Jak po zmianie stanowiska ZUS skorygować dokumenty rozliczeniowe za osoby na urlopach wychowawczych

Przerwa między pobieraniem zasiłków krótsza niż 3 miesiące

W zakresie ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym należy stosować większość przepisów ustawy zasiłkowej. Płatnicy ustalający tę podstawę często mają wątpliwości, czy w tym zakresie ma zastosowanie art. 43 ustawy zasiłkowej, stanowiący, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. W praktyce bowiem często zdarza się, że między okresem ostatnio pobieranego zasiłku (najczęściej macierzyńskiego) a rozpoczęciem urlopu wychowawczego przerwa jest krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.

Wskazany przepis nie ma zastosowania przy ustalaniu podstawy wymiaru składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym w sytuacji, kiedy między okresem pobierania zasiłku (najczęściej macierzyńskiego) a rozpoczęciem urlopu wychowawczego przerwa jest krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Podstawę wymiaru składek stanowi w takim przypadku przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie urlopu wychowawczego.

Powyższy przepis ma natomiast zastosowanie w sytuacji, kiedy w okresie przebywania na urlopie wychowawczym wystąpi przerwa (związana z powrotem do pracy) krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Natomiast jeżeli w okresie przebywania na urlopie wychowawczym wystąpi przerwa (związana z powrotem do pracy), która trwała co najmniej 3 miesiące kalendarzowe, wówczas podstawę wymiaru składek należy ponownie obliczyć.

PROBLEM

Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy przebywa na urlopie wychowawczym od 20 sierpnia 2011 r. W okresie poprzedzającym urlop wychowawczy:

• od 17 maja 2010 r. do 18 grudnia 2010 r. pobierała wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy,
• od 19 grudnia 2010 r. do 21 maja 2011 r. (154 dni) przebywała na urlopie macierzyńskim i dodatkowym na urlopie macierzyńskim,
• od 22 maja 2011 r. do 19 sierpnia 2011 r. przebywała na urlopie wypoczynkowym.

Czy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla tej pracownicy za okres od 1 stycznia br. powinniśmy ustalić z okresu 12 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie urlopu wychowawczego, tj. z okresu od sierpnia 2010 r. do lipca 2011 r., czy z okresu 12 miesięcy poprzedzających absencję chorobową, tj. z okresu od maja 2009 r. do kwietnia 2010 r.? Przerwa między zakończeniem pobierania zasiłku macierzyńskiego a rozpoczęciem urlopu wychowawczego wynosiła 2 miesiące kalendarzowe.

ROZWIĄZANIE

Podstawę wymiaru składek za okres od 1 stycznia br. na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania Państwa pracownicy na urlopie wychowawczym należy ustalić z okresu od sierpnia 2010 r. do lipca 2011 r. Niezależnie od długości przerwy, jaka wystąpiła między okresem (okresami) ostatnio pobieranego zasiłku a rozpoczęciem urlopu wychowawczego, podstawę wymiaru składek dla osób podlegających ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu 12 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie tego urlopu. Przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego (w okresie 12-miesięcznym) często występują okresy pobierania świadczeń z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby i macierzyństwa, co skutkuje tym, że w praktyce liczba uwzględnianych miesięcy będzie mniejsza niż 12. Należy przy tym pamiętać, że na równi z dniami, w których pracownica świadczyła pracę, traktuje się dni urlopu wypoczynkowego. W sytuacji Państwa pracownicy wynagrodzenie za maj 2011 r. nie podlega uwzględnieniu, ponieważ w tym miesiącu pracownica przepracowała mniej niż połowę obowiązującego ją czasu pracy. Uwzględnieniu nie podlega również wynagrodzenie za sierpień 2011 r., ponieważ w tym miesiącu rozpoczął się urlop wychowawczy. Ustalając podstawę wymiaru składek powinni Państwo zatem uwzględnić wynagrodzenie za czerwiec i lipiec 2011 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte. W przypadku Państwa pracownicy będzie to wynagrodzenie osiągnięte za czerwiec i lipiec 2011 r. podzielone przez 2.