REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy i jaki ekwiwalent za urlop wypoczynkowy należy wypłacić pracownikowi

Aldona Salamon
Specjalista prawa pracy i zarządzania personelem; doświadczony praktyk z wieloletnim stażem pracy w dziale personalnym, zajmujący się na co dzień zagadnieniami związanymi z prawem pracy, wynagrodzeniami oraz prawem ubezpieczeń społecznych. Trener i wykładowca, m.in. w zakresie szkoleń i kursów z tematyki naliczania wynagrodzeń (od podstaw i dla zaawansowanych) oraz prawa ubezpieczeń społecznych.

REKLAMA

Ekwiwalent pieniężny za urlop przysługuje pracownikowi, z którym rozwiązywany jest stosunek pracy albo jeśli umowa o pracę wygasa. Pracodawca wypłaca ekwiwalent, jeśli przed rozwiązaniem (lub wygaśnięciem) stosunku pracy pracownik nie wykorzystał w całości lub w części przysługującego mu urlopu wypoczynkowego i nie nawiąże z tym samym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Wypłata ekwiwalentu urlopowego jest obowiązkiem pracodawcy, jeśli spełnione zostaną określone przepisami warunki (nie jest to jednak obowiązek bezwzględny). Pracodawca nie musi wypłacać ekwiwalentu, jeżeli zawrze on kolejną umowę o pracę z tym samym pracownikiem, bezpośrednio po rozwiązaniu z nim (lub wygaśnięciu) poprzedniej, i obie strony postanowią o wykorzystaniu zaległego urlopu w czasie trwania kolejnego zatrudnienia.

Autopromocja

Jak obliczyć ekwiwalent

Zasady obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostały określone przez ministra pracy i polityki socjalnej w rozporządzeniu urlopowym. Na podstawie jego przepisów ekwiwalent ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, z uwzględnieniem zmian przewidzianych w § 14–19 rozporządzenia.

Obliczając ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, uwzględnia się wynagrodzenie oraz inne świadczenia ze stosunku pracy, z wyjątkiem:

  • jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie (są to składniki niemające charakteru powtarzającego się, wypłacane w różnych odstępach czasu),
  • wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
  • gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
  • wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
  • kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
  • ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
  • dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
  • nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
  • odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
  • wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy,
  • premii uznaniowych – według Sądu Najwyższego tzw. premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego (wyrok z 20 lipca 2000 r., sygn. akt I PKN 17/00, OSNP 2002/3/77).

Przy obliczaniu ekwiwalentu uwzględnia się przede wszystkim:
  • wynagrodzenie za pracę,
  • wynagrodzenie normalne oraz dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych,
  • dodatek za pracę w porze nocnej,
  • inne dodatki związane z pracą,
  • prowizje,
  • premie zadaniowe oraz premie regulaminowe o charakterze roszczeniowym.

Podstawa wymiaru

Obliczając ekwiwalent pieniężny za urlop, ustala się tzw. podstawę wymiaru ekwiwalentu. Sposób uwzględniania poszczególnych składników wynagrodzenia w tej podstawie jest uzależniony od charakteru tych składników. Inny jest dla składników przysługujących w stałej miesięcznej wysokości i inny w przypadku tzw. zmiennych składników wynagrodzenia. W zależności od charakteru składników podlegają one uwzględnieniu w podstawie wymiaru ekwiwalentu z zastosowaniem następujących zasad:

  • składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu,
  • zmienne składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, uwzględnia się w przeciętnej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, przy czym jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie przez niego uzyskane dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a następnie mnoży przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy – dopełnia się niepełny okres do pełnego,
  • składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu, przy czym podobnie jak w przypadku składników za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie przez niego uzyskane dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a następnie mnoży przez liczbę dni wynikających z obowiązku pracy.

