REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakład czy oddział – kto jest pracodawcą

Andrzej Marek
Andrzej Marek

REKLAMA

Status pracodawcy może posiadać wyodrębniony finansowo i organizacyjnie oddział firmy, jeżeli samodzielnie zatrudnia pracowników.

Z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (zwanej dalej ustawą o zwolnieniach grupowych) wynika, że ma ona zastosowanie do pracodawcy, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników. Wystąpiła tutaj pewna sprzeczność z prawem unijnym, tj. dyrektywą Rady nr 98/59/WE w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych. Ustawa posługiwała się pojęciem pracodawca, a dyrektywa – zakład. Nie są to pojęcia tożsame. Wprowadzenie postanowień dyrektywy do krajowego porządku prawnego było głównym powodem uchwalenia nowej ustawy o zwolnieniach grupowych.

Autopromocja

Procedura przeprowadzenia zwolnień grupowych >>

Zakład pracy to nie zawsze pracodawca

Przyjęcie określonego modelu pracodawcy jest podstawowym problemem, który należy rozstrzygnąć, aby prawidłowo zastosować przepisy ustawy. Dotyczy to w szczególności struktur złożonych funkcjonujących w obrocie prawnym (także w stosunkach pracowniczych). Ponieważ ustawa o zwolnieniach grupowych nie wprowadza własnej definicji pracodawcy, należy odwołać się w tym zakresie do przepisów Kodeksu pracy. Stanowi on, że pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników (art. 3 k.p.).

Precyzyjne określenie, kto jest pracodawcą, może stwarzać problemy szczególnie w przypadku podmiotów o rozbudowanej strukturze organizacyjnej. Nie zawsze jest jasne, czy pracodawcą jest osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna jako całość), czy mniejsze jednostki wchodzące w skład jej struktury organizacyjnej (np. oddziały) jako tzw. pracodawcy wewnętrzni. W wyroku z 6 listopada 1991 r. Sąd Najwyższy wskazał, że każda osoba prawna jest zakładem pracy w rozumieniu art. 3 k.p. dla zatrudnionych przez nią pracowników, chyba że dla niektórych z nich za zakład pracy należy uznać jednostkę organizacyjną stanowiącą jakąś jej część składową (I PRN 47/91). Orzeczenie jest konsekwencją poglądu, że to funkcja organizacyjna i zarządcza podmiotu będącego pracodawcą jest podstawową przesłanką uznania danego podmiotu za pracodawcę. Natomiast druga koncepcja pracodawcy eksponuje sferę majątkową i osobowość prawną podmiotu. Decyduje tutaj kwestia, jaki podmiot jest właścicielem. Wyrazem tego poglądu jest wyrok Sądu Najwyższego z 20 września 2005 r., w którym uznano, że spółka akcyjna może być pracodawcą dyrektora jej oddziału terenowego (II PK 413/04).

Oddział może być pracodawcą

W orzecznictwie – w przypadku struktur złożonych – utrzymuje się tendencja do uznawania za pracodawcę jednostek niższego szczebla. W uchwale z 24 listopada 1992 r. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że okręgowe inspektoraty pracy wchodzące w skład Państwowej Inspekcji Pracy są pracodawcami w rozumieniu art. 3 k.p. (I PZP 59/92). Podobnie w wyroku z 11 września 1998 r. wskazał, że zmiany organizacyjne wprowadzone 1 stycznia 1994 r., w których wyniku szkoły podstawowe są prowadzone przez gminy, nie oznaczają, że szkoły przestały być pracodawcami dla zatrudnionych w nich nauczycieli i innych pracowników (II UKN 196/98).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przeniesienie pracownika do innego oddziału >>


Trudności w przyjęciu określonej koncepcji pracodawcy (zarządczej lub właścicielskiej) występują przede wszystkim w przypadku osób prawnych o rozbudowanej strukturze (np. spółek kapitałowych). Oddziały takiej spółki mają zazwyczaj wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe pozwalające na samodzielne zatrudnianie pracowników. Z punktu widzenia przepisów Kodeksu pracy mogą one mieć zatem status pracodawcy dla zatrudnionych w nim pracowników.

Rozbudowana struktura a zwolnienia grupowe

W procedurze zwalniania pracowników mogą wziąć udział związki zawodowe i może mieć ono charakter grupowy w zależności od tego, czy uznamy za pracodawcę większą czy mniejszą jednostkę organizacyjną (czyli odpowiednio – całe przedsiębiorstwo czy tylko jego oddział). W orzecznictwie Sądu Najwyższego widać jednak wyraźną tendencję do uznawania za pracodawców jednostki niższego szczebla.

Jakie są skutki niezastosowania przepisów o zwolnieniach grupowych do pracowników zatrudnionych na czas określony >>

Jeśli uznamy, że pracodawcą może być część osoby prawnej, to o tym, czy zwolnienie ma charakter grupowy, będzie decydować liczba pracowników zwalnianych u danego pracodawcy (w oddziale spółki). Nie można natomiast brać wówczas pod uwagę liczby pracowników zwalnianych w innych jednostkach organizacyjnych (innych oddziałach mających formalnie status odrębnych pracodawców) prowadzonych przez tę samą osobę prawną.

Przykład

Spółka akcyjna ma 3 oddziały w różnych miejscowościach. Oddziały te – zgodnie ze statutem spółki – są wyodrębnione organizacyjnie i finansowo, a dyrektor każdego z nich ma możliwość samodzielnego zawierania umów o pracę z pracownikami oddziału. W spółce tej na mocy uchwały zarządu, zgodnej z opracowanymi wcześniej przez zgromadzenie wspólników kierunkami działalności, przyjęto plan restrukturyzacji, etatyzację i związaną z tym konieczność zmniejszenia zatrudnienia. W każdym z oddziałów dyrektor opracował plan działań zakładający zmniejszenie zatrudnienia. W całej spółce zatrudnionych jest 200 pracowników (I oddział – 80, II – 70, a w III – 50 pracowników). W ciągu 30 dni wypowiedzenia z przyczyn ekonomicznych otrzymało: w pierwszym oddziale – 9 pracowników, w drugim – 8, a w trzecim – 5. W całej spółce w ciągu 30 dni wypowiedzenie otrzymało łącznie 22 pracowników (a zatem powyżej wymaganego do zwolnienia grupowego pułapu 10% pracowników). Ale ze względu na to, że pracodawcami są poszczególne oddziały spółki, należy brać pod uwagę liczbę zwalnianych pracowników w każdym oddziale osobno.

Ponieważ oddziały zatrudniają poniżej 100 pracowników, w żadnym z nich nie doszło do zwolnienia grupowego (w żadnym nie zwolniono 10 pracowników, a zatem były to zwolnienia indywidualne w rozumieniu art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych). Nie było zatem potrzeby przeprowadzania przez poszczególne oddziały (jako pracodawców) procedury zwolnień grupowych. Wymagana jest natomiast tzw. związkowa konsultacja indywidualna uregulowana w art. 38 k.p.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 6 listopada 1991 r. (I PRN 47/91, OSP 1992/7/151),
  • wyrok SN z 11 września 1998 r. (II UKN 196/98, OSNP 1999/18/589),
  • wyrok SN z 20 września 2005 r. (II PK 413/04, OSNP 2006/13–14/211),
  • uchwała SN z 24 listopada 1992 r. (I PZP 59/92, OSNC 1993/4/49).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA