Emerytury i renty

W listopadzie br. kończę 55 lat i mam ponad 30 lat pracy. Obecnie nadal pracuję na 1/2 etatu w biurze kredytowym. Wcześniej także pracowałam, mam udokumentowane okresy składkowe i nieskładkowe (nauka w szkole wieczorowej, praca w gospodarstwie rolnym). Czy obecnie mogę starać się o wcześniejszą emeryturę?

W październiku 2009 r. zmarł mąż pracownicy, z którym mieszkała i prowadziła wspólne gospodarstwo domowe. Miał on prawo do emerytury. Czy pracownica i jej córka, która uczy się w drugiej klasie szkoły podstawowej, mają prawo do renty rodzinnej? Czy jako pracodawca mamy jakieś obowiązki związane z ubieganiem się rodziny pracownicy o rentę rodzinną?

Od osób, które za podstawę wymiaru emerytury wskazują podstawę wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy, wymaga się, aby na dzień złożenia wniosku o emeryturę były uprawnione do tej renty.

Dwa lata temu przeszłam na emeryturę. Z okresu 3 lat nie mogłam przedstawić dokumentów o wysokości wynagrodzenia i w związku z tym mam niższą emeryturę. Słyszałam, że zmieniły się przepisy, ale nie wiem, czy mnie dotyczą. Czy będę mogła przeliczyć emeryturę?

Kwotę bazową obowiązującą w dacie złożenia wniosku o emeryturę po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego przez osobę, która po uzyskaniu prawa do wcześniejszej emerytury podlegała przez co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, uwzględnia się tylko do obliczenia części socjalnej później ustalonej emerytury (na podstawie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 10 września 2009 r., I UZP 6/09).

Nasza pracownica wyszła ponownie za mąż. Mąż ma dorosłą studiującą córkę, która z nimi mieszka i jest wychowywana przez ojca i macochę, która jej formalnie nie przysposobiła. Czy w razie śmierci pracownicy córka jej męża ma prawo do renty rodzinnej po macosze? Co będzie w sytuacji, gdy wcześniej ZUS przyzna jej prawo do renty po biologicznej matce?

W czerwcu 2008 r. nabyłem uprawnienia emerytalne. Nie mogłem jednak uzyskać od mojego pracodawcy dokumentu ZUA potwierdzającego wysokość moich zarobków za okres 17 miesięcy w latach 1967–1989, co znacznie obniżyło wysokość mojej emerytury, gdyż ZUS za wymieniony okres przyjął zerowe dochody. Czy mam szansę zmienić wysokość mojej emerytury?

Z prawa do wcześniejszej emerytury mogą skorzystać m.in. mężczyźni, którzy ukończyli 60 lat, jeżeli udowodnią okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat albo 25 lat w przypadku orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.

W oświadczeniu o zamiarze uzyskiwania dochodów skutkujących zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczeń emerytalnych lub rentowych nie jest konieczne podawanie konkretnych kwot dochodów (wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2009 r., II UK 368/08).

Pracownik zatrudniony w naszej firmie posiada w ramach swego stażu pracy udokumentowanego świadectwami pracy 10 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych na kolei oraz 10 lat stażu pracy w szczególnym charakterze jako wychowawca. Niedługo ukończy 56 lat. Czy w takiej sytuacji pracownikowi będzie przysługiwać ochrona przedemerytalna? Jeżeli tak, to czy w celu nabycia emerytury w obniżonym wieku, okresy pracy w warunkach szczególnych i szczególnym charakterze należy zsumować?

Pracownica spełnia warunki do wcześniejszej emerytury. Skończyła 57 lat, ma ponad 24-letni staż pracy, w tym przez 18 lat pracowała jako nauczycielka. Nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. Chce jednak pracować i na emeryturę przejść za 3 lata, po ukończeniu 60 lat. Ukończy je 6 kwietnia 2012 r. Jej aktualne wynagrodzenie przekracza 130% przeciętnego wynagrodzenia, czyli ZUS nie będzie wypłacał emerytury nawet w zmniejszonej wysokości. Czy ma znaczenie, kiedy pracownica złoży wniosek o emeryturę? Czy powinna złożyć wniosek jeszcze w tym roku?

