Tematy - Odpowiedzialność pracodawcy, Obowiązki pracownika - INFOR.PL

Pracodawca ma prawo odsunąć pracownika od pełnionych obowiązków, jeśli ma uzasadnione podejrzenie stanu nietrzeźwości zatrudnionego. Pracownik, niezgadzający się z decyzją pracodawcy, może poprosić o zbadanie jego stanu trzeźwości, np. alkomatem znajdującym się w zakładzie pracy.

Bez prawnego uzasadnienia pracodawca nie może pozyskiwać i przetwarzać danych wrażliwych pracownika. W razie nieuprawnionego gromadzenia tych informacji podwładny może żądać od firmy odszkodowania, a pracodawca oprócz obowiązku jego zapłacenia może ponieść także odpowiedzialność karną.

Żaden przepis prawa pracy nie nakłada na pracownika bezwzględnego obowiązku uczestniczenia w każdym szkoleniu wskazanym przez pracodawcę. Pracownik nie może jednak odmówić uczestniczenia w szkoleniach obowiązkowych, takich jak np. szkolenia bhp. Odmowa wzięcia udziału w takim szkoleniu może być uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. W przypadku dobrowolnych szkoleń/nauki ocena skutków ewentualnej odmowy przez pracownika wzięcia w nich udziału musi być każdorazowo oceniana indywidualnie, tj. w niektórych sytuacjach może stanowić podstawę do rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Pracodawca, który chce zatrudnić telepracownika, powinien wcześniej przygotować odpowiednie przepisy wewnątrzzakładowe. Należy do nich zaliczyć m.in. regulamin telepracy, który powinien określać np. sposób kontaktowania się pracodawcy z pracownikiem.

Wykonywanie niektórych rodzajów prac wymaga spełnienia przez pracowników dodatkowych wymogów sanitarnych. Taka sytuacja ma miejsce np. podczas czynności, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.

Kilku pracowników zwróciło się do nas o rozliczenie ich przychodów, które uzyskali w 2012 r. Terminem na złożenie oświadczenia w tym zakresie był 9 stycznia br., a osoby te wystąpiły o rozliczenie po tej dacie. Czy w tej sytuacji mamy obowiązek rozliczyć tych pracowników?

Pracownik, którego wynagrodzenie za pracę zostało wypłacone z opóźnieniem, ma prawo żądać od pracodawcy wypłaty odsetek z tego tytułu. Jeżeli żaden akt wewnątrzzakładowy nie przewiduje korzystniejszych postanowień w zakresie wysokości odsetek przysługujących pracownikowi od pracodawcy za nieterminowe przekazanie wynagrodzenia, zatrudniony ma prawo do odsetek ustawowych.

Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy w terminie lub zamieszcza w nim wadliwe informacje, naraża się na proces o jego wydanie lub sprostowanie. Poważniejszą konsekwencją takiego uchybienia może być konieczność wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania.

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownicy, która urodziła dziecko i nie skorzystała z przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracodawca podejmie taką decyzję, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika i musi liczyć się z tym, że w razie kontroli PIP może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. złotych.

Termin wydania świadectwa pracy jest uzależniony od rodzaju umowy, jaka łączyła pracownika z pracodawcą. W przypadku zawieranych po sobie umów na czas określony wynosi on 24 miesiące od zawarcia pierwszej umowy.

Kieruję przedsiębiorstwem usługowym zatrudniającym 30 pracowników, którzy w większości korzystają przy wykonywaniu swojej pracy z komputerów. Od kiedy firma rozwinęła się poza rynek lokalny, jestem zmuszony do częstszych wyjazdów. Niestety, zauważyłem, że w tym czasie efektywność pracowników spada. Wiąże się to najczęściej z poświęcaniem czasu na surfowanie po sieci w celach innych niż praca. Jest to w ostatnich latach problem większości firm nie tylko w Polsce. Jak temu zaradzić?

