Tematy - Układy zbiorowe, Dyskryminacja - INFOR.PL

Za przejaw dyskryminacji bezpośredniej może zostać uznane nie tylko nieodpowiednie zachowanie w stosunku do samej osoby niepełnosprawnej. Sytuacja ta może mieć także miejsce, gdy przyczyną gorszego traktowania pracownika jest niepełnosprawność osoby, z którą pozostaje związany, np. dziecka.

Od kilku lat zarządzam działem obejmującym kilkadziesiąt osób. Jeszcze niedawno ogłoszenia o pracę zawierały adnotacje o granicy wieku kandydata. Teraz, pomimo że takie praktyki są powszechnie uznawane za dyskryminację, wciąż panuje przekonanie, że wiek ma wpływ na podejście do pracy, postawy czy oczekiwania pracownika. Czy tak jest rzeczywiście? Na ile tego typu różnice wpływają na pracę? Czy są one na tyle istotne, aby zmienić moje podejście do zarządzania?

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek informowania pracowników o obowiązujących w danym zakładzie przepisach dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu.

Nowelizacja Kodeksu pracy z 2004 roku w znaczący sposób uszczegółowiła przepisy prawa pracy dotyczące równego traktowania wszystkich pracowników.

W nowelizacji Kodeksu pracy z 2004 roku ustawodawca nie tylko rozszerzył i uszczegółowił przepisy dotyczące dyskryminację, ale wprowadził także przepisy przewidujące sankcje za naruszenie tej zasady.

Kodeks pracy nakłada na pracodawców obowiązek niedyskryminacji pracowników w zatrudnieniu. Jest on ściśle powiązany z obowiązkiem równego traktowania wyrażonym w art. 112 Kodeksu pracy.

Kodeks pracy obliguje pracodawców do stosowania zasady równości w zatrudnieniu w każdym jej aspekcie, ze szczególnym naciskiem na równość kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu.

Pracodawca ma obowiązek wprowadzić w zakładzie pracy regulamin pracy, jeżeli zatrudnia co najmniej 20 pracowników, a w zakresie organizacji i porządku pracy nie obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy.

W razie trudnej sytuacji finansowej pracodawcy można na okres do 3 lat zawiesić na podstawie porozumienia stosowanie postanowień układów zbiorowych pracy, porozumień zbiorowych, regulaminów pracy, statutów.

Jesteśmy emerytami i korzystamy ze świadczeń socjalnych w naszym macierzystym zakładzie pracy. Od stycznia 2009 r. obowiązuje nowy regulamin przyznawania świadczeń. W treści regulaminu jest zapis, który przy ubieganiu się o dopłaty do wypoczynku zobowiązuje tylko emerytów i rencistów do dokumentowania poniesionych kosztów. Uważamy, że zapis ten narusza prawo. Czy mamy rację?

Organizujemy szkolenie dla pracowników. Chcemy skierować na szkolenie pracowników zatrudnionych w firmie na podstawie umowy na czas określony przez okres krótszy niż rok. Czy to jest dyskryminacja?

Pracodawca, aby ustrzec się od zarzutu dyskryminacji ze strony pracowników, musi zwrócić szczególną uwagę na zapisy prawa wewnątrzzakładowego, np. regulaminu zfśs.

Co dzieje się z zakładowym układem zbiorowym pracy, w przypadku gdy rozwiążą się wszystkie organizacje związkowe?

W naszym zakładzie obowiązuje zakładowy układ zbiorowy pracy. Pracodawca chce w treści układu zamieścić postanowienie dające mu możliwość samodzielnego odstąpienia od wypłaty niektórych świadczeń w przypadku pogarszającej się sytuacji finansowej. Czy taki zapis będzie prawidłowy? Czy może zastosować inne rozwiązania?

Jesteśmy państwowym zakładem pracy. W naszym zakładzie są wypłacane nagrody jubileuszowe. Czy w regulaminie wynagradzania możemy zawrzeć zapis, że do okresów zatrudnienia uprawniających do nagrody jubileuszowej zaliczamy tylko okresy pracy świadczonej w instytucjach państwowych, pomijając prywatne firmy? Czy taki zapis nie będzie naruszał prawa?

Zatrudniamy 150 pracowników. W bieżącym roku z powodu złej sytuacji finansowej firmy chcielibyśmy zawiesić fundusz świadczeń socjalnych. Czy możemy to zrobić i w jaki sposób?

