REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do urlopu – najważniejsze informacje o urlopach wypoczynkowych

Rafał Krzemiński
Prawo do urlopu - najważniejsze informacje o urlopach wypoczynkowych. /Fot. Fotolia
Prawo do urlopu - najważniejsze informacje o urlopach wypoczynkowych. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do urlopu jest jednym z kluczowych uprawnień pracownika zagwarantowanych przez prawo pracy. Wiedza o tym, jakie prawa przysługują pracownikowi w związku z urlopem, może nam pomóc w pełni wykorzystać czas odpoczynku. Jakie są najważniejsze cechy urlopu wypoczynkowego?

Urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy to coroczny, płatny i nieprzerwany okres odpoczynku od świadczenia pracy u danego pracodawcy. Służy regeneracji pracownika i nabraniu sił do dalszego wykonywania pracy. Prawo do urlopu zagwarantowane jest w najwyższym akcie prawnym – Konstytucji RP. Artykuł 66 ustawy zasadniczej stanowi, że pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów. Sposób nabywania i udzielania urlopów jest szczegółowo uregulowany w dziale siódmym Kodeksu pracy. Pracownik w razie sporu z pracodawcą może domagać się udzielenia mu urlopu przed sądem pracy.

Autopromocja

Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje jedynie pracownikom zatrudnionym w ramach stosunku pracy. Nie ma znaczenia sposób jego powstania - może to być umowa o pracę, mianowanie, powołanie, wybór. Prawo pracy nie gwarantuje natomiast uprawnienia do urlopu osobom wykonującym umowy cywilnoprawne czy prowadzącym działalność gospodarczą.

Dla wzmocnienia instytucji urlopu wypoczynkowego Kodeks pracy w art. 172 gwarantuje, że za okres odpoczynku pracownik otrzyma wynagrodzenie, jaki otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Ma to zapewnić pracownikowi spokojny odpoczynek i zabezpieczyć go finansowo.

Polecane przez redakcję: Urlopy wypoczynkowe dla pracowników - PDF

Urlop jest uprawnieniem osobistym i niezbywalnym. Oznacza to, że pracownik nie może się zrzec urlopu ani przekazać go innej osobie. Powinien być wykorzystany w naturze - ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop może być wypłacany tylko w drodze wyjątku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wynagrodzenie urlopowe

Odwołanie z urlopu powodujące przerwanie wypoczynku pracownika, podobnie jak przesunięcie terminu urlopu jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach. Zasadniczo urlop powinien być udzielany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo.

Zadaj pytanie na naszym FORUM

Pierwszy urlop

Pracownik, który podjął pracę po raz pierwszy, nabywa prawo do urlopu z upływem każdego przepracowanego miesiąca w wymiarze 1/12 urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.
Miesiąc pracy należy liczyć:

  • z upływem ostatniego dnia miesiąca, gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu od pierwszego dnia danego miesiąca,
  • z upływem dnia w następnym miesiącu kalendarzowym, który datą poprzedza dzień nawiązania stosunku pracy, jeżeli do nawiązania stosunku pracy doszło w trakcie miesiąca kalendarzowego,
  • z upływem 30 dni, jeżeli pracownik u kolejnych pracodawców był zatrudniony krócej niż miesiąc kalendarzowy lub obrachunkowy.

Kiedy wziąć urlop w 2015 roku?


Pracownik podjął pierwszą pracę 17 stycznia 2013 r. na czas określony do 31 marca 2013 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. Następnie podjął kolejną pracę na pełny etat w tym samym roku kalendarzowym u innego pracodawcy – od 2 kwietnia 2013 roku. U pierwszego pracodawcy prawo do urlopu pracownik nabył z upływem 16 lutego oraz 16 marca. Praca w okresie od 17 do 31 marca (15 dni) nie uprawniała pracownika do urlopu u poprzedniego pracodawcy. 15-dniowy okres zatrudnienia zostanie doliczony do okresu zatrudnienia w kolejnym zakładzie pracy. Po przepracowaniu 15 dni u kolejnego pracodawcy pracownik nabędzie prawo do 1,66 lub 2,16 dnia urlopu (zależy, czy przysługuje mu wymiar 20, czy 26 dni urlopu). 

Niezależnie od długości przepracowanego okresu w pierwszym roku kalendarzowym pracy w następnym roku pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu w pełnym wymiarze 20 lub 26 dni już z początkiem roku kalendarzowego.

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu?


Pracownik podjął pierwszą pracę 17 grudnia 2012 r. Nie ma on prawa do urlopu za przepracowanie dni grudnia. Natomiast od 1 stycznia 2013 r.  pracownik nabył prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni za cały 2013 rok.

Kolejne urlopy wypoczynkowe

Pracownik nabywa prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych w każdym następnym roku kalendarzowym, w którym trwa stosunek pracy. 1 stycznia osoba pozostająca w zatrudnieniu nabywa urlop za cały nadchodzący rok z góry. Natomiast gdy pracownik rozpoczyna zatrudnienie w trakcie roku kalendarzowego, nabywa prawo do urlopu z dniem nawiązania stosunku pracy za cały rok z góry w wymiarze proporcjonalnym do końca roku lub do końca zatrudnienia, jeżeli umowa została zawarta na czas krótszy niż do końca roku kalendarzowego.

Jak prawidłowo wyliczyć wymiar urlopu przysługującego pracownikowi?

Wymiar urlopu

Wymiar urlopu regulowany jest przez art. 154 Kodeksu pracy. Wynosi on:

  • 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
  • 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Jest to wymiar minimalny, poniżej którego pracodawca nie może zejść. Pracodawca może natomiast dowolnie zwiększyć wymiar urlopu pracownikom w umowie o pracę lub aktach wewnątrzzakładowych. Pracodawca powinien na piśmie poinformować pracownika o przysługującym mu wymiarze urlopu nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę.

Dłuższe urlopy wypoczynkowe - 35 dni urlopu

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny a zapis do PPK

    Urlop bezpłatny - jak wpływa na zapis do PPK? Okazuje się, że nie każda nieobecność w pracy przeszkadza w „zapisaniu” do PPK. Kiedy urlop bezpłatny opóźni zapis do PPK?

    Emerytury niższe od kwietnia 2024 r. - kiedy przejść na emeryturę?

    Emerytury będą niższe od 1 kwietnia 2024 r. - od tego dnia obowiązuje nowa tablica średniego dalszego trwania życia z GUS. Kiedy przejść na emeryturę? Którą tablicę ZUS bierze pod uwagę - z momentu złożenia wniosku o emeryturę czy osiągnięcia wieku emerytalnego?

    Social media zmieniają mózgi ich użytkowników. Zmniejszają zdolność koncentracji. Ale można odwrócić ten proces. Jak?

    Z każdym rokiem nasza zdolność koncentracji spada – alarmują eksperci od psychologii i kognitywistyki. W ciągu ostatniej dekady średni czas skupienia przeciętnego człowieka obniżył się o 28 sekund. Winny jest internet, a zwłaszcza social media. Da się to jednak odwrócić – zauważają specjaliści z platformy Preply. 

    Nowoczesne zarządzanie ludźmi. Jak skutecznie improwizować w zwinnym zespole?

    Improwizacja w pracy zazwyczaj kojarzy się dość pejoratywnie - strategie, plany, systemy, zasady działania i współdziałania wydają się nie dawać przestrzeni na spontaniczność. Z drugiej strony „Agile” jawi się jako remedium na sztywność i konieczność dostosowania się do zmian otoczenia czy też reagowania na to, co nieprzewidywalne. Gdzie znaleźć złoty środek? Jak w regułach i zasadach stworzyć przestrzeń na samoorganizację, kreatywność i inicjatywę?

    REKLAMA

    To nie jest prima aprilis: Od 1 kwietnia 2024 r. ZUS obliczy niższe emerytury

    Od 1 kwietnia 2024 r. zaczną obowiązywać nowe tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Na ich podstawie będą przyznawane emerytury zgłoszone od 1 kwietnia bieżącego roku do 31 marca 2025 r.

    Czy pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy w święto religijne nie będące ustawowym dniem wolnym?

    Zbliża się Wielkanoc i zdecydowana większość pracowników będzie korzystała w tym czasie z dni wolnych od pracy. Jednak część pracowników może wyznawać inną religię niż katolicka. Czy mają oni prawo do zwolnienia od pracy podczas obchodzonych przez siebie świąt religijnych?

    REKLAMA