REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wynagrodzenie chorobowe - wysokość, zmiany w 2017 r.

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Aneta Maj
Wynagrodzenie chorobowe - wysokość, zmiany w 2017 r.
Wynagrodzenie chorobowe - wysokość, zmiany w 2017 r.
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje w wysokości 80 proc. wynagrodzenia stanowiącego jego podstawę wymiaru. Kiedy wynagrodzenie chorobowe wypłaca ZUS, a kiedy pracodawca? Od 1 stycznia 2017 r. ma zostać wprowadzony prostszy sposób uwierzytelniania elektronicznych zaświadczeń lekarskich.

Zasadniczo pracodawcy muszą wypłacać je pracownikom łącznie przez okres do 33 dni zwolnienia chorobowego. Dopiero po tym okresie obowiązek finansowej rekompensaty za czas niezdolności do pracy przejdzie na ZUS.

Autopromocja

Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje niektórym ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu za czas niezdolności do pracy z powodu:

● choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

● wypadku w drodze do pracy lub z pracy,

● poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wynagrodzenie to przysługuje pracownikom oraz osobom wykonującym pracę nakładczą i odbywającym służbę zastępczą.

Polecamy produkt: Jak zaoszczędzić na składkach ZUS

Liczy się wiek

Okres wypłaty wynagrodzenia za czas choroby zależy od wieku pracownika. Pracownik, który nie ukończył 50. roku życia, zachowuje prawo do tego wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, natomiast pracownik, który ukończył 50. rok życia – do 14 dni w roku kalendarzowym. Ten ostatni okres dotyczy niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50 lat. PRZYKŁAD 1

Jeżeli niezdolność pracownika do pracy trwa w roku kalendarzowym dłużej niż 33 (14) dni, to ma on prawo do zasiłku chorobowego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okres, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas choroby, ustala się, sumując wszystkie niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, poczynając od pierwszej niezdolności do pracy w tym roku niezależnie od występujących między nimi przerw. PRZYKŁAD 2

Nie ma również znaczenia, czy pracownik w danym roku kalendarzowym jest zatrudniony u jednego pracodawcy, czy pracował w kilku zakładach pracy. PRZYKŁAD 3

Warto pamiętać, że jeżeli w ciągu roku kalendarzowego pracownik zmienia pracę, to pracodawca ma obowiązek w wydawanym świadectwie pracy zamieścić informację o liczbie dni, za które zatrudniony otrzymał wynagrodzenie z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby.

Limit wypłaty wynagrodzenia z czas choroby (33 lub 14 dni) jest określony dla każdego roku kalendarzowego odrębnie. Niewykorzystanego okresu wypłaty tego wynagrodzenia nie przenosi się na kolejny rok kalendarzowy. Jeżeli np. w 2016 r. pracownik w wieku 24 lat pobrał wynagrodzenie za czas choroby tylko za 23 dni, to w 2017 r. ma prawo do tego wynagrodzenia za okres 33 dni, który jest dla niego nowym limitem wypłaty w tym roku kalendarzowym.

W jakiej wysokości

Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje w wysokości 80 proc. wynagrodzenia stanowiącego jego podstawę wymiaru.

Pracodawca może określić w obowiązujących w jego zakładzie pracy przepisach wewnętrznych, że w okresie 33 (14) dni niezdolności do pracy pracownika w roku kalendarzowym wynagrodzenie to będzie wypłacał w wysokości wyższej niż 80 proc. Artykuły 771 i 772 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666; dalej: k.p.) dopuszczają bowiem tworzenie przez pojedynczego pracodawcę lub grupę pracodawców własnych zasad wynagradzania pracowników, które mogą być korzystniejsze niż zawarte w tym kodeksie.

