyegzekwowaniem swojego prawa do urlopu:

– Mój pracodawca nie chce mi dać 2-tygodniowego urlopu. Wcześniej nie brałem nigdy urlopu, gdy teraz chciałem trochę odpocząć (10 dni roboczych, a 14 licząc wszystkie), to nie wyraził zgody na tak długą nieobecność. Nie chcę wchodzić w konflikt, ale co ja mam zrobić, aby udać się na zaplanowany urlop? – żali się jeden z użytkowników forum poświęconego poradom prawnym.

Grzywna za umowę cywilnoprawną

Nie jest to niestety przypadek odosobniony. Na forum rozgorzała dyskusja: prawnik radzi, by upominać się o swoje prawa, użytkownicy forum – by siedzieć cicho i poczekać na sprzyjający moment, w innym wypadku – jak twierdzą – szef zwolni taką osobę przy najbliższej okazji pod byle pretekstem. Kodeks pracy stanowi, że na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Teoretycznie więc pracownik ma prawo wykorzystać cały przysługujący urlop w jednej części. Przyjęło się jednak, że wolne dzieli się na części.

Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Rzeczywistość często nie pozostawia złudzeń. Trudno upominać się o swoje prawa, gdy ma się wiele zobowiązań, w tym finansowych. W praktyce pracownik nie podpisuje się na liście obecności, wypełnia wniosek urlopowy, jednak codziennie stawia się w pracy. Na papierze wszystko jest w porządku.

Dlaczego osoba pracująca na zlecenie nie jest pracownikiem?

W takim wypadku też nie można skorzystać z wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, który należy się w wypadku, gdy powodem niewykorzystania urlopu jest odejście z pracy (m.in. w przypadku rozwiązania umowy na czas nieokreślony lub określony, zwolnienia dyscyplinarnego), czyli gdy pracownik nie ma możliwości skorzystania z urlopu.

Koło ratunkowe

Jeśli szef nie chce przyjąć do wiadomości, że urlop pracownikowi się po prostu należy, albo udziela go w mniejszym wymiarze, pozostaje skarga do Państwowej Inspekcji Pracy. Inspektorzy sprawdzą, czy pracodawca rzeczywiście łamie prawo. Jeśli okaże się, że tak, najpierw dostanie upomnienie, a jeżeli to nie pomoże, będzie ukarany grzywną. Sprawę można także oddać do sądu. W takim przypadku pracodawcy grożą nawet 2 lata więzienia za złośliwe naruszanie praw pracowniczych.

Agnieszka Jastrzębska (Zielona Linia)

19524 - infolinia urzędu pracy
www.zielonalinia.gov.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    Kim jest technik sterylizacji medycznej?

    Jakie trzeba mieć wykształcenie, żeby zostać technikiem sterylizacji medycznej? Jakie czynności wykonuje technik sterylizacji medycznej? To główne pytania, które się pojawiają. Niektórzy pytają też: dlaczego ten zawód został wpisany na listę zawodów medycznych - odpowiedź jest prosta jest to zawód wymagający specjalistycznych kwalifikacji. Technicy muszą mieć szczególne prawa ale i obowiązki. Muszą też ponosić odpowiedzialność z powodu swoich błędów medycznych. W gruncie rzeczy, gdyby nie technicy i nienależyta dezynfekcja i sterylizacja wyrobów medycznych - wielu pacjentów byłoby narażonych na choroby zakaźne - zagrażające życiu i zdrowiu. 

    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    REKLAMA

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    REKLAMA

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA