REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Roszczenie o zawarcie umowy o pracę

Piotr Górny

REKLAMA

Jeśli podczas rozmowy o pracę przyszły pracodawca szczegółowo uzgodni z kandydatem do pracy istotne warunki podjęcia zatrudnienia, to niedoszłemu pracownikowi przysługuje wobec pracodawcy roszczenie o zawarcie z nim umowy o pracę lub o odszkodowanie.

Przepisy Kodeksu pracy w odniesieniu do umowy o pracę nie zawierają regulacji dotyczących trybu jej zawarcia, rokowań, oferty, składania oświadczeń woli. Jednak ze względu na to, że umowa o pracę mimo swojej specyfiki jest zbliżona do umów prawa cywilnego, to w zakresie nieuregulowanym przepisami prawa pracy stosuje się do nich odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego (art. 300 k.p.).

Autopromocja

Czy umowy o pracę z brakami formalnymi są ważne >>

Każda umowa (także umowa o pracę) zostaje zawarta w chwili złożenia przez strony zgodnych oświadczeń woli. Oświadczenia te, obejmujące istotne elementy danej umowy, mogą być złożone równocześnie (np. w toku negocjacji) albo kolejno jako oferta i później jej przyjęcie. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy jest ofertą, jeżeli to oświadczenie określa istotne postanowienia umowy (art. 66 k.c.).

Do istotnych elementów umowy o pracę należą:

  • rodzaj pracy,
  • miejsce wykonywania pracy,
  • wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
  • wymiar czasu pracy,
  • termin rozpoczęcia pracy (art. 29 k.p.).

Umowa o pracę, dla jej ważnego i skutecznego zawarcia pod względem prawnym, nie wymaga formy pisemnej. A zatem ustne uzgodnienie ww. warunków między pracodawcą i pracownikiem powoduje powstanie stosunku pracy. Przepisy prawa pracy przewidują jedynie dla pracodawcy obowiązek ewentualnego potwierdzenia na piśmie ustaleń co do stron, rodzaju oraz warunków umowy (art. 29 § 2 k.p.). Jednak niewykonanie tego obowiązku przez pracodawcę nie ma wpływu na istnienie stosunku pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota umowy przedwstępnej

Umowę przedwstępną zobowiązującą do późniejszego zawarcia umowy o pracę można zawrzeć na zasadzie cywilnej swobody umów. Oznacza to, że strony zawierające jakąkolwiek umowę cywilną (np. umowę przedwstępną) mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 k.c.). Umowę przedwstępną można również zawrzeć, stosując odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego do umów o pracę (art. 300 k.p.).

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę >>

Umowa przedwstępna (wskazana w art. 389 k.c.) polega na tym, że strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości tzw. umowy przyrzeczonej (czyli np. umowy o pracę), uzgadniając już w umowie przedwstępnej istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Cała procedura zawarcia takiej umowy wygląda następująco: przyszły pracownik z przyszłym pracodawcą zobowiązują się w umowie przedwstępnej do zawarcia, we wskazanym terminie, umowy o pracę o określonej przez strony treści.

Jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 10 września 1997 r., jeżeli w toku prowadzonych rozmów nie doszło między stronami do stanowczego uzgodnienia istotnych składników umowy o pracę i postanowień umowy przedwstępnej ani przyrzeczenia zatrudnienia powoda w zakładzie pracy, to pracownik nie może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej (I PKN 243/97).

Gdy pracodawca nie dotrzymuje słowa

Kodeks cywilny przewiduje 2 alternatywne roszczenia w przypadku uchylania się przez pracodawcę od zawarcia przyrzeczonej w umowie przedwstępnej umowy o pracę.


Do żądań przysługujących pracownikowi względem pracodawcy należą roszczenia o:

  • zawarcie umowy przyrzeczonej (czyli obiecanej umowy o pracę),
  • odszkodowanie.

Jeżeli strony (przyszły pracodawca i przyszły pracownik) zawarły skuteczną umowę przedwstępną (czyli uzgodniły wszystkie istotne warunki przyszłej umowy o pracę oraz termin jej zawarcia), to każda z tych osób (stron umowy) może dochodzić przed sądem zawarcia umowy o pracę (czyli umowy przyrzeczonej).

Zawarcie umowy w takiej sytuacji następuje w drodze złożenia zgodnych oświadczeń woli:

  • powoda – przez złożenie pozwu,
  • pozwanego – prawomocne orzeczenie sądu zastępuje jego oświadczenie woli.

Sądownie zawarta umowa o pracę jest ważna. Jej rozwiązanie wymaga zastosowania jednego z trybów określonych w Kodeksie pracy (rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia) albo porozumienia stron.

