Pracownik, BHP

Choć wynagrodzenie niezmiennie od lat pozostaje głównym powodem satysfakcji z pracy, to dla pracowników liczy się też coś więcej. Ważne są dla nich możliwości rozwoju, dobre relacje ze współpracownikami, czy zwyczajnie komfort pracy. Jednak spokój ten nie zawsze jest łatwy do osiągnięcia. 

Już dwa lata temu, bo w grudniu 2021 r. Komisja UE zaproponowała projekt dyrektywy w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych. W dniu 13 grudnia 2023 r. Komisja UE ogłosiła, że zawarte zostało porozumienie polityczne osiągnięte między Parlamentem Europejskim a państwami członkowskimi UE w sprawie dyrektywy. Po formalnym zatwierdzeniu porozumienia przez Parlament Europejski i Radę państwa członkowskie będą miały dwa lata na transpozycję dyrektywy UE do prawa krajowego. To ważny krok dla dalszego procedowania m.in. osób świadczących pracę w ramach np. Uber czy Glovo.

Znowelizowane przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe obowiązują już od 17 listopada 2023 r. Ich wprowadzenie było konieczne w związku ze zmianami, jakie zaszły w ostatnim czasie na rynku pracy. Na czym polegają i na co powinni przygotować się pracodawcy? Wyjaśniamy.

Kto odpowiada za szkodę wyrządzoną przez pracownika na osobie trzeciej? Czy pracodawca może obciążyć pracownika za szkody? Co oznacza szkoda i jak ją wycenić?

Upomnienie, nagana, kara pieniężna. Za co można dać pracownikowi karę porządkową w 2024? Jak zastosować karę? Ile wynosi kara pieniężna? Jak pracownik może odwołać się od kary?

Ile dni urlopu na żądanie przysługuje w 2024? Jak złożyć wniosek o urlop na żądanie? Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego? Czy prawo do urlopu na żądnie mają pracownicy zatrudnieni na ½ czy ¼ etatu?

Dane osobowe pracownika podlegają ochronie na podstawie przepisów krajowego Kodeksu pracy oraz unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (tzw. RODO). Przepisy określają wyraźnie, jakie informacje kandydat do pracy lub pracownik ma obowiązek przekazać pracodawcy. Określają także zakres pytań, jakie pracodawca ma prawo zadawać pracownikowi. Jednym z nich jest pytanie o to poglądy polityczne pracownika. Co pracownik powinien na nie odpowiedzieć? Podpowiadamy.

Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju? Jeśli tak, to ile w 2024 wnosi wynagrodzenie za czas przestoju w zakładzie pracy? Czym jest gotowość do pracy? Jak zgłosić gotowość do pracy? Czy w okresie przestoju można wykonywać inną pracę?

Czy w 2024 r. będą jakieś zmiany w urlopie bezpłatnym? Czym jest urlop bezpłatny oraz jak długo może trwać? Czy pracownik musi składać wniosek? Czy przysługują jakieś świadczenia z ZUS-u i czy należy się zasiłek po urlopie bezpłatnym? Czy można wziąć urlop bezpłatny na czas pracy u innego pracodawcy?

Spory w sądach pracy trwają zwykle latami. Do momentu otrzymania prawomocnego orzeczenia, szczególnie w dużych miastach (gdzie jest ogromne obłożenie) - trzeba poczekać w zależności od typu sprawy, od 3 do 5 lat, czy nawet czasami dłużej. Oczywiście wynik sprawy i wyrok nie zawsze będzie zadawalający dla każdej ze strony sporu. Stąd też coraz bardziej popularne stają się mediacje, arbitraże czy też  postępowania pojednawcze w sporach z zakresu prawa pracy. Wydaje się, że lepiej skierować sprawę do komisji pojednawczej niż do sądu pracy. Spór będzie zażegnany znacznie szybciej, taniej i w sposób ugodowy.

Ponad 260 tys. osób pracujących w branży przetwórstwa przemysłowego jest narażonych na niebezpieczne czynniki. To aż 59% wszystkich zatrudnionych w warunkach zagrożenia – podaje GUS. 104 osoby na każdy 1000 pracujących w przetwórstwie są narażone na przynajmniej jeden szkodliwy czynnik w miejscu pracy. Ochronę przed skutkami zdrowotnymi takich zagrożeń jak hałas, czynniki mechaniczne związane z pracą przy maszynach czy nadmierne obciążenie fizyczne powinien zapewnić pracodawca w ramach profilaktycznej opieki medycznej.

Pracodawca odpowiada za bezpieczeństwo pracownika, w tym właściwe przygotowanie go do pracy i przeszkolenie. Oprócz tego, zdaniem aż 95 proc. pracowników, zatrudniający powinien dbać również o ich dobrostan psychiczny. Na poprawę wellbeingu pracownika wpływa m.in. odpowiednia odzież ochronna. 

Od 17 listopada 2023 r. pracownik ma prawo do refundacji przez pracodawcę zakupu szkieł kontaktowych. O ile zaświadczenie lekarza okulisty potwierdza konieczność ich używania na potrzeby pracy. Jeżeli pracownik używa soczewek jednorazowych, to pracodawca będzie stale dokonywał ich refundacji na podstawie tego zaświadczenia (w zależności od potrzeb pracownika).

Dzień wolny za 11 listopada. Chociaż tegoroczny Dzień Niepodległości wypada w sobotę, to pracownicy nie stracą prawa do wypoczynku z tego tytułu. Według obowiązujących przepisów pracodawca musi udzielić dnia wolnego od pracy w innym terminie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i pracujących 5 dni w tygodniu.