Pracownica urodziła się w 1951 r. W 1999 r. przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. Teraz chce rozwiązać umowę z OFE, ponieważ w przyszłości chciałaby mieć emeryturę tylko z ZUS. Czy może to zrobić już teraz, czy musi czekać aż do przejścia na emeryturę? W jaki sposób może ubiegać się o unieważnienie umowy zawartej z funduszem emerytalnym?

Zatrudniony przez naszą firmę pracownik uzyskał prawo do emerytury od 1 lipca 2009 r. Od razu zawiesił emeryturę na swój wniosek, bo jego wynagrodzenie przekracza dopuszczalną granicę przychodu dla emeryta. Pracownik jest zgłoszony do ubezpieczeń z kodem tytułu 01 10 00. Czy powinniśmy zgłosić w ZUS zmianę jego kodu tytułu ubezpieczenia, mimo że faktycznie nie pobiera emerytury?

Zróżnicowanie uprawnień emerytalnych ze względu na charakter pracodawcy jest niezgodne z Konstytucją RP – takie wnioski wynikają z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, umożliwiającego przejście na wcześniejsze emerytury nauczycieli przedszkoli niepublicznych.

Uchwalona przez Sejm RP 24 kwietnia 2009 r. ustawa o świadczeniach kompensacyjnych dla nauczycieli ma na celu łagodzenie skutków zmian w systemie edukacji i jest adresowana do nauczycieli mających stosunkowo długi staż pracy w oświacie.

Ukończyłem 57 lat i udowodniłem 26 lat pracy, w tym 23 lata pracy w szczególnych warunkach jako spawacz. Ponadto przez 1 rok pobierałem zasiłek dla bezrobotnych. Czy taki staż pracy wystarczy, abym mógł przejść na wcześniejszą emeryturę po ukończeniu 60 lat?

Wniosek o emeryturę lub rentę zgłoszony w instytucji ubezpieczeniowej jednego państwa – strony umowy uruchamia postępowanie o przyznanie odpowiednich świadczeń w instytucji ubezpieczeniowej drugiego państwa – strony umowy.

Mój mąż złożył wniosek o emeryturę pomostową, niestety Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję przyznającą mu to świadczenie kilka dni po jego śmierci. Czy w takiej sytuacji jako żona mam prawo do tego świadczenia?

Spełniam warunki do nabycia prawa do emerytury pomostowej, mimo to nadal chciałbym pracować. Czy jest możliwe pobieranie tego świadczenia i zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku?

Mój dziadek mieszka na stałe w Holandii. W latach 90. ubiegał się w ZUS o rentę dla inwalidy wojennego. Ma orzeczenie, że jego inwalidztwo ma związek z działalnością partyzancką w czasie II wojny światowej, jednak ZUS odmówił mu renty ze względu na to, że nie mieszka w Polsce. Była to jedyna przyczyna odmowy. Uważaliśmy, że decyzja ZUS jest niesłuszna, jednak dziadek nie odwołał się do sądu. Czy wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 29 maja 2008 r. ma w jego przypadku zastosowanie? Czy teraz dziadek może ponownie wystąpić o wypłatę renty?

Były pracownik naszej firmy kończy w marcu wiek emerytalny 65 lat. Zwrócił się do nas o wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7. Pracował w naszym zakładzie od 1993 r. do 1998 r., z czego w latach 1993-1994 i 1998 r. świadczył pracę na 1/4 etatu i osiągał zarobki niższe od obowiązującego ówcześnie minimalnego wynagrodzenia. W pozostałym okresie pracował na pełny etat. Wystawiliśmy zaświadczenie o zarobkach jedynie za okres od 1993 r. do 1996 r., gdyż dokumentacja płacowa za lata 1997-1998 uległa zniszczeniu wskutek pożaru. Czy ZUS uwzględni wynagrodzenie minimalne w latach 1997-1998? Czy za lata 1993-1994 ZUS podwyższy wynagrodzenie do wysokości minimalnego wynagrodzenia?

Od 1 marca 2009 r. obowiązuje umowa między Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o zabezpieczeniu społecznym. Umowa reguluje sytuację osób, które ubiegają się o emeryturę lub rentę i podlegały ubezpieczeniom społecznym w obu krajach.

W 1992 r. ZUS przyznał mi prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Podstawa wymiaru świadczenia była ustalona z 3 kolejnych lat kalendarzowych (1987-1989). W maju 2008 r. ukończyłem 65 lat i ZUS z urzędu zamienił mi rentę na emeryturę. Do obliczenia emerytury z urzędu ZUS przyjął podstawę wymiaru renty. Po otrzymaniu decyzji z ZUS przedstawiłem zarobki z lat 1980-1990. Nigdzie nie mogę odnaleźć dokumentacji potwierdzającej wysokość osiąganych przeze mnie zarobków w latach 1971-1979. Na tej podstawie ZUS do ustalenia wysokości podstawy wymiaru emerytury przyjął zarobki z 20 lat kalendarzowych. Za część tych lat ZUS przyjął wynagrodzenie zerowe. Dlaczego ZUS nie ustalił podstawy wymiaru emerytury z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed przyznaniem renty, tj. z okresu 1980-1989? Do wniosku dołączyłem oświadczenie kolegi, który pracował ze mną w tym okresie na takim samym stanowisku pracy. Nie chcę, aby ZUS przyjął wynagrodzenie minimalne, bo uważam że zostanę skrzywdzony. W tym okresie zarabiałem znacznie więcej niż minimum.

Prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego po zmarłym renciście może przysługiwać tylko w przypadku, gdy zostanie wykazane, że choroba zawodowa była co najmniej współprzyczyną zgonu (wyrok Sądu Najwyższego z 4 lutego 2009 r., II UK 249/08).

Nasza pracownica chce przejść w marcu br. na emeryturę pomostową. Pracuje w szczególnych warunkach. Spełnia wszystkie warunki do przyznania emerytury pomostowej. Po rozwiązaniu umowy o pracę chcemy ją ponownie zatrudnić na tym samym stanowisku, ale na 1/2 etatu. Czy możemy zatrudnić tę pracownicę? Czy utraci ona prawo do emerytury pomostowej?

Z końcem marca 2009 r. pracownik naszej firmy ma zamiar przejść na emeryturę. W styczniu 2009 r. skończył 65 lat. Jesteśmy dużą firmą i do moich obowiązków należy przygotowanie wniosku o emeryturę dla pracownika. Dokumenty niezbędne do zgłoszenia wniosku pracownik dostarcza nam sukcesywnie, od początku stycznia 2009 r. Jeszcze w lutym przygotowałam kompletny wniosek o emeryturę, pracownik podpisał go, a ja 3 marca złożyłam go w ZUS. Teraz okazało się, że ZUS wyliczy pracownikowi emeryturę niekorzystnie - nie na podstawie nowej kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2009 r., lecz na podstawie tej, która obowiązywała do 28 lutego 2009 r. Czy mogę jeszcze coś w tej sprawie zrobić? Pracownik nie chce, aby ZUS przyjął do emerytury starą kwotę.

Nasz pracownik w lutym 2009 r. złożył wniosek o emeryturę, mimo że kontynuuje zatrudnienie i nadal zamierza pracować. Ma 61 lat i do końca grudnia 2008 r. miał udokumentowane ponad 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 35 lat na podstawie umowy o pracę. Czy ZUS zawiesi pracownikowi prawo do emerytury w związku z tym, że nie rozwiązał umowy o pracę? Czy jeżeli pracownik rozwiąże umowę o pracę w terminie późniejszym, będziemy mogli wypłacić mu odprawę emerytalną?

Kompletuję wniosek o rentę rodzinną po naszym zmarłym pracowniku. Pracownik pozostawił dwoje małoletnich dzieci i wdowę. Wszyscy są uprawnieni do renty rodzinnej (dzieci, bliźnięta mają 17 lat i uczą się, wdowa ma ukończone 50 lat). Ponadto wdowa pracuje. Co dla uprawnionych członków rodziny jest bardziej korzystne? Jak ZUS oblicza rentę rodzinną? Czy wysokość tej renty będzie inna, jeśli do świadczenia upoważniona będzie tylko wdowa, a może ZUS obliczy świadczenie korzystniej, gdy świadczenie będzie pobierało również dwoje dzieci?