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Chcemy upoważnić do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy oprócz pracodawcy także inne osoby. Czy osobą upoważnioną mogą być tylko osoby zatrudnione w naszym zakładzie, czy również spoza zakładu, np. żona właściciela firmy? Jak powinno wyglądać takie upoważnienie?

Identyfikatorem podatkowym większości naszych pracowników jest PESEL. Czy osoby te powinny potwierdzić to na piśmie? Jeśli okaże się, że identyfikatorem podatkowym niektórych pracowników będzie NIP, a dotychczas podawali PESEL, to kto w tej sytuacji poniesie odpowiedzialność – my jako pracodawca czy pracownik?

Zatrudniamy księgową i chcemy do jej umowy o pracę wprowadzić postanowienie o zakazie podjęcia przez nią jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Podejrzewamy, że nie wyrazi ona na to zgody. Czy możemy jednostronnie zakazać jej dodatkowej pracy i rozwiązać umowę z jej winy w razie zlekceważenia tego zakazu?

Nie ma jednoznacznych regulacji dotyczących tego, od jakiego momentu należy liczyć czas pracy pracownika. Dlatego kwestie te powinny znaleźć się w przepisach wewnętrznych.

Zatrudniam kadrową. Czy osoba prowadząca sprawy kadrowe powinna podpisać oświadczenie o przestrzeganiu przepisów ustawy o ochronie danych osobowych?

Przepisy prawa pracy nie zabraniają zatrudnienia u tego samego pracodawcy na więcej niż jednym etacie. Wymaga to jednak spełnienia dodatkowych warunków, by nie narazić się na zarzut obchodzenia przepisów prawa.

Zmiany w urlopach wypoczynkowych, nowa norma czasu pracy pracowników niepełnosprawnych, większe kary za zatrudnianie cudzoziemców i wreszcie powrót do zasad liczenia czasu pracy z 2010 r. – to najważniejsze ze zmian w prawie pracy w 2012 r.

Młodocianym w rozumieniu Kodeksu pracy jest osoba, która ukończyła 16 lat i nie przekroczyła 18 lat. Takie wyznaczenie przedziału wiekowego osób młodocianych wiąże się z zakazem zatrudniania osób poniżej 16. roku życia, od której to zasady istnieje kilka wyjątków. Z drugiej strony, osoby powyżej 18. roku życia niezależnie od tego, czy uczęszczają do szkoły, przy zatrudnieniu są traktowane jak osoby dorosłe.

Samo ustalenie, że umowa cywilnoprawna spełnia warunki właściwe dla umowy o pracę jest najczęściej tylko początkiem do innych roszczeń, z którymi może wystąpić pracownik. Będzie on bowiem miał prawo do urlopu wypoczynkowego za okres, gdy pracował na podstawie umowy cywilnoprawnej, do ewentualnych roszczeń za pracę w godzinach nadliczbowych i porze nocnej czy do wyrównania wynagrodzenia, jeżeli zarabiał poniżej minimalnego wynagrodzenia.

Pracownik zwrócił się do nas z prośbą o wypełnienie otrzymanego z banku zaświadczenia o zarobkach. W tym dokumencie znajduje się pytanie o inne potrącenia z wynagrodzenia. Pracownik współfinansuje abonament medyczny oraz opłaca składkę na grupowe ubezpieczenie na życie. Czy taką informację powinniśmy podać w zaświadczeniu?

Samochód służbowy oprócz tego, że jest narzędziem pracy, często służy pracownikom w celach prywatnych. Jeśli jest leasingowany, pracodawca powinien wypisać stosowne upoważnienie do korzystania. W ewidencji przebiegu pojazdu pracownik powinien wskazać liczbę przejechanych kilometrów ze wskazaniem celu używania pojazdu.

Pracodawca jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej, jeżeli została ona wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych z winy nieumyślnej pracownika.