Niezależnie jednak od decyzji pracodawcy, na podstawie art. 92 k.p., wynagrodzenie za czas choroby przysługuje w wysokości 100 proc., jeżeli niezdolność do pracy:

● została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

● przypada na okres ciąży,

● spowodowana jest poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby nie ulega żadnemu obniżeniu za czas pobytu w szpitalu, zatem przysługuje w wysokości 80 proc. lub 100 proc. podstawy jego wymiaru. PRZYKŁADY 4 I 5

Brak finansowej rekompensaty

Wynagrodzenie za czas choroby nie przysługuje i okresy niezdolności do pracy z tego powodu nie są wliczane do 33 lub 14 dni, jeżeli niezdolność ta przypada na:

● okres wyczekiwania (zasadniczo bowiem pracownik jako ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo nabywa prawo do zasiłku chorobowego dopiero po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, od tej zasady są jednak wyjątki),

● okres urlopu bezpłatnego lub wychowawczego,

● czas pozostawania w areszcie tymczasowym albo w czasie odbywania kary pozbawienia wolności.

Ponadto pracownik może być pozbawiony prawa do wynagrodzenia za czas choroby z powodu:

● popełnienia umyślnego przestępstwa lub wykroczenia,

● wykonywania pracy zarobkowej w okresie zwolnienia lekarskiego lub wykorzystywania zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego celem,

● spowodowania niezdolności do pracy nadużyciem alkoholu.

Okresy niezdolności do pracy, za które pracownik został pozbawiony prawa do wynagrodzenia za czas choroby w powyższych okolicznościach, podlegają wliczeniu do okresu 33 lub 14 dni, za które pracodawca jest zobowiązany do wypłaty pracownikowi wynagrodzenia na podstawie art. 92 k.p., na takich samych zasadach jak okresy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie. SCHEMAT

Jeżeli w ciągu roku kalendarzowego pracownik zmienia pracę, to pracodawca ma obowiązek zamieścić w świadectwie pracy informację o liczbie dni, za które zatrudniony otrzymał wynagrodzenie chorobowe.


infoRgrafika

PRZYKŁAD 1

Po 50. roku życia

Zatrudniony, który 50 lat ukończył np. w czerwcu 2015 r., ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby w wymiarze 14 dni dopiero za okres choroby w roku kalendarzowym 2016. Natomiast ten, który ukończy 50. rok życia w 2016 r., i w tym samym roku zachoruje, ma prawo do wynagrodzenia chorobowego za łączny okres do 33 dni, a za okres do 14 dni dopiero w 2017 r. ⒸⓅ

PRZYKŁAD 2

Sumowanie okresów wypłaty

Pracownik, który ukończył 50. rok życia w 2016 r., był niezdolny do pracy z powodu choroby od 5 do 16 lutego 2016 r., od 8 do 22 marca 2016 r. oraz od 8 do 19 lipca 2016 r. Za okres niezdolności do pracy w lutym (12 dni) i marcu (15 dni) oraz od 8 do 13 lipca 2016 r. (6 dni) – łącznie 33 dni – pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a za okres od 14 do 19 lipca 2016 r. (6 dni) ma prawo do zasiłku chorobowego. ⒸⓅ

PRZYKŁAD 3

Zatrudniony u różnych pracodawców

Pracownik był zatrudniony do 31 marca 2016 r. u pracodawcy A i w czasie tego zatrudnienia otrzymał w 2016 r. wynagrodzenie za czas choroby za okres niezdolności do pracy od 15 do 24 lutego 2016 r. (10 dni). Następnie od 11 kwietnia 2016 r. pracownik podjął pracę u pracodawcy B i był niezdolny do pracy z powodu choroby od 9 do 16 maja (8 dni) i od 27 maja do 14 czerwca 2016 r. (19 dni). Pracodawca B wypłacił pracownikowi wynagrodzenie za czas choroby za okres od 9 do 16 maja 2016 r. (8 dni) oraz za okres od 27 maja do 10 czerwca 2016 r. (15 dni) – co łącznie z okresem wypłaty wynagrodzenia za czas choroby przez pracodawcę A daje 33 dni. Następnie, za okres od 11 do 14 czerwca 2016 r., pracodawca B wypłacił pracownikowi zasiłek chorobowy. ⒸⓅ

