REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola zleceniobiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim

Bogusław Nowakowski
Kontrola zleceniobiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim. /Fot. Fotolia
Kontrola zleceniobiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kontrola zleceniobiorcy przebywającego na zwolnieniu lekarskim może budzić kontrowersję. Poniżej przedstawiamy sposób rozwiązania powstających problemów prawnych.

PROBLEM
Jeden z naszych zleceniobiorców często korzysta ze zwolnień lekarskich. Czy jako płatnik zasiłków mamy prawo skontrolować go tak jak pracownika? W jaki sposób dokonać takiej kontroli?

Autopromocja

RADA
Mogą Państwo przeprowadzić we własnym zakresie kontrolę wykorzystywania zwolnienia lekarskiego zleceniobiorcy, gdyż są Państwo płatnikiem zasiłków. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Kontrolę wykorzystywania zwolnienia chorobowego może przeprowadzać pracodawca zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, tj. będący płatnikiem zasiłków.

Płatnik przeprowadza również kontrolę:

  • osób wykonujących pracę nakładczą,
  • osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Każdy pracodawca, który ma wątpliwości co do poprawności wystawienia zwolnienia lekarskiego lub prawidłowości jego wykorzystania przez pracownika, może przeprowadzić kontrolę w tym zakresie. Pracodawca może przede wszystkim sprawdzić, czy zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy nie zostało sfałszowane oraz czy zostało wydane zgodnie z przepisami prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W ramach tej kontroli mieści się również zbadanie treści zaświadczenia lekarskiego, a więc danych identyfikacyjnych, zgodności danych osobowych pracownika oraz ewentualnych zaleceń na czas zwolnienia (np. czy pracownik może chodzić).

Pracodawca może również skontrolować prawidłowość wykorzystywania przez pracownika zwolnienia lekarskiego od pracy. Polega to na ustaleniu, czy pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:

  • nie wykonuje pracy zarobkowej,
  • nie wykorzystuje zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem.

Jeżeli w trakcie kontroli zostanie stwierdzone, że pracownik będący na zwolnieniu lekarskim wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie niezgodnie z jego celem, traci prawo do zasiłku chorobowego. Zasiłek chorobowy nie przysługuje w takim przypadku za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w czasie którego została stwierdzona choćby jedna z tych okoliczności.

PRZYKŁAD

Zleceniobiorca przebywał na zwolnieniu lekarskim od 2 lipca do 18 lipca br. w związku z urazem kręgosłupa. Kolejne zwolnienia lekarskie przedłożył na okresy od 19 do 23 lipca, a następnie od 24 do 31 lipca 2013 r. Zgodnie z zaleceniami lekarza, zleceniobiorca powinien leżeć. W wyniku przeprowadzonej kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, która miała miejsce 25 lipca 2013 r., ustalono, że pracownik kosił trawę na własnej posesji. Ustalenia te zostały zapisane w protokole z kontroli. Na tej podstawie zleceniobiorca został pozbawiony prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty trzecim zwolnieniem lekarskim, wystawionym na okres od 24 do 31 lipca 2013 r.

Kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy może podlegać każde zwolnienie, bez względu na wskazania lekarskie zamieszczone na zaświadczeniu lekarskim na druku ZUS ZLA: „chory powinien leżeć” lub „chory może chodzić”.

Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza się w:

  • miejscu pracy lub w miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej (w przypadku pracownika, który pracuje również u innego pracodawcy albo prowadzi działalność gospodarczą),
  • miejscu zamieszkania,
  • miejscu czasowego pobytu,
  • innym miejscu, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że jest to celowe.

W przypadku gdy kontrolujący stwierdzi, że pracownik wykorzystuje zaświadczenie lekarskie od pracy niezgodnie z jego celem lub wykonuje w jego trakcie pracę zarobkową, sporządza protokół kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. W protokole kontrolujący musi opisać, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy lub okoliczności wykonywania pracy zarobkowej. Protokół jest podpisywany przez osoby przeprowadzające kontrolę, a następnie przedkładany kontrolowanemu pracownikowi w celu wniesienia przez niego ewentualnych uwag do ustaleń zawartych w protokole. Wpis w protokole pracownik potwierdza podpisem. Sporządzony protokół stanowi podstawę do pozbawienia prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty kontrolowanym zaświadczeniem lekarskim o niezdolności do pracy wystawionym na druku ZUS ZLA.

Jeżeli podczas kontroli nie zastano pracownika w miejscu zamieszkania lub pobytu ubezpieczonego, to taką kontrolę należy w miarę możliwości ponowić i wyjaśnić przyczyny tej nieobecności. Nieobecność w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie przeprowadzania kontroli może być usprawiedliwiona, gdy z uzyskanych informacji wynika, że pracownik np. był z kontrolną wizytą u lekarza, realizował receptę w aptece, odbywał rehabilitację. W przypadku odmowy przez pracownika wyjaśnienia przyczyn nieobecności w domu w czasie kontroli albo nieudzielenia wyjaśnień w wyznaczonym terminie uznaje się, że zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane niezgodnie z jego celem, co stanowi podstawę do odmowy prawa do zasiłku chorobowego.

PRZYKŁAD

Pracownica przebywa na zwolnieniu lekarskim od 15 do 31 lipca 2013 r. Pracodawca 18 lipca 2013 r. przeprowadził kontrolę wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, jednak nikogo nie zastał w domu pracownicy. Kontrolę ponowił 22 lipca 2013 r. i również nikogo nie zastał w domu. Pracownica wróciła do pracy 1 sierpnia 2013 r. Pracodawca poprosił ją o złożenie wyjaśnień w sprawie nieobecności w dniach przeprowadzonej kontroli. Pracownica odmówiła złożenia wyjaśnień. Na tej podstawie pracownica została pozbawiona prawa do zasiłku chorobowego od 15 do 31 lipca 2013 r.