Jesteśmy jednostką samorządową. Planujemy przyjęcie kilku nowych pracowników na stanowiska urzędnicze. W jakich sytuacjach można obecnie nie stawiać kandydatom do pracy wymogu posiadania obywatelstwa polskiego? Czy w regulaminie naszej jednostki możemy przyjąć, że zatrudnienie na każdym stanowisku urzędniczym wymaga posiadania obywatelstwa polskiego?

Od 1 kwietnia 2009 r. nasza firma planuje zatrudnić 5 nowych pracowników. Ze względu na kryzys gospodarczy chcielibyśmy ustalić ich wynagrodzenie o 500 zł mniejsze niż wynagrodzenie innych pracowników, którzy już u nas pracują na tych samych stanowiskach pracy. Czy możemy to zrobić? Czy takie postępowanie nie będzie uznane za dyskryminację?

Warunki wynagradzania członków organizacji związkowych zawarte w układzie zbiorowym pracy mogą zostać zmienione decyzją pracodawcy. W tym zakresie działaczom związkowym ochrona nie przysługuje.

Przepisy zakładowego układu zbiorowego pracy zawierają postanowienia antydyskryminacyjne, w tym rodzaje zachowań dyskryminacyjnych i definicje m.in. dyskryminacji pośredniej. Czy w związku z najnowszą zmianą kodeksu pracy musimy zmienić układ?

Zamierzamy wypowiedzieć zakładowy układ zbiorowy. Układ nie przewiduje okresu wypowiedzenia, zastosujemy więc trzymiesięczny, zgodnie z przepisami kodeksu pracy. W jaki sposób należy policzyć okres 3 miesięcy i kiedy najwcześniej możemy rozpocząć wręczanie wypowiedzeń zmieniających? Czy obowiązuje taka sama zasada, jak przy wypowiadaniu umów na czas nieokreślony, tzn. że okres wypowiedzenia kończy się w ostatnim dniu miesiąca?

W naszej firmie pracuje 18 pracowników. Ze względu na kłopoty ekonomiczne musimy zwolnić 8 pracowników. Przeprowadzając zwolnienia z pracy chcemy w pierwszej kolejności zwalniać pracowników z najkrótszym stażem pracy w naszej firmie, ponieważ pracownicy przeznaczeni do zwolnienia mają zbliżone kwalifikacje i sumiennie wykonują swoje obowiązki. Czy zastosowanie takiego kryterium przy zwolnieniach nie zostanie uznane za naruszenie zasady równego traktowania pracowników w zatrudnieniu?

Naruszanie przepisów prawa pracy w zakresie wynagrodzeń może polegać na niewypłaceniu wynagrodzenia, niezachowaniu w tajemnicy jego wysokości czy naruszeniu przepisów o dyskryminacji przy wynagradzaniu pracowników.

Reprezentatywnej organizacji związkowej przysługuje szerszy zakres uprawnień. Jednak nie zawsze za taką można uznać organizację zrzeszającą największą liczbę pracowników.

W zakresie przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu nowelizacja Kodeksu pracy zmienia przede wszystkim definicję molestowania i molestowania seksualnego. Wprowadza również ochronę dla pracowników, którzy w jakikolwiek sposób przeciwstawili się molestowaniu w pracy. Pracodawca musi także dopuścić pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku. Nowe przepisy obowiązują od 18 stycznia 2009 r.

W układzie zbiorowym pracy mamy zapis, że wynagrodzenia są przelewane na konta pracowników. Jeden z pracowników nie ma konta i nie chce go założyć. Zbliża się termin wypłaty wynagrodzenia. Co w takiej sytuacji mamy zrobić? Czy możemy wstrzymać mu wypłatę do czasu, aż założy konto? Czy można takiego pracownika ukarać za brak konta? Co zrobić, gdy poda nam numer konta np. matki, ojca, żony lub innego członka rodziny, którego nie jest współwłaścicielem? Czy wtedy wynagrodzenie należy przelać na wskazane konto?

Pozytywna ocena pracownika może być podstawą do jego awansu, ocena negatywna - do zwolnienia. Ocena przeprowadzona nieprawidłowo natomiast powoduje odpowiedzialność pracodawcy.

W 2009 r. pracodawcy muszą liczyć się z zaostrzeniem przepisów dotyczących dyskryminacji oraz z nowymi obowiązkami bhp.

Wypowiedzenie umowy o pracę nie może być uzasadnione wyłącznie nabyciem prawa do wcześniejszej emerytury. Takie działanie nosi znamiona dyskryminacji ze względu na wiek.

Nasza firma działa w godzinach od 8.00 do 20.00. Niektórzy pracownicy zatrudnieni na pełny etat chcieliby pracować w godz. od 12.00 do 20.00. Natomiast pracownicy pracujący na 1/2 etatu chcieliby pracować w godz. od 16.00 do 20.00, a jeszcze inni zatrudnieni na pełny etat woleliby pracować w soboty i niedziele (chcą mieć wolne poniedziałki i wtorki). Prezes firmy zaakceptował te propozycje. W jaki sposób (najłatwiejszy dla firmy) powinniśmy ustalić takie rozkłady i godziny pracy dla pracowników?

Nie jest dyskryminacją pośrednią odmowa przyznania nagrody jubileuszowej pracownikowi, który nie ma świadectwa pracy, jeżeli taki zapis wynika z regulaminu wynagradzania zakładu pracy. Aby można było mówić o dyskryminacji pośredniej, dysproporcje w traktowaniu pracowników powinny występować w przypadku wszystkich lub znacznej części pracowników, charakteryzujących się daną cechą (wyrok Sądu Najwyższego z 4 czerwca 2008 r., II PK 292/07).

W naszej firmie zostało zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania zakładowego układu zbiorowego pracy, w którym strony określiły niższe stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz pozbawiły pracowników dodatkowego wynagrodzenia za pracę w warunkach szczególnie szkodliwych. Czy powinniśmy dodatkowo wypowiedzieć pracownikom dotychczasowe warunki umowy o pracę lub zawrzeć porozumienia zmieniające? Czy w wyniku zawarcia porozumienia o zawieszeniu stosowania układu możemy również obniżyć wynagrodzenie pracownikom objętym ochroną przewidzianą w ustawie o związkach zawodowych bez konieczności uzyskania zgody zarządu organizacji związkowej?

Wiem, że przepisy Kodeksu pracy zobowiązują pracodawcę do przeciwdziałania mobbingowi. Nie precyzują jednak, w jaki sposób pracodawca powinien dopełnić tego obowiązku. Jak powinniśmy postępować, aby spełnić ustawowe wymagania zapobiegania temu zjawisku?

Prawa do nagrody jubileuszowej nie nabywa pracownik, który warunki niezbędne do uzyskania tego świadczenia przewidziane w zakładowym układzie zbiorowym pracy spełnił w okresie zawieszenia układu, chyba że co innego wynika z postanowień układu lub porozumienia o zawieszeniu jego stosowania (na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 9 kwietnia 2008 r., II PZP 6/08).

Od 20 czerwca br. zacznie obowiązywać ustawa z 28 marca 2008 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 86, poz. 523). Zmiany dotyczą układów zbiorowych pracy w jednostkach sfery budżetowej. Nowelizacja wprowadziła nowe podmioty uprawnione ze strony pracodawcy do zawierania ponadzakładowych układów zbiorowych pracy w sferze budżetowej.

Do końca września pracodawcy tworzący zakładowy funduszu świadczeń socjalnych powinni przekazać pozostałą część odpisu na konto tego funduszu.

Wypowiedzenie zmieniające spowodowane uchyleniem lub zmianą układu zbiorowego powinno być szerzej uzasadnione i nie może opierać się wyłącznie na zmianach układu - stwierdził Sąd Najwyższy na posiedzeniu 4 stycznia 2008 r.

Do końca września pracodawcy tworzący zakładowy funduszu świadczeń socjalnych powinni przekazać pozostałą część odpisu na konto tego funduszu.

Korzystanie z urlopów wychowawczych nie może być uznane za obiektywną przyczynę ustalenia niższego wynagrodzenia w porównaniu do innych pracowników.

Zawieszeniu ulegają jedynie te postanowienia układu, które w sposób korzystniejszy niż Kodeks pracy regulują prawa pracowników.

Problematyka dyskryminacji pracownika była niejednokrotnie przedmiotem zainteresowania Sądu Najwyższego. Najczęściej analizowanym przypadkiem była dyskryminacja ze względu na wiek i sposób wynagradzania.

Stosunkowo łatwo oskarżyć pracodawcę o dyskryminację. Skuteczną obroną może być wykazanie, że w firmie podjęto działania, aby ograniczyć to zjawisko.

Działania Unii Europejskiej w kwestii równouprawnienia płci obejmują całokształt ich sytuacji prawnej i faktycznej.

