Jak składać deklaracje roczne PIT-4R i PIT-8AR za 2018 r.

Zmiany w zakresie formy przekazania rocznych deklaracji PIT-4R i PIT-8AR wprowadziła ustawa z 4 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznychoraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2126). Dotyczą one deklaracji składanych już za 2018 r. Zmiana polega na tym, że wszyscy płatnicy zaliczek na podatek dochodowy oraz podatku zryczałtowanego będą musieli przesłać formularze wyłącznie elektronicznie. Przypomnijmy, że deklaracje za 2017 r. składane w 2018 r. mogły być jeszcze przekazane w formie dokumentu pisemnego, przez płatników obowiązanych do sporządzenia informacji dla nie więcej niż pięciu podatników. Teraz już takiej możliwości nie ma. W przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi będzie to skutkowało koniecznością zakupu podpisu kwalifikowanego.

Podmioty zobowiązane do złożenia PIT-4R

Deklarację roczną o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy za 2018 r. (PIT-4R) składają płatnicy będący m.in.:

• zakładami pracy;
• organami rentowymi;
• rolniczymi spółdzielniami produkcyjnymi;
• podmiotami wymienionymi w art. 35 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - są to np. jednostki wypłacające świadczenia pieniężne z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, areszty śledcze, zakłady karne, płatnicy emerytur i rent z zagranicy, organy zatrudnienia, wojewódzkie urzędy pracy;
• komornikami sądowymi lub podmiotami niebędącymi następcami prawnymi zakładów pracy, przejmującymi ich zobowiązania wynikające ze stosunków pracy i pokrewnych;
• podmiotami dokonującymi świadczeń z:

- działalności wykonywanej osobiście (z wyjątkiem działalności duchownych, osiągających przychody z innego tytułu niż umowa o pracę), np. z umowy zlecenia, o dzieło, z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu bądź rady nadzorczej, na podstawie powołania, z kontraktów menedżerskich,

- praw majątkowych,

- z tytułu umów aktywizacyjnych.

Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Prowadzenie i przechowywanie po zmianach od 1 stycznia 2019 r.

Termin złożenia deklaracji PIT-4R

Deklarację roczną PIT-4R płatnik składa w terminie do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym. Termin ten uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem deklaracja została wysłana w formie dokumentu elektronicznego do organu podatkowego.

Za uchybienie terminowi złożenia deklaracji płatnik może zostać ukarany karą grzywny lub pozbawienia wolności albo obu tym karom łącznie. Minimalna wysokość grzywny może wynieść 750 zł, a maksymalna 20 160 000 zł (art. 54 § 1 w zw. z art. 23 Kodeksu karnego skarbowego).

Forma przekazania PIT-4R i wersja formularza

Obowiązuje wyłącznie forma elektroniczna (m.in. bezpośrednio przez www.portalpodatkowy.mf.gov.pl lub za pomocą aplikacji współpracującej z programami kadrowo-płacowymi). W rozporządzeniu w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych określono wzór zarówno deklaracji PIT-4R, jak i PIT-8AR, które obowiązują od 1 stycznia 2019 r. W przypadku PIT-4R jest to wersja 8, a PIT-8AR - wersja 7.

Podmioty zobowiązane do złożenia PIT-8AR

PIT-8AR jest roczną deklaracją o zryczałtowanym podatku dochodowym. Miejsce, forma i termin jej złożenia są takie same jak w przypadku PIT-4R.

Deklarację tę składają podmioty, które w ubiegłym roku były płatnikami podatku zryczałtowanego. Obowiązek złożenia PIT-8AR za 2018 r. dotyczy zatem m.in. podmiotów, które na rzecz osób mających miejsce zamieszkania w Polsce dokonały świadczeń kwalifikowanych do źródła, jakim jest działalność wykonywana osobiście, z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli kwota należności określona w umowie (powołaniu, uchwale, zleceniu bądź innym dokumencie o podobnym charakterze) zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekraczała 200 zł. Ryczałt wynosi 18% przychodu. Chodzi tu o:

• przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
• przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek;
• przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej;
• przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
• przychody otrzymywane przez członków Rady Mediów Narodowych;
• przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,

b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej;

• przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dla opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym duże znaczenie ma kwota wynikająca z umowy (tzn. z danego tytułu prawnego). Nie ma znaczenia, ile takich przychodów w miesiącu/roku pojawiło się od tego samego płatnika. Decydująca jest tylko i wyłącznie kwota wynikająca z pojedynczej umowy/tytułu prawnego (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 lipca 2016 r., ITPB2/4511-466/16/AB).

PIT-8AR składają też pracodawcy, którzy dokonali świadczeń na rzecz byłych pracowników będących emerytami lub rencistami w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych. Chodzi o świadczenia, które zostały opodatkowane 10% podatkiem zryczałtowanym, gdyż ich łączna wartość przekroczyła w roku podatkowym próg zwolnienia wynoszący 3000 zł.

Były pracownik gazowni, obecnie na rencie, przed świętami otrzymał zapomogę pieniężną przyznaną w kwocie 500 zł. Wcześniej, w lipcu 2018 r. otrzymał z zakładu dofinansowanie do pobytu w sanatorium wysokości 2800 zł. Łączna wartość świadczeń przekroczyła roczny limit o 300 zł (3300 zł - 3000 zł). Zwolnione z podatku dochodowego są bowiem świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy lub pokrewnym, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3000 zł. Wobec tego od nadwyżki gazownia musiała naliczyć podatek zryczałtowany w kwocie 30 zł (300 zł × 10%). Ryczałt został pobrany ze świadczenia pieniężnego. Gdyby świadczenie miało inną postać niż pieniężna (np. karta przedpłacona, bon towarowy, kosz z artykułami spożywczymi), wówczas płatnik musiałby przed wydaniem świadczenia pobrać podatek od byłego pracownika. Kwotę ryczałtu płatnik wykaże w deklaracji PIT-8AR.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w 2018 r. wypłacała członkom rady nadzorczej miesięczne należności w wysokości 4,5% minimalnego wynagrodzenia (94,50 zł), które zostało określone w statucie - bez względu na liczbę posiedzeń w danym miesiącu. Spółdzielnia nie zawarła umów z członkami rady, nie są oni również pracownikami spółdzielni. Od tych wynagrodzeń pobierała podatek zryczałtowany 18%. Jednak spółdzielnia powinna obliczać podatek w formie zaliczki, a nie ryczałtu. Kwota 94,50 zł nie jest kwotą jednorazową, lecz przysługuje co miesiąc, a więc przychód za udział w pracach organu jest o wiele wyższy niż 200 zł. Nie należy więc wystawiać deklaracji PIT-8AR, lecz podatek ująć jako zaliczkę w PIT-4R.

Spółka jawna w marcu 2018 r. zawarła ze zleceniobiorcą umowę zlecenia na okres jednego tygodnia, na kwotę 180 zł. Wynagrodzenie przysługiwało za wykonanie zadania objętego umową. Spółka pobrała podatek zryczałtowany 18%, tj. 32 zł i wykaże go w deklaracji PIT-8AR za 2018 r.

Podstawa prawna:

● art. 13 pkt 2, pkt 4-9, art. 18, art. 32 ust. 2, art. 35, art. 38 ust. 1a, art. 42 ust. 1a, art. 42e ust. 5, art. 45ba ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2246),

● art. 3a, art. 12 § 5-6, art. 18 § 1, art. 18a, art. 28, art. 80a § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz.800; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2244),

● art. 23, art. 54 § 1 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz.U. z 2018 r. poz. 1958; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2227),

● § 2 ust. 1, § 11 pkt 21-22, § 12 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 19 września 2017 r. w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (Dz.U. z 2017 r. poz. 1802; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1106),

● § 1, załącznik 4 i 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 listopada 2018 r. w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2237).