PRZYKŁAD 4

W razie pobytu w szpitalu

Pracownik w wieku 32 lat był niezdolny do pracy z powodu choroby od 24 października do 10 listopada 2016 r. Była to jego pierwsza taka niezdolność do pracy w 2016 r. Przez ten czas przebywał w szpitalu i pracodawca wypłacił mu za cały okres wynagrodzenie za czas choroby w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru. ⒸⓅ

PRZYKŁAD 5

Leczenie ciężarnej

Pracownica w wieku 23 lat, będąca w ciąży, przebywała w szpitalu z powodu choroby od 14 do 25 listopada 2016 r. Była to jej pierwsza niezdolność do pracy z powodu choroby w 2016 r. Za ten okres pracodawca wypłacił pracownicy wynagrodzenie za czas choroby w wysokości 100 proc., ponieważ taką wysokość przewiduje kodeks pracy za okres choroby w trakcie ciąży. ⒸⓅ

Polecamy: Wskaźniki i stawki

Zaświadczenia lekarskie

Prawo do wynagrodzenia i zasiłku musi zostać udokumentowane. I choć zgodnie z przepisami zasadą jest wystawianie zaświadczeń elektronicznych, a wyjątkiem – papierowych, te drugie mają się dobrze. Być może też będą w obiegu dłużej niż pierwotnie zakładano

Dokumentem niezbędnym do wypłaty zasiłku chorobowego (wynagrodzenia za czas choroby) z tytułu niezdolności do pracy z powody choroby jest zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 159 ze zm.; dalej: ustawa zasiłkowa), czyli e-ZLA. W okresie przejściowym, do 31 grudnia 2017 r. – z projektowanym przedłużeniem tego okresu do 31 grudnia 2018 r. – jest nim także druk ZUS ZLA.

Inne dokumenty niezbędne do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego określa obowiązujące od 1 stycznia 2016 r. rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. poz. 2205 ze zm.). Rozporządzenie to wprowadziło nowe zasady dokumentowania prawa do zasiłku, z pominięciem sformalizowanych formularzy, takich jak obowiązujące do końca 2015 r. druki: ZUS Z-3, ZUS Z-3a, ZUS Z-3b, ZUS Z-10. Dane, które zawierały te formularze, obecnie mogą już być przekazywane w dowolnej formie, ale przy wykorzystaniu zakresu informacji określonego w załącznikach do rozporządzenia (od 1 do 7). Można jednak wykorzystywać także obowiązujące wcześniej formularze, których wzory zamieszczone są na stronie internetowej ZUS.

Zwolnienie elektroniczne, czyli e-ZLA

Od 1 stycznia 2016 r. dokumentami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby stanowiącymi podstawę ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego (wynagrodzenia za czas choroby), są:

1) zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego, opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, zgodnie ze wzorem ustalonym przez ZUS, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, udostępnionego bezpłatnie płatnikowi składek na jego profilu informacyjnym na PUE ZUS;

2) wydruk zaświadczenia lekarskiego wystawionego w formie dokumentu elektronicznego (dalej: wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA), który lekarz przekazuje ubezpieczonemu, jeżeli płatnik składek nie ma profilu informacyjnego na PUE ZUS lub na wniosek ubezpieczonego, nawet jeżeli płatnik składek ma profil informacyjny na PUE ZUS;

3) zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego (dalej: zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym) – zaświadczenie to jest dokumentem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku przez płatnika składek lub ZUS, nawet jeśli zaświadczenie lekarskie e-ZLA nie zostało jeszcze wprowadzone do systemu teleinformatycznego; zaświadczenia takie wystawiane są w przypadku, gdy wystawienie e-ZLA nie jest możliwe, w szczególności w razie braku połączenia internetowego (np. w czasie wizyty domowej u ubezpieczonego) lub braku możliwości uwierzytelnienia zaświadczenia lekarskiego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP.


Kolejny pracodawca

Jeżeli zaświadczenie lekarskie obejmuje okres, za który przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek, a następnie takie wynagrodzenie lub zasiłek, wypłacane przez innego płatnika składek, dokumentem niezbędnym do wypłaty wynagrodzenia lub zasiłku przez tego ostatniego jest:

1) wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA lub zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym, zwrócone ubezpieczonemu przez płatnika, który dokonał wypłaty – jeżeli podstawą wypłaty świadczeń u pierwszego płatnika składek był wydruk zaświadczenia lekarskiego lub zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym; płatnik składek pozostawia w dokumentacji kopię zaświadczenia lekarskiego potwierdzoną za zgodność z oryginałem;

2) wystawione na wniosek ubezpieczonego zaświadczenie lekarskie e-ZLA, zamieszczone na profilu informacyjnym na PUE ZUS nowego płatnika składek albo wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, uzyskany przez ubezpieczonego od wystawiającego to zaświadczenie, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS – jeżeli podstawą wypłaty świadczeń u pierwszego płatnika składek było zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego.

Dwóch płatników

Z kolei w przypadku, gdy na podstawie jednego zaświadczenia lekarskiego płatnik składek wypłaca wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby lub zasiłek chorobowy, a za część tego okresu zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS, dokumentem niezbędnym do wypłaty zasiłku przez organ rentowy jest:

1) zaświadczenie lekarskie e-ZLA – jeżeli wypłata świadczenia była przez płatnika składek dokonywana na podstawie:

a) zaświadczenia lekarskiego e-ZLA,

b) wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA, gdy płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS,

c) zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym, jeżeli zaświadczenie lekarskie e-ZLA zostało już udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS;

2) zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym – jeżeli płatnik składek wypłaty dokonał na podstawie zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym i zaświadczenie lekarskie e-ZLA nie zostało jeszcze udostępnione na profilu informacyjnym płatnika składek na PUE ZUS; płatnik składek pozostawia w aktach kopię tego zaświadczenia potwierdzoną za zgodność z oryginałem. RAMKA

Zmiany projektowane od 1 stycznia 2017 r.

Obecnie prowadzone są prace nad zmianą w zakresie wystawiania e-ZLA, których głównym celem jest obniżenie kosztów lekarzy wystawiających takie zaświadczenia. Przewiduje to projekt z 19 października 2016 r., w którym planowane są zmiany w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.; dalej: ustawa zasiłkowa) oraz w nowelizacji tej ustawy z 15 maja 2015 r. (Dz.U. poz. 1066 ze zm.).

Obecnie zaświadczenie lekarskie jest wystawiane w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym na ePUAP, zgodnie ze wzorem ustalonym przez ZUS za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ZUS. Niestety podpis elektroniczny jest narzędziem płatnym, którego koszty zakupu ponoszą lekarze, a korzystanie z bezpłatnego profilu zaufanego ePUAP jest w ich ocenie czasochłonne i skomplikowane w obsłudze. Proponowana zmiana ma polegać na wprowadzeniu prostszego sposobu uwierzytelniania elektronicznych zaświadczeń lekarskich. Zaświadczenie to będzie mogło być wystawione w formie dokumentu elektronicznego podpisanego, tak jak obecnie, kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem elektronicznym potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, a ponadto także – co jest nowością – przy wykorzystaniu sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym ZUS.

Projekt zmian przewiduje takie same zasady dotyczące wszczęcia postępowania w sprawie przyznania i wypłaty zasiłku. Wniosek w tej sprawie będzie mógł być złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem elektronicznym potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym ZUS.