• odprawa rentowa z układu zbiorowego pracy• nagroda jubileuszowa z układu zbiorowego pracy• odprawa emerytalna a ustawa kominowa• wynagradzanie kierowników za nadgodzinyStosunek pracy pracowników należących do kadry kierowniczej budzi wiele kontrowersji, które niejednokrotnie musiał rozstrzygać Sąd Najwyższy. Dlatego warto zwrócić uwagę na najistotniejsze orzeczenia sądowe dotyczące tej grupy pracowników.

Niniejsze opracowanie ma na celu ułatwienie stworzenia regulaminu działalności socjalnej pracodawcom, którzy 1 stycznia 2008 r. osiągnęli próg zatrudnienia (20 etatów) i w związku z tym mają obowiązek utworzenia w 2008 r. zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Nie można pozbawiać pracowników zatrudnionych na czas określony uprawnień przysługujących zatrudnionym na czas nieokreślony, jeżeli to zróżnicowane traktowanie nie zostanie obiektywnie uzasadnione.

Część pracodawców objętych obowiązkami może uwolnić się od tych zobowiązań przez odpowiednie działania. Możliwości te są jednak zróżnicowane w zależności od poziomu zatrudnienia.

Pracodawcy objęci postanowieniami układu zbiorowego pracy (u.z.p.) mogą uwolnić się od obowiązywania jego postanowień przez jego rozwiązanie. Układ zbiorowy może przestać obowiązywać również przez inne okoliczności określane ogólnym pojęciem ustanie.

Układy zbiorowe, Dyskryminacja

Dyskryminacja pracownicy opiekującej się niepełnosprawnym dzieckiem

Jak odnaleźć klucz do zarządzania pracownikiem?

Informowanie o przepisach dotyczących równego traktowania (art. 94(1))

Równe traktowanie w zatrudnieniu (art. 18 (3a))

Naruszenie zasady równego traktowania (art. 18 (3b))

Niedyskryminacja w zatrudnieniu (art. 11(3))

Równe traktowanie w zatrudnieniu (art. 11(2))

Regulamin pracy

Naruszenie przez pracodawcę zakładowych źródeł prawa pracy

Dopłaty do wypoczynku dla emerytów i rencistów z ZFŚS

Czy można odmówić pracownikom udziału w szkoleniu

Nierówne traktowanie w zatrudnieniu

Odstąpienie od stosowania zakładowego układu pracy

Samodzielne odstąpienie od postanowień układu zbiorowego

Czy przy liczeniu stażu pracy do nagrody jubileuszowej można pominąć staż w prywatnych firmach

Zawieszenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych

Kiedy można zatrudnić obcokrajowców na stanowiskach samorządowych

Czy można przyznać nowym pracownikom niższe wynagrodzenia

Wypowiedzenie zmieniające dla związkowca

Brak konieczności zmiany treści układu

Upływ terminu wypowiedzenia układu zbiorowego pracy

Czy zwalnianie pracowników o najkrótszym stażu narusza zasady równego traktowania

Naruszenie przepisów w zakresie wynagrodzeń

Większe prawa reprezentatywnej organizacji związkowej

Większa ochrona dla dyskryminowanych pracowników

Jak wypłacić wynagrodzenie pracownikowi, który nie posiada konta, jeśli w układzie zbiorowym pracy jest zapis, że wynagrodzenia są przelewane na konta pracowników

Ocenianie pracowników - aspekty prawne

Zmiany w prawie pracy (cz. 2)

Wypowiedzenie tylko z powodu emerytury - to dyskryminacja

Ustalenie rozkładu czasu pracy

Kiedy w zatrudnieniu występuje dyskryminacja pośrednia

Porozumienie o zawieszeniu stosowania układu zbiorowego pracy

Jak pracodawca powinien skutecznie przeciwdziałać mobbingowi w zakładzie pracy

Nabycie prawa do świadczenia wynikającego z układu zbiorowego

Zmiany w zakresie zawierania układów zbiorowych pracy

Odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Wypowiedzenie zmieniające umowę o pracę

Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

Urlop wychowawczy przyczyną dyskryminacji

Zawieszenie układu zbiorowego pracy

Dyskryminacja - przegląd orzecznictwa

Nie dyskryminacji

Działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn (cz. 2)

Kadra kierownicza w orzeczeniach SN

Jak prawidłowo utworzyć regulamin działalności socjalnej

Zakaz dyskryminacji zatrudnionych na czas określony

Zakaz dyskryminacji a dodatki stażowe

Rezygnacja z tworzenia funduszu

Rezygnacja z tworzenia funduszu

Kiedy układ zbiorowy przestaje obowiązywać