Pracodawca po dokonaniu kontroli ma często wątpliwości, czy pracownik rzeczywiście wykorzystywał zwolnienie lekarskie od pracy zgodnie z jego celem. W takiej sytuacji może wystąpić o rozstrzygnięcie do właściwego oddziału ZUS. Gdy będzie to niezbędne, oddział ZUS wystąpi o opinię do lekarza leczącego, czy okoliczności ustalone w wyniku kontroli można uznać za niewłaściwe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego.

W razie sporu z pracownikiem oddział ZUS wyda decyzję o pozbawieniu prawa do zasiłku, która zawiera pouczenie o przysługujących pracownikowi środkach odwoławczych. Od decyzji pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu rejonowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Również w sytuacji, gdy pracownikowi wypłacono zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy, a w wyniku kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy ustalono brak prawa do zasiłku, pracodawca jest zobowiązany wystąpić do oddziału ZUS o wydanie decyzji zobowiązującej pracownika do zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego. Oddział ZUS po analizie sprawy wyda decyzję, w której zobowiąże pracownika do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku (w kwocie brutto).

PRZYKŁAD

Pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim od 2 lipca do 1 sierpnia 2013 r. Pierwszych 6 dni zwolnienia przypada na pobyt w szpitalu, gdzie pracownik przeszedł operację kolana. W 2013 r. wykorzystał już 33 dni wynagrodzenia chorobowego, dlatego ma on prawo do zasiłku chorobowego. 11 lipca 2013 r. przeprowadzono kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego. Podczas kontroli zastano pracownika pływającego w basenie. W wyniku wątpliwości co do wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem (pracownik twierdził, że pływanie pomaga w rehabilitacji) zakład pracy zwrócił się do ZUS o wydanie opinii w tej sprawie. ZUS na podstawie opinii lekarza leczącego wydał decyzję pozbawiającą pracownika prawa do zasiłku chorobowego za okres poszpitalny, tj. od 8 lipca do 1 sierpnia 2013 r., wskazując, że pływanie po operacji kolana jest wykorzystywaniem zwolnienia lekarskiego niegodnie z jego celem, a postępowanie pracownika przyczynia się do przedłużenia niezdolności do pracy.

Okres niezdolności do pracy, za który pozbawia się prawa do zasiłku z powodu niezgodnego z prawem wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy, wlicza się do okresu zasiłkowego, tj. do okresu, przez który pracownikowi przysługują świadczenia z tytułu niezdolności do pracy. Oznacza to, że okres wypłaty świadczeń z tytułu niezdolności do pracy jest krótszy o okres, za który pozbawiono go prawa do świadczeń. Wyjątek od zasady pozbawienia prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w trakcie którego stwierdzono wykonywanie pracy zarobkowej, dotyczy zaświadczenia lekarskiego obejmującego okres pobytu w szpitalu i poszpitalny okres niezdolności do pracy. W tym przypadku utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy tylko okresu niezdolności do pracy po wypisaniu ze szpitala.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny a zapis do PPK

    Urlop bezpłatny - jak wpływa na zapis do PPK? Okazuje się, że nie każda nieobecność w pracy przeszkadza w „zapisaniu” do PPK. Kiedy urlop bezpłatny opóźni zapis do PPK?

    Emerytury niższe od kwietnia 2024 r. - kiedy przejść na emeryturę?

    Emerytury będą niższe od 1 kwietnia 2024 r. - od tego dnia obowiązuje nowa tablica średniego dalszego trwania życia z GUS. Kiedy przejść na emeryturę? Którą tablicę ZUS bierze pod uwagę - z momentu złożenia wniosku o emeryturę czy osiągnięcia wieku emerytalnego?

    Social media zmieniają mózgi ich użytkowników. Zmniejszają zdolność koncentracji. Ale można odwrócić ten proces. Jak?

    Z każdym rokiem nasza zdolność koncentracji spada – alarmują eksperci od psychologii i kognitywistyki. W ciągu ostatniej dekady średni czas skupienia przeciętnego człowieka obniżył się o 28 sekund. Winny jest internet, a zwłaszcza social media. Da się to jednak odwrócić – zauważają specjaliści z platformy Preply. 

    Nowoczesne zarządzanie ludźmi. Jak skutecznie improwizować w zwinnym zespole?

    Improwizacja w pracy zazwyczaj kojarzy się dość pejoratywnie - strategie, plany, systemy, zasady działania i współdziałania wydają się nie dawać przestrzeni na spontaniczność. Z drugiej strony „Agile” jawi się jako remedium na sztywność i konieczność dostosowania się do zmian otoczenia czy też reagowania na to, co nieprzewidywalne. Gdzie znaleźć złoty środek? Jak w regułach i zasadach stworzyć przestrzeń na samoorganizację, kreatywność i inicjatywę?

    REKLAMA

    To nie jest prima aprilis: Od 1 kwietnia 2024 r. ZUS obliczy niższe emerytury

    Od 1 kwietnia 2024 r. zaczną obowiązywać nowe tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Na ich podstawie będą przyznawane emerytury zgłoszone od 1 kwietnia bieżącego roku do 31 marca 2025 r.

    Czy pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy w święto religijne nie będące ustawowym dniem wolnym?

    Zbliża się Wielkanoc i zdecydowana większość pracowników będzie korzystała w tym czasie z dni wolnych od pracy. Jednak część pracowników może wyznawać inną religię niż katolicka. Czy mają oni prawo do zwolnienia od pracy podczas obchodzonych przez siebie świąt religijnych?

    REKLAMA