Zaświadczenie ZUS ZLA

Jak już wspomniano, od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. dokumentami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, na których podstawie następuje ustalenie prawa i wypłaty zasiłku chorobowego, są także zaświadczenia lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA na zasadach określonych przepisami obowiązującymi przed 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie z 19 października 2016 r., obowiązujący obecnie okres przejściowy pomiędzy wystawianiem zaświadczeń lekarskich w formie elektronicznej (e-ZLA) i zaświadczeń lekarskich w formie papierowej (ZUS ZLA) ma zostać wydłużony o jeden rok, do 31 grudnia 2018 r.

Jeżeli zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA obejmuje okres, za który ubezpieczonemu przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby albo zasiłek chorobowy wypłacany przez płatnika składek, a następnie zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS, dowodem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku przez organ rentowy jest zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA, które płatnik składek musi przekazać do ZUS, pozostawiając w aktach jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem.

Inne zaświadczenia

Oprócz zaświadczenia lekarskiego e-ZLA (ZUS ZLA) okoliczności uprawniające do wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego, o których mowa wyżej, dokumentuje się zaświadczeniami lekarskimi oraz innymi dokumentami, o których mowa w powołanym wyżej rozporządzeniu z 8 grudnia 2015 r. Chodzi tu o:

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby) w wysokości 100 proc. dla ciężarnej,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby) w wysokości 100 proc., gdy ubezpieczony poddał się przeszczepowi komórek, tkanek i narządów,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby) w wysokości 100 proc. bez okresu wyczekiwania, jeżeli ubezpieczony uległ wypadkowi w drodze do pracy albo z pracy,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby) w wysokości 100 proc. w związku z odsunięciem od pracy z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby) związany z pobytem w szpitalu,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby), gdy niezdolność do pracy pracownika jest spowodowana nadużyciem alkoholu,

● pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego (wynagrodzenia za czas choroby) ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy została spowodowana w wyniku popełnienia przez niego umyślnego przestępstwa lub wykroczenia,

● zasiłek chorobowy (wynagrodzenie za czas choroby), gdy niezdolność do pracy przypada w czasie pobytu za granicą,

● zasiłek chorobowy z tytułu choroby po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego,

● zasiłek chorobowy z tytułu choroby po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, gdy pracownik zachorował w czasie trwania zatrudnienia i choruje po jego ustaniu, a zwolnienie lekarskie jest w posiadaniu pracodawcy,

● zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS, gdy pracodawca nie jest płatnikiem zasiłków.

Obowiązek ubezpieczonego

Ubezpieczony ma obowiązek dostarczyć płatnikowi składek zaświadczenie lekarskie wystawione w formie papierowej na formularzu ZUS ZLA, nie później niż w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania. Niedotrzymanie tego terminu powoduje obniżenie zasiłku chorobowego o 25 proc., nie ma jednak wpływu na wysokość wynagrodzenia chorobowego. RAMKA 1, SCHEMAT

Zasiłek chorobowy ulega również obniżeniu o 25 proc. w przypadku nieterminowego złożenia zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA za okres po ustaniu ubezpieczenia. Jeżeli niezdolność ta orzeczona jest więcej niż jednym zaświadczeniem lekarskim, to termin 7 dni liczy się od daty wystawienia tego zaświadczenia, z którego wynika, że nieprzerwana niezdolność do pracy trwa łącznie co najmniej 30 dni i uprawnia do zasiłku. W przypadku niedotrzymania tego terminu zasiłek ulega obniżeniu o 25 proc. za okres od ósmego dnia niezdolności do pracy orzeczonej tym zaświadczeniem, które łącznie z poprzednimi obejmuje okres co najmniej trzydziestodniowy, do dnia dostarczenia zaświadczeń. PRZYKŁAD 6

Jeżeli siedmiodniowy termin na dostarczenie zaświadczenia lekarskiego przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, to za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień roboczy (powszedni). Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 czerwca 2011 r. (sygn. akt I OPS 1/11), jeżeli koniec siedmiodniowego terminu na dostarczenie zaświadczenia lekarskiego przypada w sobotę, należy uznać, że zaświadczenie lekarskie zostało dostarczone w terminie, o ile zostanie dostarczone w najbliższy dzień roboczy, to w takiej sytuacji nie stosuje się obniżenia zasiłku o 25 proc.