Na terenie restauracji właściciel nakazał zatrudnionym kelnerom usunięcie owłosienia z rąk i twarzy, motywując to względami estetycznymi i higienicznymi związanymi z nową polityką firmy. Zagroził, iż w przypadku niewykonania polecenia będzie stosował kary pieniężne, a nawet rozwiąże umowy o pracę. Czy pracodawca może nakazać usunięcie owłosienia niektórych partii ciała grupie bądź wszystkim pracownikom wykonującym pracę na terenie zakładu pracy? W jakich przypadkach?

Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę, na podstawie której po ustaniu stosunku pracy pracownik będzie zobowiązany do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej. Natomiast pracodawca będzie musiał wypłacić byłemu pracownikowi odszkodowanie.

Otrzymaliśmy od komornika wezwanie do dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Jednocześnie komornik zwrócił się do nas z żądaniem wskazania rachunku bankowego tej osoby. Czy mamy obowiązek udzielić mu takiej informacji?

Pracodawca, decydując się na zatrudnienie nowego pracownika, ma prawo żądać od niego udostępnienia tych danych osobowych, które wynikają wprost z treści art. 221 k.p. Katalog danych, których może domagać się pracodawca od kandydata do pracy, przedstawia się następująco: imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Pracownik ma prawo odmówić poddania się szczepieniom ochronnym. W takim wypadku odpowiedzialność za ewentualne zachorowanie spada na pracownika. Pracodawca powinien odebrać od pracownika oświadczenie o jednoznacznej rezygnacji z należnych mu szczepień.

Najczęściej popełnianym błędem podczas wypełniania świadectwa pracy jest wpisywanie do świadectwa informacji o okresach nieusprawiedliwionych nieobecności. Taką informację pracodawcy często zamieszczają w rubryce dotyczącej okresów nieskładkowych. Jest to nieprawidłowe, ponieważ w świadectwie pracy w ogóle nie należy podawać takiej informacji.

Korzystanie w pracy przez pracownika zajmującego kierownicze stanowisko z nielegalnych programów komputerowych jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Takie postępowanie może stanowić uzasadnioną przyczynę zwolnienia dyscyplinarnego.

W trakcie kontroli PIP na terenie pralni inspektor pracy stwierdził wiele nieprawidłowości z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym między innymi w zakresie środków ochrony indywidualnej, pomieszczeń pracy, wyposażenia pralni. Na jakie elementy z zakresu bhp należy zwrócić szczególną uwagę?

Oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia musi być złożone w formie pisemnej, zawierać przyczynę dokonania tej czynności oraz informację o prawie odwołania do sądu pracy.

Pracodawca musi mieć zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca. Istnieje jednak wiele wyjątków od tego wymogu. W Polsce pracę bez zezwolenia mogą podjąć np. pracownicy z krajów Unii Europejskiej.

Niepoinformowanie pracodawcy o zamiarze podjęcia nauki na aplikacji prawniczej może być poczytane jako nielojalność pracownika. Rozpoczęcie aplikacji bez poinformowania pracodawcy stanowiłoby faktycznie jednostronną zmianę warunków zatrudnienia przez pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2012 r., II PK 315/11).

Zatrudniamy na pełny etat pracownika na stanowisku magazyniera. Posiada on również uprawnienia elektryka. Sporadycznie zdarza się, że magazynier naprawia instalację elektryczną lub urządzenie elektryczne. Magazynier ma zakres obowiązków na piśmie, który dotyczy wyłącznie prac magazyniera. Nie chce on, aby dopisywać mu jeszcze obowiązki elektryka, ponieważ dodatkowe czynności wykonuje rzadko i robi to z własnej woli. Czy magazynier może wykonywać czynności elektryka i czy przedstawiona sytuacja nie koliduje z prawem pracy?

Jeden z naszych pracowników złożył pismo wypowiadające umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. W uzasadnieniu wskazał, że był szkalowany przez innego pracownika tego samego działu. Niedługo po wypowiedzeniu do spółki wpłynął pozew z żądaniem wypłaty odszkodowania. Informacja o konflikcie potwierdziła się w rozmowach przeprowadzonych z pracownikami działu. Czy spółka zostanie pociągnięta do odpowiedzialności, skoro nikt z kadry zarządzającej nie miał wcześniej świadomości istnienia problemu?

