REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i godzinach nadliczbowych

Krzysztof Stucke
Kancelaria Prawa Pracy
Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i godzinach nadliczbowych. / Fot. Fotolia
Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i godzinach nadliczbowych. / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i godzinach nadliczbowych sprowadzają się do bezwzględnego zakazu. Praca w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych traktowana jest bowiem jako nadmierne obciążenia organizmu w okresie ciąży.

Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych i porze nocnej

Bezwzględny zakaz zatrudniania kobiet ciężarnych w godzinach nadliczbowych i porze nocnej związany jest ściśle z ustaleniami medycyny pracy. Zaobserwowano występowanie współzależności między długością dnia pracy a stanem psychofizycznym, nazywanym zmęczeniem. W okresie ciąży nie można dopuścić do nadmiernych obciążeń organizmu.

Autopromocja

Bezwzględność zakazu oznacza, że zakaz ten nie może być uchylony ani ograniczony w drodze uzgodnień między pracownicą a pracodawcą (art. 178 § 1 Kodeksu pracy). [1] Dotyczy on wszystkich kobiet i obejmuje cały okres ciąży. Zakaz ten odnosi się do wszelkiej pracy w godzinach nadliczbowych – zarówno wykonywanej dorywczo, jak i mającej charakter stały. A ponadto dotyczy kobiet pracujących w porze nocnej, zatrudnionych w zakładach o ruchu ciągłym oraz w zakładach, w których ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności dozwolona jest praca w wymiarze zwiększonym. Zatrudnienie pracownicy w ciąży wbrew temu zakazowi stanowi wykroczenie przeciw prawom pracownika[2]

Wymiar czasu pracy pracownic w ciąży nie może przekraczać 8 godzin na dobę (art. 129 pkt. 2 Kodeksu pracy).

Polecamy: 30 pomysłów na zarabianie w domu

Noc

W konwencji nr 89 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej pracy nocnej kobiet zatrudnionych w przemyśle w art. 2 określenie „noc” oznacza okres co najmniej jedenastu następujących po sobie godzin, łącznie z przerwą ustaloną przez właściwą władzę, wynoszącą co najmniej siedem następujących po sobie godzin, przypadającą między godziną dwudziestą drugą a siódmą rano. Właściwa władza może ustalić odmienne przerwy dla poszczególnych obszarów, przemysłów, przedsiębiorstw lub gałęzi przemysłów lub przedsiębiorstw, jednakże przed wyznaczeniem przerwy rozpoczynającej się po godzinie dwudziestej trzeciej skonsultuje się z zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników. Natomiast w krajach, w których klimat czyni pracę dzienną szczególnie uciążliwą, okres nocny może być krótszy od okresu ustalonego, pod warunkiem, że odpoczynek zostanie zrekompensowany w ciągu dnia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zadaj pytanie na FORUM

Kodeks pracy w art. 157§1 stanowi, że pora nocna obejmuje 8 godzin pomiędzy 21:00 i 7:00. W tych godzinach powinno nastąpić ustalenie pory nocnej w drodze postanowień regulaminu pracy (art. 104 §1 pkt. 4 Kodeksu pracy), układu zbiorowego pracy, a u pracodawcy, zatrudniającego mniej niż 20 pracowników – w pisemnej informacji, którą pracodawca ma obowiązek dostarczyć każdemu pracownikowi w ciągu 7 dni od zawarcia z nim umowy o pracę (art. 29 §9 Kodeksu pracy).

Przeniesienie do innej pracy i dodatek wyrównawczy

Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest zobligowany na okres ciąży zmienić harmonogram czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną. Jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, pracodawca powinien przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej (art. 178 Kodeksu pracy). Jeżeli zmiana rozkładu czasu pracy albo przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy (art. 179§4 w zw. Z art. 1781 Kodeksu pracy). Dodatek wyrównawczy nie dotyczy okresu, w którym kobieta w ciąży pobierała zasiłek chorobowy.[3] Dodatek stanowi różnicę między wynagrodzeniem z okresu poprzedzającego przeniesienie/zmiana rozkładu czasu pracy (§7 ust. 1 pkt 1 rozp. MIPS z 29.5.1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczenia odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, DzU nr 62, poz. 289 ze zm.).

Zakaz wypowiadania i rozwiązywania stosunku pracy kobiet w ciąży

Zwolnienie z obowiązku wykonywania pracy

W razie braku możliwości zmiany rozkładu czasu pracy albo przeniesienia pracownicy do innej pracy pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku wykonywania pracy (art. 179 §5 z zw. z art. 178 Kodeksu pracy). Wskazane przepisy są zgodne z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości z 5.5.1994r. CC 421/92, akcentującym zakaz zatrudniania kobiet ciężarnych w porze nocnej nawet w takiej sytuacji, gdy strony stosunku pracy nie wiedziały ciąży pracownicy w chwili zawierania umowy o pracę.[4]

Prawo unijne

W prawie Unii Europejskiej zagadnienia pracy w nocy zostały uregulowane w sposób bardziej elastyczny niż w polskim Kodeksie pracy. W Unii Europejskiej obowiązuje zasada identyczności w pracy kobiet i mężczyzn w związku z czym brak w prawie unijnym generalnego zakazu pracy kobiet w ciąży. Zakaz pracy kobiet w ciąży i w warunkach szkodliwych i niebezpiecznych dla zdrowia przez niektórych jest postrzegany, jako przejaw dyskryminacji, gdyż zakaz ten stanowi ograniczenie prawa do pracy. Prawo Unii Europejskiej w szerokim stopniu gwarantuje ochronę kobiet w zakresie prawa pracy. Regulacje europejskie są w wielu kwestiach zbliżone do standardów przyjętych przez Międzynarodową Organizację Pracy. Unia Europejska stoi na stanowisku identyczności kobiet i mężczyzn w pracy. Wg UE tylko biologiczne macierzyństwo odróżnia kobiety od mężczyzn.[5]

Praca kobiety w ciąży - prawa i obowiązki

  1. U. Jackowiak, W. Uzik, A. Wypych-Żywicka, Prawo pracy – podręcznik dla studentów prawa, Zakamycze 2003, s. 468
  2. Wydawnictwo Wolters Kluwer, Meritum, Prawo pracy 2009, Warszawa 2009, s. 696
  3. Wyrok SN z 6.1.1995r., (I PRN 118/94, OSNAPiUS 1995, Nr 11, poz. 134)
  4. E. Suknarowska-Drzewiecka, Urlopy i zwolnienia od pracy, porady, przykłady, praktyka, Warszawa 2008, s. 115-116
  5. Ochrona kobiet w ciąży i w okresie macierzyństwa w prawie wspólnotowym i w polskim ustawodawstwie pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” nr 5 (1998) s. 13-22
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    REKLAMA

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    Urlop bezpłatny a zapis do PPK

    Urlop bezpłatny - jak wpływa na zapis do PPK? Okazuje się, że nie każda nieobecność w pracy przeszkadza w „zapisaniu” do PPK. Kiedy urlop bezpłatny opóźni zapis do PPK?

    REKLAMA