Jak już wspomniano, jeśli pracownik otrzymał zwolnienie lekarskie, za okres którego przysługuje mu wynagrodzenie za czas choroby, wysokość tego wynagrodzenia nie ulega obniżeniu. Jeżeli natomiast zwolnienie lekarskie obejmuje okres, za który pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego, to obniżenie stosuje się wyłącznie do zasiłku chorobowego. PRZYKŁAD 7

Projekt ustawy z 19 października 2016 r. zakłada, że oprócz obecnych form autoryzacji zaświadczeń lekarskich w formie dokumentu elektronicznego – podpisem elektronicznym albo potwierdzonym za pomocą platformy ePUAP – możliwe będzie podpisanie go również za pomocą systemu ZUS.

Od 1 stycznia 2016 r. podstawowymi dokumentami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby stanowiącymi podstawę ustalenia prawa i wypłaty zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia za czas choroby są zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego, wydruk takiego zaświadczenia oraz zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego.

Kontrolę wykorzystywania zwolnienia lekarskiego można przeprowadzić również wtedy, gdy zalecenie lekarza brzmi: „może chodzić”. Oznacza to bowiem, że chory pracownik może udać się np. do lekarza, do apteki albo na zalecone zabiegi lub rehabilitację, a nie gdziekolwiek, w dowolnym celu.

Jeżeli siedmiodniowy termin na dostarczenie zaświadczenia lekarskiego przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień roboczy (powszedni). Zgodnie z orzeczeniem NSA na równi z dniem wolnym od pracy traktujemy również sobotę.

W okresie przejściowym, do 31 grudnia 2017 r. – z projektowanym przedłużeniem tego okresu do 31 grudnia 2018 r. – zaświadczenia lekarskie mogą być nadal wystawiane w formie papierowej, tj. na druku ZUS ZLA.

Obecnie prowadzone są prace nad zmianą w zakresie wystawiania elektronicznych zaświadczeń lekarskich, których głównym celem jest obniżenie kosztów lekarzy wystawiających takie zaświadczenia.


RAMKA 1

Inne przypadki

Jeżeli zaświadczenie lekarskie nie zostało wystawione na formularzu ZUS ZLA, ale w innej formie, takiej jak wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA albo zaświadczenie lekarskie wystawione w trybie alternatywnym, a płatnik składek nie ma profilu informacyjnego płatnika składek na PUE ZUS, to ubezpieczony ubiegający się o wypłatę zasiłku ma obowiązek przedłożyć mu taki dokument. Zaświadczenia lekarskiego wystawionego w trybie alternatywnym nie trzeba jednak składać, jeżeli ubezpieczony otrzyma informację, że zaświadczenie lekarskie zostało już udostępnione na profilu informacyjnym płatnika na PUE ZUS (zostało zelektronizowane). ⒸⓅ

infoRgrafika

PRZYKŁAD 6

Termin dostarczenia po ustaniu zatrudnienia

Umowa o pracę z pracownikiem została rozwiązana 30 września 2016 r. Osoba ta 10 października 2016 r. zachorowała i niezdolność do pracy trwała nieprzerwanie do 10 listopada 2016 r. Niezdolność ta została orzeczona dwoma zaświadczeniami lekarskimi: pierwsze z nich na okres od 10 do 28 października 2016 r. wystawione zostało 10 października 2016 r., drugie – na okres od 29 października do 10 listopada 2016 r. wystawione zostało 28 października 2016 r. Oba zaświadczenia zostały dostarczone płatnikowi zasiłku 8 listopada 2016 r. Termin złożenia zaświadczeń lekarskich upłynął 4 listopada 2016 r. – 7 dni liczymy bowiem od dnia następnego po dacie wystawienia drugiego zaświadczenia lekarskiego tj. od 29 października 2016 r. Wymagany termin złożenia zaświadczeń lekarskich nie został zatem dotrzymany i dlatego wysokość zasiłku należy obniżyć o 25 proc. za okres od ósmego dnia niezdolności do pracy orzeczonej drugim zaświadczeniem lekarskim do dnia dostarczenia zaświadczeń, tj. za okres od 5 do 8 listopada 2016 r. ⒸⓅ

PRZYKŁAD 7

Brak obniżenia dla wynagrodzenia

Pracownica (wiek 53 lata) 2 listopada 2016 r. otrzymała zwolnienie lekarskie na okres od 3 do 21 listopada 2016 r. Dostarczyła je pracodawcy 18 listopada 2016 r. Termin 7 dni, w którym powinna dostarczyć to zaświadczenie, upłynął 9 listopada 2016 r. Ponieważ jest to jej pierwsza niezdolność do pracy z powodu choroby w 2016 r., za okres od 3 do 16 listopada 2016 r. (14 dni) zachowuje ona prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a od 17 do 21 listopada 2016 r. ma prawo do zasiłku chorobowego. W związku z nieterminowym dostarczeniem zaświadczenia lekarskiego obniżeniu o 25 proc. ulega zasiłek chorobowy za okres od 17 do 21 listopada 2016 r. Nie ulega natomiast obniżeniu wynagrodzenie za okres od 10 do 16 listopada 2016 r. ⒸⓅ

Sprawdzanie zwolnień od pracy

Prawo do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy ma płatnik zasiłku, np. pracodawca. W jej wyniku może nastąpić ustalenie okoliczności powodujących utratę prawa do zasiłku chorobowego

Uprawnienie płatnika zasiłku do przeprowadzenia kontroli ubezpieczonych co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy zgodnie z ich celem wynika z art. 68 ust. 1 ustawy zasiłkowej, a szczegółowe zasady przeprowadzania takiej kontroli określa rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. nr 65, poz. 743).

Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza się bez ustalania z góry jej stałych terminów, w miarę potrzeby, np. w okresach zwiększonej absencji ubezpieczonego w pracy z powodu choroby.

Nie ma żadnych przeszkód do przeprowadzenia kontroli wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu choroby, gdy z zalecenia lekarza wynika, że pracownik może w tym czasie chodzić. Zalecenie takie oznacza bowiem, że chory pracownik może udać się np. do lekarza, do apteki lub na zalecone przez lekarza zabiegi albo rehabilitację, a nie gdziekolwiek, w dowolnym celu.

Kto dokonuje

Kontrolę prawidłowości wykorzystywania przez pracownika zwolnienia lekarskiego od pracy może przeprowadzić pracodawca osobiście lub osoba przez niego upoważniona, np. inny pracownik zakładu pracy, budzący zaufanie pracodawcy co do rzetelności powierzonego mu zadania. Kontrola przeprowadzana przez innego pracownika może być wszczęta po wydaniu mu przez pracodawcę imiennego upoważnienia.

Na czym polega

Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:

● nie wykonuje pracy zarobkowej

● nie wykorzystuje zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem.

Za wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem uważa się wykonywanie przez pracownika w czasie niezdolności do pracy z powodu choroby:

● czynności sprzecznych z celem zwolnienia lekarskiego od pracy

● czynności, które mogą przedłużyć okres choroby

● czynności, które naruszają zalecenia lekarskie.

Nie uważa się jednak, że zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane niezgodnie z jego celem, jeżeli ubezpieczony wyjechał na czas leczenia do rodziny, która może mu zapewnić opiekę w czasie choroby. Niemniej jednak powinien on poinformować o tym płatnika zasiłku, który w razie potrzeby przeprowadzenia kontroli będzie mógł jej dokonać pod tymczasowym adresem, wskazanym przez pracownika. Jeżeli zatrudniony nie poda adresu, pod którym będzie znajdował się w czasie zwolnienia lekarskiego, kontrolę prawidłowości przeprowadza się pod adresem wpisanym w zwolnieniu lekarskim.