Zasady obliczeń

Ustaloną podstawę wymiaru:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • dzieli się przez współczynnik do ekwiwalentu, który wynosi w 2011 r. w przypadku większości pracowników 21 i jest to przeciętna liczba dni roboczych w roku kalendarzowym, a następnie
  • kwotę ekwiwalentu za jeden dzień dzieli się przez liczbę godzin odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika (np. przez 8 – jeżeli dobowa norma czasu pracy obowiązująca pracownika to 8 godzin, przez 7 – jeżeli pracownik jest osobą niepełnosprawną o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a obowiązująca go dobowa norma czasu pracy to 7 godzin), a następnie
  • mnoży się tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika do ekwiwalentu obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.



PRZYKŁAD: Wysokość ekwiwalentu przy zmiennych składnikach wynagrodzenia

Pracownik działu sprzedaży zatrudniony na pół etatu, oprócz płacy zasadniczej określonej w stałej miesięcznej wysokości 1800 zł, otrzymuje prowizję. Pracownik nie otrzymuje składników za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. 31 marca 2011 r. nastąpi rozwiązanie umowy. Pracownikowi należy wypłacić ekwiwalent pieniężny za 16 godzin niewykorzystanego urlopu. Podstawą do jego ustalenia są następujące dane za okres trzech miesięcy poprzedzających marzec:

Miesiąc / rok

Płaca
zasadni-
cza
(w zł)

Prowizja
w zł)

Uzupeł-
niające wynagro-
dzenie urlopowe
(w zł)

Liczba godzin nomi-
nalnych

Liczba dni nomi-
nalnych

Liczba godzin przepra-
cowanych

Liczba
dni przepra-
cowanych

02/2011

1800,00

1020,00

123,2

80

20

64

16

01/2011

1800,00

988,00

184,8

80

20

56

14

12/2010

1800,00

680,00

 

88

22

88

22

Ekwiwalent wyniesie zatem:

Wynagrodzenie zasadnicze w wysokości przysługującej w marcu

1800,00 zł

Suma prowizji z okresu grudzień 2010–luty 2011 r.

2688,00 zł

Liczba dni przepracowanych w okresie grudzień 2010–luty 2011 r.

52

Liczba dni nominalnych w okresie grudzień 2010–luty 2011 r.

62

Suma podstaw po dopełnieniu

3204,78 zł

Średnia ze składników zmiennych za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc

1068,26 zł

Podstawa do ekwiwalentu

2868,26 zł

Współczynnik do ekwiwalentu

10,5

Kwota za jeden dzień

273,17 zł

Kwota ekwiwalentu za godzinę urlopu

34,15 zł

Ekwiwalent za urlop

546,40 zł

Wyliczenia powyższe wynikają z następujących zasad:

  1. Pracownik ma prawo do jednego składnika wynagrodzenia, który został określony w stawce miesięcznej w stałej wysokości. Składnikiem tym jest wynagrodzenie zasadnicze 1800 zł i uwzględnia się go przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu. W podstawie wymiaru ekwiwalentu należy zatem uwzględnić wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 1800 zł.
  2. Ponadto w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu pracownikowi zostały wypłacone zmienne składniki wynagrodzenia (prowizja), przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc w łącznej wysokości 2688 zł (680 zł + 988 zł + 1020 zł). Ponieważ pracownik nie przepracował pełnego okresu trzech miesięcy (wystąpił urlop), to sumę tych zmiennych składników należy podzielić przez liczbę dni pracy, za które to wynagrodzenie przysługiwało, a następnie pomnożyć przez liczbę dni obowiązujących do przepracowania:
  • 2688 zł : 52 dni (liczba dni przepracowanych) = 51,69 zł x 62 dni (dni obowiązujące do przepracowania) = 3204,78 zł,
  • 3204,78 zł : 3 = 1068,26 zł (przeciętna wysokość zmiennych składników wynagrodzenia wypłaconych w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu).