Jeżeli strona uprawniona nie chce dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej, może domagać się od strony, która uchyla się od jej zawarcia, odszkodowania. Odszkodowanie to przysługuje w wysokości tzw. ujemnego interesu umownego, który służy pokryciu szkody będącej skutkiem niezawarcia umowy przyrzeczonej.

Kiedy ZUS może uznać umowę o pracę za pozorną >>

Odszkodowanie w takiej sytuacji nie stanowi równowartości wynagrodzenia, które miałby otrzymywać pracownik, gdyby zawarto z nim obiecaną umowę o pracę. Może jedynie stanowić równowartość wynagrodzenia, które pracownik utracił u poprzedniego pracodawcy w związku z tym, że rozwiązał z nim poprzednią umowę. Ponadto szkoda może obejmować ewentualne wydatki poniesione w związku z przygotowaniem umowy przedwstępnej i przygotowaniem się do wykonywania umowy przyrzeczonej, takich jak: koszty porad, dojazdów na spotkania, wstępnego przeszkolenia – jeżeli miało miejsce, zarobku utraconego podczas prowadzenia negocjacji albo korzyści, które zostałyby uzyskane wskutek przyjęcia innej, faktycznie odrzuconej oferty itp. (wyroki SN z: 5 czerwca 2007 r., I PK 356/06; 6 stycznia 2009 r., I PK 117/08).

Tego rodzaju proces może mieć miejsce, gdy strony zawarły umowę przedwstępną, a więc jednoznacznie zobowiązały się, że w późniejszym terminie podpiszą umowę o pracę, czyli dokonają odrębnej czynności prawnej.

Ustna umowa o pracę

Zupełnie inna sytuacja ma miejsce, gdy strony ustnie uzgadniają warunki umowy o pracę i nie uzależniają istnienia zatrudnienia od późniejszego zawarcia pisemnej umowy o pracę. Innymi słowy zatrudnienie na konkretnie ustalonych warunkach następuje „tu i teraz”, czyli w momencie zakończenia uzgodnienia warunków ustnej umowy o pracę. Jeżeli następnie któraś ze stron zakwestionuje zawarcie umowy, dochodzenie roszczeń może nastąpić podczas procesu o ustalenie istnienia stosunku pracy lub o wynagrodzenie.

Terminy dotyczące rozwiązywania umów o pracę >>

Przy zawieraniu umowy pisemnej może wystąpić sekwencja 2 umów: przedwstępnej i przyrzeczonej. Natomiast w przypadku ustnie uzgadnianej umowy o pracę jest jedna umowa (ustna umowa o pracę) i ewentualny spór co do tego, czy ta umowa faktycznie została zawarta czy nie.

Istotne jest, że to powód musi udowodnić, że zawarł ustną umowę o pracę (uzgodnił z drugą stroną wszystkie istotne warunki umowy o pracę). W takiej sytuacji wyrok sądu albo potwierdza istniejący stan rzeczy (ustalenie istnienia stosunku pracy), albo rozstrzyga o skutkach zawartej umowy (zasądza należne wynagrodzenie).

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 10 września 1997 r. (I PKN 243/97, OSNP 1998/12/357),
  • wyrok SN z 5 czerwca 2007 r. (I PK 356/06, OSNP 2008/13–14/1930),
  • wyrok SN z 6 stycznia 2009 r. (I PK 117/08, OSNP 2010/13–14/157).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Pracownicy urzędów państwowych. Będą nowe przepisy o czasie pracy w urzędach

    Prezes Rady Ministrów określi w rozporządzeniu zasady ustalania przez kierowników urzędów czasu pracy urzędów, w których są zatrudnieni urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy. Nowe przepisy mają m.in. na celu umożliwienie zastosowania bardziej elastycznych rozwiązań w zakresie organizacji pracy urzędów.

    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    REKLAMA

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    REKLAMA

    Nieobecność w pracy. Jak pracownik powinien usprawiedliwić nieobecność w pracy

    Pracownik, który nie stawi się do pracy, zobowiązany jest do usprawiedliwienia swojej nieobecności. Przepisy określają, jakie przyczyny usprawiedliwiają nieobecność w pracy. Jednak pracodawca może uznać także inne przyczyny wskazane przez pracownika i usprawiedliwić jego nieobecność w pracy.

    Czy będą zmiany w Kodeksie pracy? Trwają prace nad wydłużeniem urlopu macierzyńskiego

    Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa MRPiPS, zadeklarowała, że w maju ma być gotowy projekt ustawy wydłużającej urlop macierzyński. Powinien on być fakultatywny, nieprzymusowy, udzielany na wniosek i płatny w 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

    REKLAMA