Jako naruszenia zasad wykorzystywania zwolnienia lekarskiego nie traktuje się również sytuacji, w której kontrolujący zastanie chorego pracownika w trakcie wykonywania zwykłych czynności życiowych (np. przygotowywanie posiłku) albo czynności domowych w zastępstwie osoby, nad którą sprawuje opiekę. Przeprowadzający kontrolę domową musi zatem w trakcie jej dokonywania uwzględnić warunki życiowe i rodzinne ubezpieczonego, który korzysta ze zwolnienia od pracy.

Skutki kontroli

Jeżeli kontrola wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy ujawniła nieprawidłowości, kontrolujący ma obowiązek sporządzić protokół, w którym wskazuje, na czym nieprawidłowości te polegały. Z protokołem należy zapoznać kontrolowanego pracownika, który do zawartych w nim ustaleń może wnieść swoje uwagi. Jeżeli pracownik nie ma zastrzeżeń do ustaleń kontroli, stanowią one podstawę do pozbawienia go prawa do zasiłku. Wzór protokołu kontroli zamieszczony jest w powołanym wyżej rozporządzeniu z 27 lipca 1999 r. RAMKA 2

Podstawę pozbawienia prawa do zasiłku z powodu nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego lub podjęcia pracy zarobkowej stanowią ustalenia zawarte w protokole kontroli wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy, dokonane przez pracodawcę. Czasami stanowisko w tym zakresie zajmuje także terenowa jednostka organizacyjna ZUS.

RAMKA 2

Wsparcie ze strony ZUS

Podstawę pozbawienia prawa do zasiłku z powodu nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego lub podjęcia pracy zarobkowej stanowią ustalenia zawarte w protokole kontroli wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy, dokonane przez pracodawcę. Czasami stanowisko w tym zakresie zajmuje także terenowa jednostka organizacyjna ZUS. Sytuacja taka ma miejsce, gdy pracodawca np. nabierze wątpliwości, czy zwolnienie lekarskie od pracy było wykorzystywane zgodnie z jego celem albo czy praca wykonywana przez pracownika w czasie zwolnienia może być uznana za pracę zarobkową. Wtedy powinien wystąpić o rozstrzygnięcie sprawy do ZUS, uzyskując w miarę potrzeby także opinię lekarza leczącego. Ustalenia kontroli pracodawca przekazuje do ZUS także wtedy, gdy pracownik się z nimi nie zgadza. Po zapoznaniu się ze sprawą ZUS wyda decyzję pozbawiającą prawa do zasiłku, od której pracownik może złożyć odwołanie do sądu rejonowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. ⒸⓅ

Zobacz: Kalkulatory

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    ZUS: Od 1 kwietnia 2024 r. wyższe kwoty odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    1 kwietnia 2024 r. zwiększą się kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony otrzyma 1431 zł. W razie śmierci ubezpieczonego kwota jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka wzrośnie do 128799 zł.

    Najbardziej poszukiwany zawód w Polsce! Sprawdź, kogo poszukują pracodawcy.

    Jaki zawód jest najbardziej poszukiwany w Polsce? Kogo na polskim rynku pracy brakuje nawet bardziej niż kierowców i informatyków? Kompetencje tych pracowników są niezbędne do uruchamiania nowych, dużych inwestycji.

    Pracownicy urzędów państwowych. Będą nowe przepisy o czasie pracy w urzędach

    Prezes Rady Ministrów określi w rozporządzeniu zasady ustalania przez kierowników urzędów czasu pracy urzędów, w których są zatrudnieni urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy. Nowe przepisy mają m.in. na celu umożliwienie zastosowania bardziej elastycznych rozwiązań w zakresie organizacji pracy urzędów.

    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    REKLAMA

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    REKLAMA

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    REKLAMA