Ostateczna podstawa wymiaru ekwiwalentu to suma wynagrodzenia zasadniczego i średniej ze składników zmiennych: 2868,26 zł (1800 zł + 1068,26 zł). Z ustalonej podstawy należy wyliczyć kwotę ekwiwalentu:

2868,26 zł : 10,5 (współczynnik do ekwiwalentu pomniejszony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy) = 273,17 zł,

273,17 zł : 8 godz. (liczba godzin odpowiadająca dobowej normie czasu pracy pracownika) = 34,15 zł,

34,15 zł x 16 godz. niewykorzystanego urlopu = 546,40 zł (kwota ekwiwalentu za 16 godzin urlopu).

Podstawa prawna

  • Art. 154 § 1 i 2, art. 1551 § 1 pkt 1, art. 1553 § 1, art. 171 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 36, poz. 181.
  • § 14–19 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. nr 2, poz. 14; ost. zm. Dz.U. z 2009 r. nr 174, poz. 1353.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Babciowe - od 500 zł do 1900 zł miesięcznie na dziecko. Od października będą trzy nowe świadczenia dla rodziców

    Program „Aktywny rodzic” zakłada trzy rodzaje dofinansowania do opieki nad dziećmi do lat 3. Będą to świadczenia dla rodziców – aktywni rodzice w pracy, aktywnie w żłobku i aktywnie w domu. Program ma wejść w życie 1 października 2024 r.

    120 mln zł dla firm na poprawę BHP

    120 mln zł z ZUS dla firm na poprawę BHP - kto może trzymać dofinansowanie? Ile pieniędzy z ZUS można uzyskać? Ile razy można ubiegać się o środki na poprawę warunków pracy w firmie?

    Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Czy będzie waloryzacja?

    Pracodawcy przysługuje ze środków PFRON comiesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika.

    Zwolnienia grupowe wiszą w powietrzu

    Zwolnienia grupowe wiszą w powietrzu. Pracownicy mogą być zwalniani w przemyśle i IT. Jakie firmy zwalniają? Jakie są przyczyny zwolnień?

    REKLAMA

    ZUS: Dobra kondycja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. To drugi taki rok od 25 lat

    Stabilna sytuacja na rynku pracy przełożyła się na dobrą kondycję finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prognozy ZUS wskazują, że najbliższych latach nadal tak pozostanie.

    ZUS: Coraz więcej cudzoziemców pracuje w Polsce. Spadek zanotowano w jednym województwie

    Polska staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do pracy dla cudzoziemców. Liczba obcokrajowców ubezpieczonych w ZUS pod koniec marca przekroczyła 1,138 mln osób. To więcej o 10,7 tys. niż w grudniu 2023 r.

    Podwyższenie wieku emerytalnego. Ekspertka: To jest niezbędne. Gdzieniegdzie 70 lat w niedługiej perspektywie

    Z prognoz GUS wynika, że w 2060 r. liczba ludności w Polsce wyniesie 30,9 mln. Populacja zmniejszy się w większości regionów, najbardziej w śląskim. Wyjątkiem będzie region warszawski stołeczny, gdzie zakłada się wzrost liczby ludności.

    Diety zagraniczne 2024 - tabela

    Diety zagraniczne w 2024 roku – ile wynoszą stawki diety zagranicznej w takich państwach jak Niemcy, Hiszpania, Włochy, Francja? Tabela z załącznika do rozporządzenia wskazuje wysokość diety za dobę w podróży zagranicznej. Jak liczyć dietę zagraniczną? Jak jest kwota limitu za nocleg?

    REKLAMA

    Podwyżka emerytur i rent dwa razy w roku – 1 marca i 1 września. Jest projekt dodatkowej waloryzacji

    10 kwietnia 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt nowelizacji zakłada m.in. wprowadzenie dodatkowej waloryzacji w przypadku, gdy wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu roku, w którym przeprowadzona była roczna waloryzacja od 1 marca przekroczy 5%.

    30 dni lub 36 dni urlopu wypoczynkowego. Kiedy pracownik ma prawo do urlopu w takim wymiarze?

    Zwykle pracownicy mają prawo do 20 dni lub 26 dni urlopu wypoczynkowego, w zależności od ogólnego stażu pracy. Jednak niektórym pracownikom przysługuje urlop wypoczynkowy w powiększonym wymiarze.

    REKLAMA