Profesjonaliści z wielu branż są codziennie narażeni na nadmierny hałas, co niesie za sobą poważne ryzyko dla ich zdrowia. Głośne narzędzia, głównie te spalinowe, szkodzą nie tylko pracownikom, ale też otoczeniu. Jak wynika z badań opublikowanych w „Forum Medycyny Rodzinnej”, ryzyko zapadnięcia na chorobę serca u osób zawodowo eksponowanych na hałas wzrasta aż o 60%. Z kolei badanie przeprowadzone na mieszkańcach Skandynawii dowodzi, że osoby żyjące w głośnych miejscach są o 40% bardziej narażone na wystąpienie zawału serca przed 55. rokiem życia. Rozwiązaniem tych problemów jest stosowanie bezpiecznych i przyjaznych środowisku narzędzi akumulatorowych.

Główny Inspektor Pracy, Katarzyna Łażewska-Hrycko, w dniach 25-26 października 2023 r. brała udział w 84. posiedzeniu plenarnym Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC - Senior Labour Inspectors Committee). Dyskutowano o wyzwaniach w zakresie BHP dla Państwowych Inspekcji Pracy i ogólnie dla rynku pracy na lata 2021-2027.

Jak wygląda sytuacja w branży budowlanej? Czy możemy mówić o odbiciu lub stabilizacji? Da się zauważyć wpływ sezonowości w pogodzie, która sprzyja planowaniu prac dociepleniowych i izolacyjnych budynków. Z drugiej strony Państwowa Inspekcja Pracy i Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad promują bezpieczną pracę na budowie, ponieważ okazuje się, że najwięcej śmiertelnych wypadków przy pracy jest właśnie na budowach.

Powiadomienia, alerty, feedy, FOMO (Fear of missing out: lęk przed tym, co nas omija) – uzależnienie od technologii w codziennym życiu jest jednym z kluczowych wyzwań życia społecznego. To istotna kwestia szczególnie dla osób zarabiających w cyfrowym środowisku. 64% badanych przez the:protocol specjalistów IT przyznaje, że przynajmniej czasami mają problem z zachowaniem cyfrowej równowagi. Jednocześnie blisko połowa spędza przy smartfonie i komputerze większość wolnego czasu. Jakie są na to recepty? I jaka jest rola pracodawców w tym procesie?

Pracownik złożył wniosek o okazjonalną pracę zdalną. Czy dla tego typu dokumentacji należy założyć odrębną teczkę niedołączaną do akt osobowych pracownika?

Przemysł to jedno z najważniejszych gałęzi gospodarki, ale jednocześnie sektor, w którym bezpieczeństwo pracowników stanowi priorytetową kwestię. Brak odpowiednich standardów higieny i bezpieczeństwa może prowadzić do wypadków, obniżenia efektywności pracy oraz negatywnie wpływać na reputację przedsiębiorstwa.

Pracodawca Przyjazny Pracownikom - rozstrzygnięto konkurs, a Prezydent Andrzej Duda w Pałacu Prezydenckim wręczył przedstawicielom siedemnastu przedsiębiorstw statuetki i certyfikaty laureatów XV edycji. Konkurs „Pracodawca Przyjazny Pracownikom” ma na celu promowanie pracodawców, którzy wyróżniają się w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz prawa do zrzeszania się w związki zawodowe. Co ważne kandydatów do nagrody zgłaszają pracownicy zrzeszeni w Związku Zawodowym „Solidarność”. 

Bezpieczeństwo w miejscu pracy jest fundamentalne dla zdrowia i dobrej kondycji zarówno pracowników, jak i przedsiębiorstw. Wypadki i choroby związane z pracą nie tylko szkodzą pracownikom i ich rodzinom, ale także prowadzą do kosztów dla firm, a także dla społeczeństwa jako całości. Zarządzanie ryzykiem w miejscu pracy to kluczowy element strategii biznesowych, które pomagają minimalizować zagrożenia i zapewniają bezpieczne środowisko pracy. 

Pracodawca musi wskazać przyczynę wyboru pracownika do zwolnienia z pracy - tak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 sierpnia 2023 r., sygn. akt III PSK 90/22. Dotyczy to sytuacji tzw. zwolnień grupowych, gdzie do rozwiązania umowy o pracę są typowani pracownicy zatrudnieni na tym samym stanowisku, według pewnych kryteriów, a pracodawca rozwiązuje umowę tylko z wybranymi. Te kryteria muszą być dla pracowników jasne, konkretne i zrozumiałe.

Prawie ⅔ pracowników zauważyło pogorszenie kondycji psychicznej na przestrzeni ostatnich 3 lat. Co piąty aktywny zawodowo Polak korzystał ze wsparcia psychologicznego w ciągu ostatniego roku, a 62% z nich deklaruje potrzebę zapewnienia takiej możliwości przez pracodawców. To tylko niektóre dane z najnowszego raportu Wellbee "Kondycja psychiczna polskich pracowników", powstałego we współpracy z ICAN Institute. Wyniki badań nie pozostawiają złudzeń – kondycja psychiczna polskich pracowników wymaga wsparcia, również – a być może przede wszystkim – ze strony pracodawców. Choć wiele firm deklaruje włączenie tej formy pomocy do strategii wellbeingowej organizacji, jej realne wdrożenie wciąż pozostawia wiele do życzenia. Dane zawarte w raporcie oraz realny obraz kondycji polskich pracowników to problem, o którym warto mówić głośno - zwłaszcza w świetle obchodzonego 10 października Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego.