REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dobrowolne potrącenia z wynagrodzenia za pracę

REKLAMA

Znajomość zasad dotyczących potrącania z wynagrodzenia za pracę roszczeń pieniężnych jest potrzebna zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy. Pracodawca musi wiedzieć, o jaką kwotę może zmniejszyć wypłacane pracownikowi wynagrodzenie, a pracownik na pewno jest zainteresowany, ile z należnego wynagrodzenia po dokonanych potrąceniach zostanie mu wypłacone. Ponadto wiedza o potrąceniach zabezpiecza pracodawcę przed koniecznością zwrotu nienależnie pobranych kwot wraz z zaliczkami oraz grzywną inspektora PIP.

Dokonywanie przez pracodawcę potrąceń z wynagrodzenia za pracę oznacza, że pracodawca zatrzymuje część należnego pracownikowi wynagrodzenia na pokrycie własnej wierzytelności przysługującej mu wobec pracownika albo przeznacza tę część na pokrycie innych należności pracownika dochodzonych w sądowym albo administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym. Wynagrodzenie za pracę podlega ochronie i w związku z tym możliwość dokonywania potrąceń jest ograniczona.

Są trzy aspekty ochrony: wynagrodzenie pracownika można pomniejszyć tylko o należności określone w kodeksie pracy, potrącenie jest możliwe w ściśle określonych w tym kodeksie granicach i wreszcie, dokonanie potrącenia może się odbyć tylko według reguł określonych w kodeksie pracy. Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
- kary pieniężne przewidziane za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.

Wyżej wymienione należności pracodawca potrąca bez zgody pracownika (tzw. potrącenia ustawowe). Poza potrąceniami ustawowymi, w kodeksie pracy przewidziano możliwość stosowania tzw. potrąceń dobrowolnych. Należy pamiętać, ze w przypadku zbiegu prawa do potrąceń dobrowolnych z potrąceniami ustawowymi pierwszeństwo przysługuje potrąceniom ustawowym.

Tryb potrąceń dobrowolnych jest wykorzystywany przy: wpłatach pracownika do kasy zapomogowo-pożyczkowej, spłatach pożyczki z tej kasy, spłatach pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, składkach na rzecz związku zawodowego.

Warunkiem legalności dobrowolnych potrąceń jest pisemna zgoda pracownika.

Na piśmie pracownik powinien także wskazać wysokość kwot, które mogą być potrącane (procentowo lub kwotowo). W praktyce oświadczenie pracownik składa razem ze zgodą na potrącenie. Zgoda pracownika jest skuteczna tylko do wysokości kwot wolnych od potrąceń. Jeżeli pracownik zgodzi się na potrącanie, w efekcie którego pozostanie mu mniej niż określono w art. 91 § 2 k.p., pracodawca może dokonać potrącenia tylko w granicach wskazanych w art. 91 § 2 k.p.

Wyrażenie przez pracownika, bez zachowania formy pisemnej, zgody na dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia za pracę innych należności niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 k.p. jest nieważne (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 91 i 300 k.p., wyrok SN z 1 października 1998 r., I PKN 366/98, OSNAPiUS 1999/21/684).

Ponadto należy pamiętać, że potrącenie dobrowolne bez zgody pracownika powoduje, że pracodawca nie wypłaca należnego wynagrodzenia i dokonuje bezpodstawnego potrącenia, co jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika (art. 282 § 1 k.p.). Zatem w sytuacji potrącenia dobrowolnego bez zgody pracownika, pracodawca powinien liczyć się z:
- obowiązkiem zwrotu pracownikowi potrąconych kwot wraz z odsetkami,
- karą grzywny nałożoną przez inspektora PIP.

W związku z powyższym wiele banków zabezpiecza się w ten sposób, że w umowie poręczenia zapisana jest klauzula, że poręczyciel wyraża zgodę na potrącenia z wynagrodzenia za pracę. W takiej sytuacji pracodawca może dokonywać potrąceń bez uzyskania zgody pracownika.

Pracownik ma prawo nie wyrazić zgody na dobrowolne potrącenia i nie może z tego powodu ponieść żadnych konsekwencji, tzn. nie można go ukarać karą porządkową, obniżyć wynagrodzenie bądź nie przyznać pożyczki, zwolnić z pracy.

Pracownik może skutecznie cofnąć zgodę na potrącenia. Jeżeli dotyczy to wierzytelności pracodawcy, wówczas pracownik może odwołać zgodę, która już doszła do pracodawcy, jedynie za jego zgodą. Natomiast zgodę na potrącenia należności innych wierzycieli pracownik może odwołać w każdym czasie, a jej cofnięcie wiąże pracodawcę (czyli po odwołaniu zgody pracodawca nie może potrącać należności). Cofnięcie zgody powinno mieć formę pisemną.

W art. 91 k.p. wprowadzono granicę, do której można dokonywać potrąceń. Wolna od potrąceń jest kwota w wysokości:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
- 80% kwoty - przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.

Przykład:
PORĘCZENIE KREDYTU
Zatrudniona na podstawie umowy o pracę pracownica poręczyła swojemu bratu kredyt. Brat zaprzestał spłaty kredytu i bank wysłał pismo do zatrudniającego pracownicę o dokonywanie potrąceń z jej wynagrodzenia za pracę. Gdy pracodawca otrzymał pismo z banku, poinformował o tym pracownicę i potrącił z jej wynagrodzenia 500 zł. Pracownica początkowo nie protestowała, ale gdy dowiedziała się, że pracodawca nie powinien dokonywać potrąceń z jej wynagrodzenia bez jej zgody, wystąpiła o zwrot bezpodstawnie pobranych kwot.
Pracodawca odmówił, uzasadniając swoje stanowisko tym, że wezwał pracownicę na rozmowę, w której nie zaprzeczyła, że jest poręczycielem, nie protestowała przed dokonaniem potrąceń, a przez to w sposób dorozumiany wyraziła zgodę. Zdaniem sądu, pracodawca nie mógł dokonać potrącenia z wynagrodzenia pracownicy kwoty na poczet spłaty kredytu, który poręczyła, i wobec tego pracownica może żądać zwrotu bezpodstawnie pobranych kwot wraz z odsetkami. Warunkiem niezbędnym do dokonania potrącenia jest bowiem zgoda pracownika wyrażona na piśmie.

Przykład:
SPŁATA POŻYCZKI
Pracownik otrzymał z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pożyczkę, na cele mieszkaniowe. W umowie pożyczki wyraził zgodę na dokonywanie z jego wynagrodzenia potrąceń na spłatę tej pożyczki. Pracodawca może potrącić tylko taką kwotę pożyczki, aby kwota wypłacana pracownikowi po dokonaniu potrącenia nie była niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.


Podstawa prawna:- art. 87 § 1 i 7, art. 91, art. 282 § 1, art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA