REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienia od pracy i czas pracy związkowca

Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).

REKLAMA

Członkowie związku zawodowego, w tym także osoby wykonujące funkcje związkowe, w pełni podlegają przepisom prawa pracy dotyczącym czasu pracy. Pracownicy ci mają jednak prawo do doraźnego zwolnienia od pracy lub zwolnienia na cały okres pełnienia funkcji związkowej.

Funkcjonowanie w zakładzie pracy organizacji związkowej wiąże się z licznymi obowiązkami po stronie pracodawcy. Wiele z nich dotyczy nie tyle samej współpracy ze związkiem zawodowym w tym zakresie, narzuconej na pracodawcę przez przepisy prawa, ile umożliwienia działania związku. Obowiązki te to m.in. zwolnienie związkowca ze świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Autopromocja

Obowiązki te reguluje nie tylko ustawa o związkach zawodowych (przede wszystkim art. 25 i 31), ale i rozporządzenie Rady Ministrów z 11 czerwca 1996 r. (zwane dalej rozporządzeniem).

Zwolnienie od pracy na czas niezbędny

Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej, jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy. Podobne uprawnienie przysługuje pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika. Przykładowo może to być uczestnictwo w szkoleniu, w rozprawie sądowej itp.

Jakie są skutki zaniechania konsultacji związkowej przy zwolnieniach grupowych >>

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Związkowiec domaga się od pracodawcy zwalniania go z połowy dnia pracy codziennie przez 2 tygodnie z powodu konieczności uczestnictwa w pracach organizacji związkowej.

Zwolnienie zgodnie z przepisami ma umożliwić wykonanie czynności doraźnej, a za taką można uznać czynność mającą charakter jednorazowy bądź incydentalny. Dlatego też nie jest czynnością doraźną wykonywanie działań codziennie przez 2 tygodnie.

Decyzję o udzieleniu zwolnienia od pracy w celu wykonania doraźnej czynności podejmuje zawsze pracodawca (lub osoba działająca w jego imieniu). Działacz związkowy nie może sam dokonać oceny konieczności podjęcia określonych czynności, które skutkują przerwaniem świadczenia pracy na rzecz pracodawcy.

Jak pracodawca może weryfikować liczbę członków zakładowej organizacji związkowej >>

Pracodawca, wyrażając zgodę, powinien dokonać oceny, czy:

  • dana czynność nie może być wykonana poza rozkładem czasu pracy,
  • jest to czynność doraźna i incydentalna.

Odmowa udzielenia zwolnienia przy spełnieniu ww. warunków może zostać uznana za utrudnianie wykonywania działalności związkowej.

Zwolnienie na okres kadencji na wniosek

Działacz związkowy ma także prawo do trwałego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej.


Uprawnienie trwałego zwolnienia przysługuje:

  • częściowo jednemu pracownikowi w miesięcznym wymiarze godzin równym liczbie członków zatrudnionych w zakładzie pracy, gdy ich liczba jest mniejsza od 150,
  • jednemu pracownikowi, gdy związek liczy od 150 do 500 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • dwóm pracownikom, gdy związek liczy od 501 do 1000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • trzem pracownikom, gdy związek liczy od 1001 do 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • kolejnemu pracownikowi za każdy rozpoczęty nowy tysiąc, gdy zakładowa organizacja związkowa liczy ponad 2000 członków zatrudnionych w zakładzie pracy,
  • w niepełnym wymiarze godzin i wtedy może ono być udzielane większej liczbie pracowników, zgodnie z zasadami zawartymi w punktach poprzedzających.

Zwolnienia te udzielane są na wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej.

Ustalanie reprezentatywności organizacji związkowych >>

Wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej w tej sprawie powinien zawierać wskazanie:

  • pracownika, któremu zwolnienie od pracy ma być udzielone,
  • okoliczności uzasadniających udzielenie zwolnienia od pracy,
  • że zwolnienie od pracy ma być udzielone z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
  • wymiaru i okresu zwolnienia od pracy.

Rozporządzenie nakłada na zarząd zakładowej organizacji związkowej obowiązek poinformowania o ustaniu okoliczności uprawniających pracownika do korzystania ze zwolnienia od pracy. Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego, pracownik zwolniony w całości lub w części z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej ma obowiązek niezwłocznie i bez uprzedniego wezwania pracodawcy przystąpić do pracy po upływie tej kadencji. Niewykonanie tego obowiązku uprawnia pracodawcę do wyciągnięcia konsekwencji dyscyplinarnych, aż do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia włącznie, nie powoduje jednak wygaśnięcia stosunku pracy (wyrok SN z 4 kwietnia 2002 r., I PKN 233/01).

Zwolnienie działacza związkowego bez zgody związku zawodowego >>

Przykład

Pracownik pełnoetatowy został całkowicie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na okres pełnienia kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. Skoro pracownik nie może pracować w normalnych godzinach pracy, jego pracodawca chciałby, aby pracował np. w godzinach nadliczbowych. Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Wykonywanie takiej pracy przez zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy działacza związkowego nie jest możliwe bez jego zgody. Poza tym taka praca mogłaby być wykonywana tylko sporadycznie, gdyż praca w godzinach nadliczbowych nie może być świadczona stale i być planowana.

Wynagrodzenie działacza

Wynagrodzenie od pracodawcy, przysługujące pracownikowi w okresie zwolnienia od pracy, ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia dodatkowe wynagrodzenia za pracę w warunkach: szkodliwych dla zdrowia, trudnych, szczególnie uciążliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych uwzględnia się, jeżeli w czasie zwolnienia od pracy nie ustaje dotychczasowe narażenie pracownika na oddziaływanie takich warunków (§ 6 rozporządzenia).

Wynagrodzenie ustala się ponownie w razie zmiany zasad wynagradzania ogółu pracowników lub grupy zawodowej, którymi pracownik byłby objęty, gdyby nie korzystał ze zwolnienia od pracy.

Pracownik korzystający ze zwolnienia od pracy zachowuje prawo do świadczeń wynikających z tytułu zatrudnienia u pracodawcy udzielającego zwolnienia, zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania takich świadczeń.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 4 kwietnia 2002 r. (I PKN 233/01, OSNP 2004/6/96).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA