Urlop rodzicielski w 2017 r. - zasady udzielania, wzór wniosku

Dnia 2 stycznia 2016 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące instytucji urlopu rodzicielskiego. Zmianom tym towarzyszyła likwidacja dodatkowego urlopu macierzyńskiego. W wyniku zmian dodatkowy urlop macierzyński został połączony z urlopem rodzicielskim w jeden urlop rodzicielski.

Autopromocja

Obecnie obowiązują dwa rodzaje urlopów związane z narodzinami dziecka: urlop macierzyński (20 tygodni) oraz urlop rodzicielski (32 tygodnie). W sumie to 52 tygodnie.

Urlop macierzyński i rodzicielski

Pracownica matka może skorzystać z urlopu macierzyńskiego przysługującego w wymiarze:

- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy porodzie,

Autopromocja

Urlopy wypoczynkowe. Ustalanie wymiaru, udzielanie i rozliczanie

Sprawdź

- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,

- 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,

- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,

Autopromocja

Webinarium: Rozliczanie czasu pracy w praktyce: podróż służbowa, bankiet, szkolenie

Termin: 13 maja 2024 r.

Sprawdź

- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Wymiar urlopu rodzicielskiego

Rodzice, którzy wykorzystają podstawowy urlop macierzyński, mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze:

- do 32 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,

- do 34 tygodni w przypadku urodzenia większej liczby dzieci przy jednym porodzie.

Z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać oboje rodzicie, także jednocześnie, ale pamiętać muszą, że łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć 32 lub 34 tygodni.

Autopromocja

Kodeks pracy 2024. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Urlop rodzicielski udzielany jest bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego wypłacanego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego.

Rodzice dziecka mogą go wykorzystać maksymalnie w 4 częściach.Na jego wykorzystanie mają czas aż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat.

Autopromocja

ZFŚS
Zasady tworzenia i prowadzenia

Sprawdź

Wymiar części urlopu rodzicielskiego

Jak już wspomniano, urlop rodzicielski może być wykorzystany w całości lub w częściach. W przypadku dzielenia urlopu na części nie może być ich więcej niż cztery i przypadać powinny bezpośrednio jedna po drugiej.

Ponadto żadna z części urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni. Od tej zasady przewidziano wyjątek:

1. pierwsza część urlopu rodzicielskiego może trwać do 6 tygodni, jeżeli przy porodzie urodzone zostało jedno dziecko
2. do wykorzystania pozostałej części urlopu zostało mniej niż 8 tygodni urlopu.

Matka dziecka korzystała z 15 tygodni urlopu rodzicielskiego. Z drugiej części tego urlopu skorzystał ojciec dziecka w wymiarze 12 tygodni. W związku z czym, rodzicom pozostało do wykorzystania 5 tygodni urlopu rodzicielskiego. Będą mogli skorzystać z trzeciej części urlopu w wymiarze 5 tygodni, czyli w wymiarze krótszym niż 8 tygodni.

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

Od zasady, że poszczególne części urlopu powinny następować bezpośrednio jedna po drugiej, ustawodawca dopuścił wyjątek, zgodnie z którym rodzic może zrobić przerwę w korzystaniu z urlopu rodzicielskiego i wykorzystać maksymalnie 16 tygodni tego urlopu w terminie późniejszym. Pamiętać należy, że wykorzystanie urlopu powinno mieć miejsce do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok życia.

Konsekwencją skorzystania z tej możliwości będzie jednak pomniejszenie liczby przysługujących części urlopu wychowawczego.

Wniosek o urlop

Urlop rodzicielski udzielany jest na pisemny wniosek pracownika (art. 182^1d § 1 Kodeksu pracy). Od 2 stycznia 2016 r. korzystanie z urlopu rodzicielskiego może się odbywać na dwa sposoby:

- pracownica składa do pracodawcy jeden pisemny wniosek o urlop rodzicielski w pełnym wymiarze – nie później niż 21 dni po porodzie;

- pracownica lub pracownik składa pisemny wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego lub jego części – w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem z tego urlopu (części urlopu).

Jeżeli pracownica skorzysta z urlopu w pierwszym przypadku, będzie jej przysługiwał zasiłek macierzyński w wysokości 80 % podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego.

Pracownica urodziła dziecko 11 stycznia 2017 r. i decyduje się wykorzystać urlop rodzicielski w pełnym wymiarze. W tym celu, aby otrzymać 80 % podstawy wymiaru zasiłku w całym okresie, powinna złożyć wniosek najpóźniej 1 lutego 2017 r.

Natomiast, jeżeli pracownik zdecyduje się na drugi sposób korzystania z urlopu, to będzie mu przysługiwać zasiłek macierzyński w wysokości 100 % podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego (20 tygodni), 100 % za 6 tygodni urlopu rodzicielskiego oraz 60 % podstawy wymiaru zasiłku za pozostały okres urlopu rodzicielskiego, tj. za 26 tygodni.

Wniosek, który został złożony w formie pisemnej oraz w terminie jest dla pracodawcy wiążący. Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek zaakceptować wniosek.

Elementy wniosku

Wniosek o udzielenie pracownicy, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze powinien zawierać:

1. imię i nazwisko pracownika,
2. wskazanie terminu zakończenia korzystania z urlopu macierzyńskiego albo pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego;
3. wskazanie okresu, na który ma być udzielony urlop rodzicielski w pełnym wymiarze.

Do wniosku należy dołączyć:

1. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo kopie tych dokumentów;
2. oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców dziecka przez okres wskazany we wniosku.

Wniosek o udzielenie pracownikowi części urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego albo części urlopu rodzicielskiego powinien zawierać:

1) imię i nazwisko pracownika;

2) wskazanie terminu zakończenia korzystania z urlopu macierzyńskiego albo zakończenia pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, a w przypadku gdy wniosek dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego – terminu zakończenia poprzedniej części tego urlopu albo terminu zakończenia pobierania zasiłku za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego;

3) wskazanie okresu dotychczas wykorzystanego urlopu rodzicielskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego oraz liczby wykorzystanych części urlopu rodzicielskiego, w przypadku gdy wniosek dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego, lub liczby wniosków o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego;

4) wskazanie okresu, na który ma być udzielona część urlopu rodzicielskiego, przypadającego bezpośrednio po zakończeniu korzystania z urlopu macierzyńskiego albo zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, a w przypadku gdy wniosek dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego – przypadającego bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej części urlopu rodzicielskiego albo bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego.

Do wniosku należy dołączyć:

1) skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo kopie tych dokumentów;

2) oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców dziecka przez okres wskazany we wniosku albo o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w okresie objętym wnioskiem.

Zobacz serwis: Urlopy

Wzór wniosku o urlop rodzicielski

Łączenie z pracą

Rodzice mogą łączyć urlop rodzicielski z pracą zawodową poprzez obniżenie jej wymiaru. W takiej sytuacji pracownik może pracować w wymiarze nie większym niż ½ etatu. Jeśli rodzic zdecyduje się łączyć urlop rodzicielski z pracą na część etatu, proporcjonalnie wydłuży się czas pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Rodzic może więc łączyć pracę z urlopem przez maksymalnie:

1. 64 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
2. 68 tygodni – w przypadku urodzenia większej liczby dzieci przy jednym porodzie.

Pracownica urodziła dziecko 15 maja 2016 r. Zamierza skorzystać z 32 tygodniowego urlopu połączonego z pracą w wymiarze ½ etatu. W tej sytuacji wymiar urlopu pozostałego do wykorzystania należy ustalić w następujący sposób: 32 tygodnie x ½ etatu = 16 tygodni. Po zsumowaniu okres urlopu rodzicielskiego wyniesie 48 tygodni, co oznacza, że pracownica zmieści się 64 tygodniowym limicie urlopu rodzicielskiego.

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy;

- Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków.