REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawna ochrona stosunku pracy kobiet w ciąży

Rozmawiała Justyna Perkowska

REKLAMA

Pracodawca musi pamiętać, że stosunek pracy pracownicy w ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego podlega szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem.

Rozmowa z mecenasem Maciejem Bogusławskim z kancelarii radcowskiej Chmaj i Wspólnicy.

Autopromocja
  • W jakich przypadkach stan ciąży nie chroni kobiet przed rozwiązaniem stosunku pracy?

Stan ciąży nie chroni kobiety przed rozwiązaniem stosunku pracy w kilku przypadkach. Pierwszym z nich jest ogłoszenie przez pracodawcę upadłości bądź likwidacji zakładu pracy. Drugi to rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem z winy leżącej wyłącznie po stronie pracownika. Chodzi tu o trzy sytuacje, kiedy pracownica dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, gdy popełni w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie jej na zajmowanym stanowisku (jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem), oraz utraci kwalifikacje konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Trzecim przypadkiem jest możliwość rozwiązania umowy z pracownicą zatrudnioną na okres próbny, przy czym czas trwania takiej umowy nie może być dłuższy niż miesiąc. Natomiast ostatnią sytuacją, która umożliwia zwolnienie kobiety w ciąży jest zatrudnienie jej na czas zastępstwa innego pracownika.
W pewnych przypadkach, zwłaszcza przy likwidacji bądź upadłości firmy, pracodawca jest jednak zobowiązany do porozumienia się ze związkiem zawodowym. Przy czym skuteczność rozwiązania umowy z taką pracownicą nie jest uzależniona od wyrażenia na to zgody przez związek. Pracodawca może rozwiązać taką umowę jednostronnie, a związek zawodowy musi jedynie wypowiedzieć się co do terminu rozwiązania takiej umowy.

  • W jakich systemach czasu pracy, przewidzianych przez Kodeks pracy, dopuszczalne jest zatrudnianie kobiet w ciąży?

Co do zasady zatrudnianie kobiet w ciąży dopuszczalne jest w każdym systemie czasu pracy. Zatrudnienie to jest w pewnych sytuacjach ograniczone, m.in. wtedy gdy mowa jest o tzw. elastycznych systemach czasu pracy. Chodzi tu np. o system pracy weekendowej bądź o pracy w systemie równoważnym. W takich przypadkach pracodawca zawsze musi pamiętać o tym, że obowiązuje go zakaz zatrudniania kobiety w ciąży dłużej niż 8 godzin dziennie, a także w nadgodzinach czy w porze nocnej. Zasada elastyczności jest więc w przypadku kobiet w ciąży ograniczona. System podstawowy jest wolny od ograniczeń, natomiast w systemie zmianowym pracodawca musi również pamiętać o porozumieniu się z pracownicą, żeby tak dostosować godziny zmian, aby nie naruszały wymogów nałożonych przez Kodeks pracy.

  • Czy pracownica wykonująca pracę polegającą na dozorze bazy danych może odmówić wykonywania interwencji w godzinach nocnych w sytuacji, gdy dowie się, że jest w ciąży?

Pracownica może odmówić takich interwencji. Kobieta w ciąży może odmówić świadczenia pracy w godzinach nocnych. Za godziny w porze nocnej uważa się 8 kolejnych wybranych przez pracodawcę godzin (np. między 21.00 a 7.00 rano). Pracodawca nie może zmusić pracownicy w ciąży do pracy w takim zakresie czasowym, gdyż jest ona chroniona przepisami Kodeksu pracy.
Należy jednak zwrócić uwagę na dwie kwestie, zwłaszcza gdy pracownikiem jest kobieta w ciąży. Po pierwsze, osoba taka nie może świadczyć pracy dłużej niż 8 godzin na dobę. Po drugie nie może ona pracować w nadgodzinach. Jeżeli więc pracownica jest zobowiązana do pojawienia się w pracy w nocy w wymiarze przekraczającym 8 godzin na dobę albo w wymiarze, który można uznać za nadgodziny, to w takim przypadku może ona odmówić świadczenia pracy w tym zakresie. Pracodawca natomiast powinien zwolnić ją z wykonywania takiej pracy. Odpowiednim rozwiązaniem byłoby tu zapewnienie pracownicy w ciąży innej pracy albo porozumienie się co do dokładnych godzin świadczenia pracy.

  • Czy podróżowanie samochodem służbowym można uznać za warunki szkodliwe dla pracownicy w ciąży wykonującej pracę w terenie w charakterze przedstawiciela handlowego?

Rozporządzenie w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet nie zawiera żadnego postanowienia co do zakazu zatrudniania kobiety w ciąży przy pracy o takim charakterze. Natomiast to, że wspomniane rozporządzenie nie zawiera wprost takiego zakazu, nie świadczy jeszcze o tym, że pracodawca może zatrudniać na takim stanowisku dowolną osobę i wymagać od niej świadczenia takiej pracy.
Rozporządzenie w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet zawiera jednak pewne regulacje dotyczące np. ograniczenia w zatrudnianiu w tzw. pozycji wymuszonej. Z punktu widzenia pracownicy w ciąży jazdę samochodem służbowym można uznać za pracę w pozycji wymuszonej. Stąd też pracodawca może porozumieć się z pracownicą co do wykonywania przez nią przez okres ciąży innej pracy lub zwolnić ją całkowicie ze świadczenia pracy. Najlepszym rozwiązaniem byłoby dostarczenie przez pracownicę do zakładu pracy zaświadczenia lekarskiego o istnieniu przeciwwskazań dotyczących pracy w takim charakterze (zaświadczenie może zawierać tezę, że drgania spowodowane długą jazdą samochodem mogą źle wpływać na zdrowie i rozwój dziecka oraz samopoczucie kobiety w ciąży). Pracodawca powinien dostosować jej pracę do wymagań stawianych przez lekarza.
W każdym przypadku wykonywania przez pracownicę w ciąży pracy polegającej na całodziennym poruszaniu się samochodem należy dojść z nią do porozumienia i ustalić, czy dla pracownicy spodziewającej się dziecka (jak i dla samego dziecka) taka praca nie będzie powodowała negatywnych skutków. Warto również podkreślić, że pracownicy w ciąży nie należy wysyłać w delegację, chyba że wyrazi na to zgodę.
W związku z powyższym, mimo że ww. rozporządzenie nie zawiera wyraźnego zakazu wykonywania wspomnianej pracy przez kobietę w ciąży, należy jednak w każdej takiej sytuacji zachować dużą elastyczność.
Pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy na czas nieokreślony zostało przedstawione oświadczenie o wypowiedzeniu umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Jeżeli w czasie biegu okresu wypowiedzenia pracownica dostarczyła pracodawcy zaświadczenie o stanie ciąży, czy pracodawca ma obowiązek cofnąć to wypowiedzenie?

Tak, pracodawca ma obowiązek cofnąć takie wypowiedzenie, mimo że Kodeks pracy reguluje sytuacje ochrony pracownika jedynie przed złożeniem tego wypowiedzenia. Nie reguluje już sytuacji po złożeniu wypowiedzenia. Jednak z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że w każdym takim przypadku pracodawca powinien cofnąć oświadczenie o wypowiedzeniu umowy i umożliwić pracownicy wykonywanie pracy świadczonej dotychczas.


Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała Justyna Perkowska

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA