REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

„Trzynastki” - jak ustalać okresy zatrudnienia

Renata Majewska
Niezależny ekspert z zakresu prawa pracy, prawnik, doświadczony szkoleniowiec w dziedzinie prawa pracy, w tym w praktycznym rozliczaniu wynagrodzeń. Autorka licznych artykułów poświęconych praktycznym aspektom stosowania prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Autorka licznych artykułów publikowanych w: Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń, Dzienniku Gazeta Prawna.

REKLAMA

Do okresów zatrudnienia, od których zależy nabycie dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należy zaliczać wyłącznie zatrudnienie na podstawie stosunku pracy u danego pracodawcy Zatem nie wolno uwzględniać umów cywilnoprawnych, takich jak zlecenia, o dzieło, kontraktów menedżerskich czy okresów prowadzenia działalności gospodarczej.

Przy ustalaniu pracowniczego stażu pracy najwięcej wątpliwości powoduje ustalenie, jakie okresy należy uwzględnić w stażu pracy – czy wyłącznie faktycznego wykonywania obowiązków (takich jak przychodzenie do pracy, podpisywanie listy obecności, wypełnianie poleceń przełożonego), czy wszystkie okresy pozostawania w zatrudnieniu (a więc również przebywanie na zwolnieniach lekarskich, urlopach macierzyńskich).

Autopromocja

Kwestię tę rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale z 7 lipca 2011 r. (III PZP 3/11, Biul.SN 2011/7/26) w której uznał, że „(...) okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (...)”.

W uzasadnieniu sąd podkreślił ponadto, że ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym (...) posługuje się w art. 2 pojęciem „okresu przepracowanego”. Wyrażenie to nie jest tożsame ze stażem pracy, który może być różnie rozumiany i na który mogą składać się różne okresy zatrudnienia. Tym samym przychylił się do stanowiska zajętego w uchwale z 25 lipca 2003 r. (III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26), w której Sąd Najwyższy uznał, że ustalając pracowniczy staż pracy należy brać pod uwagę wyłącznie czas efektywnie przepracowany w danym roku kalendarzowym. Z „trzynastkowego” stażu należy zatem wyłączyć nieprzepracowane okresy przypadające w trakcie stosunku pracy, nawet jeśli powstały z usprawiedliwionych przyczyn, np. urlop macierzyński, urlop ojcowski, urlop bezpłatny, zwolnienie lekarskie. „Trzynastka” (często nazywana nagrodą roczną) ma bowiem w rzeczywistości charakter premii za czas przepracowany.

Taka interpretacja po raz kolejny rozstrzyga na niekorzyść pracowników przebywających m.in. na urlopach macierzyńskich lub długookresowych zwolnieniach lekarskich, ponieważ mimo łączącego ich przez cały rok stosunku pracy z samorządową lub państwową jednostką budżetową nie otrzymają dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Stanowisko Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. jest już powszechnie akceptowane, m.in. przez regionalne izby obrachunkowe, a uchwała z 7 lipca 2011 r. tylko potwierdziła ten pogląd. Dlatego pracodawcy sektora finansów publicznych powinni je respektować z obawy przed sankcjami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Od powyższej zasady istnieją jednak dwa wyjątki, kiedy okresy nieobecności należy uwzględnić w „trzynastkowym” stażu pracy. Chodzi o:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • urlop wypoczynkowy – eksperci powszechnie uznają, że należy go wliczać do stażu pracy, od którego zależy prawo do trzynastej pensji, ponieważ za czas tego urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Zatem urlop jest traktowany na równi z faktycznym świadczeniem pracy.
  • zwolnienie zatrudnionego od pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej (art. 31 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych i rozporządzenie w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych...) – okres ten należy wliczyć do stażu pracy, od którego zależy prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w związku z uchwałą Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2005 r. (II PZP 9/05, OSNP 2006/7–8/109).

Przerwy w zatrudnieniu

Aby ustalić, czy zatrudniony przepracował u jednego pracodawcy sektora finansów publicznych minimum 6 miesięcy, należy zsumować wszystkie okresy pracy w danym podmiocie przypadające w jednym roku kalendarzowym. W ten sposób należy postąpić, gdy pracownik np.:

  • był zatrudniony u jednego pracodawcy z przerwami na umowy okresowe,
  • został zwolniony niezgodnie z prawem, a potem przywrócony przez sąd do pracy na poprzednich warunkach i podjął pracę jeszcze w tym samym roku kalendarzowym.