Pracownik zatrudniony na stanowisku operatora maszyn drogowych przyszedł do pracy z gorączką. Rozpoczął pracę, ale od rana narzekał na uciążliwy ból i zawroty głowy. Po kilku godzinach przerwał pracę i poinformował kierownika zmiany, że bardzo źle się czuje i nie jest w stanie obsługiwać maszyny. Tego dnia nie podjął już pracy. Czy pracownik może przerwać pracę z powodu złego stanu zdrowia?

Pracodawca ma prawo uzyskania informacji o pracowniku, którego dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym, jeżeli uprawnienie to wynika z przepisów. W przeciwnym razie takie działanie pracodawcy można uznać za niezgodne z prawem.

Firma zajmująca się sprzątaniem ulic i opróżnianiem śmietników ustawionych na chodnikach zapewniła pracownikom szczepienia przeciw tężcowi, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i durowi brzusznemu. Zaproszono do firmy personel medyczny, aby zaszczepił pracowników. Jeden z pracowników odmówił poddania się szczepieniu. Czy ma do tego prawo? Jaka jest odpowiedzialność pracodawcy w razie zachorowania takiej osoby?

Obowiązująca od 21 lipca br. ustawa o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje sankcje karne dla pracodawców zatrudniających cudzoziemców nielegalnie przebywających na terytorium Polski, a także odpowiedzialność finansową wykonawców za naruszenie obowiązków pracodawcy wynikających z zatrudnienia takich cudzoziemców przez podwykonawcę. Pracodawcy zostali również zobowiązani do żądania od cudzoziemca przedstawienia dokumentów uprawniających go do pobytu na terenie Polski przed powierzeniem mu pracy oraz do przechowywania kopii tych dokumentów przez cały okres jego zatrudnienia. Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców na podstawie umowy o pracę, a także podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom na innej podstawie, np. na umowę zlecenia lub o dzieło, mają czas na uzyskanie kopii dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski do 4 września br.

Kary za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców zależą od tego, czy popełniony przez pracodawcę czyn jest przestępstwem czy wykroczeniem. Za szczególne naruszenia w tym zakresie pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 100 zł do 1 080 000 zł lub kara ograniczenia wolności do 12 miesięcy. Takiej interpretacji niejasnych przepisów – w odpowiedzi na pytania naszej redakcji – udzieliło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Telepraca polega na wykonywaniu pracy regularnie poza zakładem pracy, a jej efekty są przekazywane pracodawcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zatrudnianie telepracowników jest zazwyczaj dla pracodawcy korzystne i znacznie przewyższa początkowe nakłady, jakie zatrudniający ponosi na tę formę pracy. Zatem, aby ograniczyć koszty działalności firmy, zamiast redukować zatrudnienie, może warto pomyśleć o oszczędnościach, jakie daje telepraca.

naruszenie przepisów dotyczących wieku oraz zdolności do czynności prawnych pracownikazawieranie umów o pracę dla pozoruskutki rozpoczęcia pracy na podstawie nieważnej umowy o pracęZawarcie umowy o pracę w określonych wypadkach może być skutkiem działań lub czynności niezgodnych z przepisami prawa. Konsekwencją tego może być nieważność umowy o pracę, ale niekiedy unieważniona umowa może ponownie „zadziałać” w wyniku podjęcia pracy. Umowami zawartymi w wyniku niezgodnych z prawem działań i ich skutkami od wielu już lat zajmuje się Sąd Najwyższy.

Pracodawca może żądać od pracownika usunięcia wad produktu lub usługi. Jeżeli wadliwość została usunięta, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie odpowiednie do jakości produktu lub usługi. Jednak za czas pracy przy usuwaniu wady wynagrodzenie nie przysługuje.

Za niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych oraz za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z ich niewykonywaniem każdy pracownik musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – od zwolnienia z pracy po odpowiedzialność odszkodowawczą.

Organizacja związkowa musi przedstawić pracodawcy informację o łącznej liczbie zrzeszonych członków. Skutkiem niewykonania tego obowiązku w wymaganym terminie może być utrata uprawnień, jakie przysługują zakładowej organizacji związkowej.

Odpowiedzialność pracodawcy, Obowiązki pracownika

Ocena trzeźwości pracownika

Co grozi pracodawcy za nieuprawnione przetwarzanie danych wrażliwych pracownika

Jakie obowiązki ma pracodawca, gdy pracownik się dokształca

Ogólne zasady wprowadzania telepracy

Na jakich zasadach pracodawca może korzystać z rzeczy pracownika

Kiedy pracownik musi wykonać badania sanitarno-epidemiologiczne

Po czym poznać mobbing

Czy można rozliczyć za pracownika podatek, jeżeli PIT-12 złożył on po terminie

Jak naliczyć odsetki od nieterminowo wypłaconego wynagrodzenia za pracę

Kara za spóźnione wydanie świadectwa pracy

Czy można dopuścić do pracy pracownicę, która nie wykorzystała urlopu macierzyńskiego

Kiedy wydać świadectwo pracy

Co to jest cyberslacking?

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Kto może zostać upoważniony do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy

Jaką odpowiedzialność ponosi pracodawca za podanie niewłaściwego NIP pracownika

Kiedy można zakazać pracownikowi dodatkowego zatrudnienia

Od kiedy liczyć czas pracy

Czy kadrowa powinna podpisać oświadczenie o ochronie danych osobowych

Praca na dwóch etatach u tego samego pracodawcy

Przegląd najważniejszych zmian w prawie pracy w 2012 r.

Jak zatrudniać młodocianych

Jakie są konsekwencje uznania umowy cywilnoprawnej za umowę o pracę

Czy w zaświadczeniu o zarobkach należy wykazać kwoty dobrowolnych potrąceń

Naruszenie zakazu konkurencji

Samochód służbowy wykorzystywany w prywatnych celach

Kiedy pracodawca odpowiada za błędy pracownika

Czy pracodawca może nakazać usunięcie owłosienia z niektórych części ciała pracownikom?

Świadczenia pieniężne związane z zakazem konkurencji

Czy pracodawca ma obowiązek podać komornikowi numer rachunku bankowego pracownika

Kiedy pracodawca może spytać pracownika o karalność

Odmowa poddania się obowiązkowym szczepieniom przez pracownika

Wypełnianie świadectwa pracy – 10 najczęściej popełnianych błędów w praktyce

Odpowiedzialność za korzystanie z nielegalnego oprogramowania

Wymogi bhp w pomieszczeniach pralni

Przyczyny rozwiązania umowy bez wypowiedzenia

Jak prawidłowo zatrudniać cudzoziemców

Czy pracownik musi informować pracodawcę o zdanym egzaminie na aplikację radcowską

Kiedy magazynier może dodatkowo wykonywać prace właściwe dla elektryka

Czy pracodawca odpowiada za konflikt między pracownikami?

W jakich sytuacjach pracownik może przerwać pracę?

Informacja o karalności pracownika

Odmowa poddania się obowiązkowym szczepieniom przez pracownika

Surowe kary i sankcje dla pracodawców zatrudniających nielegalnie cudzoziemców

Jaka jest wysokość kar za zatrudnianie cudzoziemców bez prawa pobytu w Polsce – stanowisko MPiPS

Jakie korzyści dla pracodawców wynikają z zatrudniania telepracowników

Kiedy umowa o pracę zawarta jest z naruszeniem prawa

Wynagrodzenie za czas poprawiania wadliwie wykonanej pracy

Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków pracowniczych

Informacja o łącznej liczbie członków