ZUS z urzędu przyznaje emeryturę zamiast pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła powszechny wiek emerytalny.

Przy ustalaniu prawa do emerytury warunkiem niezbędnym uwzględnienia okresu składkowego wymienionego w art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) jest - po wejściu w życie ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532 ze zm.) - przedstawienie przez wnioskodawcę decyzji o uznaniu go za repartianta w oparciu o art. 16 ust. 4 tej ustawy.

W razie braku podstaw do zastosowania art. 2 ust. 4 albo art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. Nr 68, poz. 436) dodatek kombatancki i ryczałt energetyczny przewidziane w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) nie mogą zostać przywrócone (nie są wypłacane) za okres przypadający przed pierwszym dniem miesiąca, w którym został zgłoszony stosowny wniosek w organie rentowym (art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Emerytura pobrana przez pracownika kontynuującego zatrudnienie, jeżeli została przyznana i wypłacona pod rządem art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), a decyzja przyznająca świadczenie nie zawierała pouczenia o treści tego przepisu, nie jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 138 ust. 2 pkt 1 tej ustawy.

Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi. Nie obowiązuje wówczas ograniczenie wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. Nr 10, poz. 49 ze zm.).

Złożenie wniosku o przyznanie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat, przez kobietę, która ma ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 55 lat, powoduje, że organ rentowy nie rozstrzyga w sprawie zakończonej ostateczną decyzją, lecz w nowej sprawie z zakresu ubezpieczenia społecznego.

Na organie rentowym, który przyjął zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego i nie kwestionował tytułu tego zgłoszenia oraz przyjmował składki, spoczywa ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli.

Przepis art. 47714 § 4 k.p.c. nie ma zastosowania w postępowaniu apelacyjnym, jeżeli nowe okoliczności dotyczące stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji powstały po wyroku sądu pierwszej instancji.

Złożenie wniosku o przyznanie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat, przez kobietę, która ma ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 55 lat, powoduje, że organ rentowy nie rozstrzyga w sprawie zakończonej ostateczną decyzją, lecz w nowej sprawie z zakresu ubezpieczenia społecznego.

Korzystanie ze zwolnienia lekarskiego z powodu niezdolności do wykonywania pracy rolniczej nie wyklucza uznania, że ubezpieczony uległ wypadkowi przy pracy rolniczej w czasie osobistego nadzorowania wykonywania czynności rolniczych przez inne osoby.

Okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane składki, podlegają uwzględnieniu także przy ustalaniu spełnienia warunków prawa do renty rodzinnej (art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej niedopuszczalne jest wskazanie wyższej wartości przedmiotu zaskarżenia niż w skardze.

Prawo do wcześniejszej emerytury pracownicy urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., spełniającej warunki określone w art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), nie powstaje przed dniem rozwiązania z nią stosunku pracy (art. 46 tej ustawy).

Okresów prowadzenia oraz pracy w gospodarstwie rolnym przypadających po ukończeniu 16 roku życia, poprzedzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresów ubezpieczenia.

Ubezpieczona, która nawiązała stosunek pracy po osiągnięciu 55 lat może przejść na emeryturę na podstawie art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) w brzmieniu sprzed jego zmiany dokonanej ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 121, poz. 1264).

Z art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 2 maja 2004 r.) nie wynika zasada pierwszeństwa podlegania rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu w przypadku zbiegu tego ubezpieczenia z innym tytułem ubezpieczenia społecznego, jeżeli rolnik podjął działalność gospodarczą przed dniem 1 stycznia 1997 r.

Prawo do emerytury nabytej na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.) podlega zawieszeniu z mocy art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) także wówczas, gdy kontynuowanie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy dotyczy stosunku pracy, który nie stanowił podstawy nabycia tego prawa.

Okresów prowadzenia oraz pracy w gospodarstwie rolnym przypadających po ukończeniu 16 roku życia, poprzedzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresów ubezpieczenia.

Stan prawny wynikający z art. 5a ust. 7 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), ustalony art. 2 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 150, poz. 1248) nie dotyczy terminu określonego w art. 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 91, poz. 873 ze zm.).

Przy ocenie niezdolności do pracy określonej w art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie można pomijać stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego ustalonego na podstawie art. 3, art. 4 i art. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.).

Przepis art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) ma zastosowanie, gdy niezdolność do pracy powstaje w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty. Prawo do renty (jej przywrócenia) powstaje w dniu zaistnienia ponownej niezdolności do pracy (art. 100 tej ustawy).

Zatrudnienie ubezpieczonego na stanowisku kierownika kilku oczyszczalni ścieków, które nie ograniczało się do sprawowania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy dozoru nad pracownikami świadczącymi pracę w szczególnych warunkach, ale polegało na wykonywaniu także innych, licznych czynności kierowniczych, nie stanowi wykonywania pracy w szczególnych warunkach dla potrzeb nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Wcześniejsza emerytura

Prawo do renty rodzinnej dla wdowy i dziecka po zmarłym pracowniku

Z renty na emeryturę

Przeliczenie emerytury

Czy ponownemu przeliczeniu podlega całość emerytury w razie późniejszego zakończenia zatrudnienia

Czy pasierbica ma prawo do renty rodzinnej po śmierci macochy

Ponowne ustalenie kapitału początkowego

Wcześniej na emeryturę

Czy w kierowanym do ZUS oświadczeniu emeryta o zamiarze podjęcia pracy zarobkowej należy podawać wysokość dochodu

Czy przysługuje ochrona przedemerytalna pracownikowi, który pracował w dwóch różnych zawodach uprawniających do wcześniejszej emerytury

Czy data złożenia wniosku o emeryturę ma wpływ na jej wysokość

Czy można wystąpić z OFE przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę

Czy trzeba zmienić kod tytułu ubezpieczenia, jeśli pracownik zawiesił przyznaną emeryturę

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli przedszkoli niepublicznych

Świadczenia kompensacyjne dla nauczycieli

Czy 57-letni mężczyzna ma prawo do wcześniejszej emerytury

Wniosek o świadczenia polskie i amerykańskie

Wypłata emerytury pomostowej po śmierci wnioskodawcy

Dorabianie na emeryturze pomostowej

Czy inwalida wojenny, który mieszka w Unii Europejskiej, ma prawo do renty wypłacanej przez ZUS

Kiedy ZUS do podstawy wymiaru przyjmie minimalne wynagrodzenie za pracę

Jakie są, w zakresie emerytur i rent, skutki umowy między Polską a USA o zabezpieczeniu społecznym

Czy ZUS może ustalić wynagrodzenie emeryta na podstawie zeznań świadków

Czy musi istnieć związek między śmiercią rencisty a chorobą zawodową, aby uzyskać prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego

Czy będąc na emeryturze pomostowej można pracować w szczególnych warunkach

Czy można wycofać wniosek o emeryturę

Czy ZUS będzie wypłacał emeryturę pracownikowi, który wniosek o emeryturę złoży w lutym 2009 r. i nie rozwiąże umowy o pracę

Jak ZUS ustali wysokość renty rodzinnej

Przejście z renty na emeryturę

Uchwała SN składu 7 sędziów z dnia 11 grudnia 2008 r., sygn. I UZP 6/08

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 144/05

Wyrok SN z dnia 11 stycznia 2005 r., sygn. I UK 136/04

Wyrok SN z dnia 14 czerwca 2006 r., sygn. I UK 115/06

Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., sygn. I UK 120/04

Wyrok SN z dnia 15 lutego 2007 r., sygn. I UK 269/06

Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 r., sygn. I UK 316/06

Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., sygn. I UK 120/04

Wyrok SN z dnia 27 września 2006 r., sygn. I UK 105/06

Wyrok SN z dnia 14 grudnia 2006 r., sygn. I UK 144/06

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2007 r., sygn. I UZ 12/07

Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 229/05

Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. I UK 119/05

Wyrok SN z dnia 16 maja 2006 r., sygn. I UK 284/05

Wyrok SN z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. I UK 172/05

Wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2005 r., sygn. I UK 358/04

Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. I UK 119/05

Wyrok SN z dnia 7 lutego 2007 r., sygn. I UK 246/06

Wyrok SN z dnia 11 lutego 2005 r., sygn. I UK 177/04

Wyrok SN z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. I UK 170/05

Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r., sygn. I UK 376/06