PRZYKŁAD

Pracownik państwowej jednostki budżetowej został zwolniony z pracy z końcem stycznia 2011 r. Od rozwiązania umowy o pracę odwołał się do sądu, który przywrócił go do pracy na dotychczasowych warunkach. Orzeczenie w tej sprawie uprawomocniło się 17 czerwca 2011 r., a pracownik przystąpił do pracy 24 czerwca 2011 r. Do stażu wpływającego na dodatkowe wynagrodzenie roczne nie należy wliczać okresu pozostawania bez pracy – nawet tego, za który sąd przyznał pracownikowi wynagrodzenie. Należy w nim uwzględnić wyłącznie czas faktycznego wykonywania pracy przez zatrudnionego, tj. cały styczeń oraz okres od 24 czerwca do 31 grudnia 2011 r. Tak ustalony staż jest dłuższy niż wymagane minimum 6 miesięcy rzeczywistej pracy w roku kalendarzowym i w związku z tym pracownik nabędzie prawo do „trzynastki” za 2011 r.

Terminy w prawie pracy należy liczyć inaczej niż w prawie cywilnym. W prawie pracy termin upływa w dniu poprzedzającym dzień, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu (wyroki SN z 17 listopada 2004 r., II PK 64/04 i z 19 grudnia 1996 r., I PKN 47/96, oraz uchwała SN z 21 maja 1991 r., I PZP 16/91). Dni „wystające” poza pełne miesiące należy sumować według cywilnej zasady, uznając, że miesiąc to 30 dni (art. 114 Kodeksu cywilnego).

PRZYKŁAD

Pracownica samorządowego zakładu budżetowego była zatrudniona od 1 stycznia do 31 marca 2011 r. na podstawie umowy o pracę na okres próbny. Podczas tego zatrudnienia w lutym wykorzystała 4 dni urlopu wypoczynkowego, a w marcu 2 dni zwolnienia od pracy z tytułu opieki nad 8-letnią córką i 3 dni urlopu bezpłatnego. Natomiast od 1 września 2011 r. pracownica została ponownie zatrudniona u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na czas określony, która rozwiązała się 30 listopada 2011 r. Aby ustalić prawo pracownicy do dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należy ustalić faktyczny czas świadczenia pracy w okresie zatrudnienia na podstawie dwóch umów o pracę. W „trzynastkowym” stażu należy uwzględnić okres urlopu wypoczynkowego, a pominąć dni zwolnienia od pracy z tytułu opieki nad dzieckiem i dni urlopu bezpłatnego. Do „trzynastkowego” stażu należy zatem wliczyć:

  • 2 miesiące i 26 dni z tytułu pracy na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny (2 miesiące pracy upłynęły 28 lutego 2011 r.; do tego okresu należy dodać pracę w marcu 2011 r., ale 31 dni kalendarzowych marca należy pomniejszyć o 5 dni nieprzepracowanych w tym miesiącu, tj. o 2 dni opieki nad dzieckiem i 3 dni urlopu bezpłatnego; urlop wypoczynkowy należy traktować na równi z okresem wykonywania pracy),
  • 3 miesiące z tytułu umowy o pracę na czas określony.

Łączny staż pracy wyniósł 5 miesięcy i 26 dni. Pracownicy w tym przypadku nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2011 r.


Okres zatrudnienia krótszy niż 6 miesięcy

Od wymogu przepracowania co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym u jednego pracodawcy z sektora finansów publicznych istnieje kilka wyjątków (art. 2 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Prawo do nagrody rocznej bez względu na faktycznie przepracowany okres w danym roku kalendarzowym przysługuje z powodu:

  • nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem lub z nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły,
  • zatrudnienia do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż 3 miesiące,
  • powołania do czynnej służby wojskowej albo skierowania do służby zastępczej,
  • rozwiązania stosunku pracy w związku z: przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową, rentę z tytułu niezdolności do pracy albo na świadczenie rehabilitacyjne, przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją pracodawcy czy zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
  • podjęcia zatrudnienia: w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania albo wyboru, w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
  • korzystania z: urlopu wychowawczego, urlopu dla poratowania zdrowia, albo korzystania przez nauczyciela/nauczyciela akademickiego z urlopów do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego. 

Prawo do „trzynastki” bez względu na faktycznie przepracowany okres w danym roku kalendarzowym przysługuje ponadto z powodu wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    Kim jest technik sterylizacji medycznej?

    Jakie trzeba mieć wykształcenie, żeby zostać technikiem sterylizacji medycznej? Jakie czynności wykonuje technik sterylizacji medycznej? To główne pytania, które się pojawiają. Niektórzy pytają też: dlaczego ten zawód został wpisany na listę zawodów medycznych - odpowiedź jest prosta jest to zawód wymagający specjalistycznych kwalifikacji. Technicy muszą mieć szczególne prawa ale i obowiązki. Muszą też ponosić odpowiedzialność z powodu swoich błędów medycznych. W gruncie rzeczy, gdyby nie technicy i nienależyta dezynfekcja i sterylizacja wyrobów medycznych - wielu pacjentów byłoby narażonych na choroby zakaźne - zagrażające życiu i zdrowiu. 

    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    REKLAMA

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    REKLAMA

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA