REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe prawa dla opiekunów osób niepełnosprawnych i kobiet w ciąży

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Nowe prawa dla opiekunów osób niepełnosprawnych i kobiet w ciąży/ Fot. Fotolia
Nowe prawa dla opiekunów osób niepełnosprawnych i kobiet w ciąży/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Opiekunowie osób niepełnosprawnych mają zyskać nowe uprawnienia w zakresie kształtowania indywidualnego czasu pracy. Dodatkowe prawa będą dotyczyły również kobiet w ciąży z powikłaniami.

Firma będzie musiała uzasadnić odmowę objęcia niektórych pracowników elastycznymi formami wykonywania obowiązków. Chodzi o pracownice w ciąży powikłanej, ich małżonków oraz rodziców dzieci niepełnosprawnych lub ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi. Tak wynika z rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (realizuje ona program „Za życiem”).

Autopromocja

Nowe przepisy ułatwią godzenie obowiązków zawodowych i rodzicielskich – jeśli firma odmówi np. pracy w ruchomych godzinach, będzie musiała liczyć się z zarzutem dyskryminacji. Wystarczy, że zatrudniony zakwestionuje prawdziwość przyczyn, które – według pracodawcy – uzasadniają brak zgody na objęcie elastyczną pracą.

Polecamy książkę: Ochrona danych pracowników. Praktyczny poradnik dla pracodawców 

Na wniosek

W przypadku telepracy nowością będzie możliwość składania wniosków o objęcie tą formą wykonywania obowiązków przez wszystkich pracowników (nawet jeśli nie zawarto z reprezentacją załogi porozumienia określającego warunki stosowania pracy zdalnej lub nie określono ich w regulaminie). Firma będzie mogła takie wnioski zaakceptować lub odrzucić. Ta swoboda decyzji pracodawcy zostanie ograniczona tylko wobec pracownika – rodzica dziecka z ciężkim upośledzeniem lub chorobą zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu oraz dziecka niepełnosprawnego lub ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi. W ich przypadku zatrudniający będzie mógł odmówić objęcia telepracą jedynie w sytuacji, gdy jest to niemożliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj obowiązków świadczonych przez podwładnego. Jeśli firma nie uwzględni wniosku pracownika, poinformuje go o przyczynach odmowy (w postaci papierowej lub elektronicznej).

Na podobnych zasadach opiekunowie będą mogli starać się o objęcie ich systemem przerywanego czasu pracy (zakłada nie dłuższą niż 5-godzinna przerwę w pracy w trakcie doby) oraz indywidualnym lub ruchomym rozkładem czasu pracy. Już teraz każdy pracownik może o to wnioskować, ale decyzja w tej sprawie należy do pracodawcy. Po zmianach, w przypadku dwóch wspomnianych wcześniej grup opiekunów, a także rodziców dziecka w fazie prenatalnej (w przypadku ciąży powikłanej), pracodawca będzie mógł odrzucić wniosek na tych samych zasadach co w przypadku telepracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Będzie łatwiej

Omawiane modyfikacje przepisów w praktyce oznaczają, że wspomniani pracownicy – rodzice łatwiej wyegzekwują elastyczną formułę pracy.

– Skoro w ich przypadku firma będzie musiała pisemnie uzasadnić odmowę objęcia ich np. ruchomym czasem pracy albo telepracą, to sporządzone uzasadnienie będzie wiązać pracodawcę – tłumaczy dr Maciej Chakowski, partner w firmie doradczej C&C Chakowski & Ciszek, ekspert prawa pracy.

Jeśli pracownik uzna, że przyczyny odmowy wskazane przez szefa nie są prawdziwe lub racjonalne, może rozważać złożenie pozwu przeciwko pracodawcy z tytułu dyskryminacji. I domagać się przed sądem usunięcia naruszeń oraz odszkodowania.

– Powstaje oczywiście wątpliwość, czy rodzicielstwo powiązane z opieką nad niepełnosprawnym dzieckiem może być traktowane jak niedozwolone kryterium dyskryminacyjne. Nie jest ono wymienione wprost w katalogu takich zakazanych przesłanek zawartym w kodeksie pracy – wskazuje dr Maciej Chakowski.

Podkreśla, że takie kryterium jest jednak powiązane z wieloma innymi, wymienionymi wprost w przepisach – płcią, wiekiem, niepełnosprawnością.

– Dodatkowo trzeba pamiętać, że katalog zakazanych przyczyn dyskryminacji ma charakter otwarty. Wydaje się więc, że konieczność opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem może być potraktowana jak niedozwolone kryterium nierównego traktowania – dodaje.

Co to oznacza dla firm? Przede wszystkim konieczność rzeczowego i rzetelnego uzasadnienia odmowy objęcia np. telepracą lub ruchomym czasem pracy wspomnianych grup osób. Nie będzie budził wątpliwości przypadek, gdy np. rodzic niepełnosprawnego dziecka jest zatrudniony przy produkcji, która odbywa się wyłącznie w siedzibie firmy (odpada telepraca) oraz w określonych godzinach i we współpracy z innymi zatrudnionymi (uzasadniona będzie wówczas odmowa np. ruchomego czasu pracy). Znacznie trudniej będzie uzasadnić brak zgody na wspomniane rozwiązania, gdy np. pracownik świadczy obowiązki wyłącznie za pośrednictwem służbowego komputera (a więc może je np. wykonywać w domu lub w mniej ustandaryzowanych godzinach).

– Niewystarczające będą jedynie ogólnie określone powody odmowy. Zatrudniający muszą pamiętać, że w razie zarzutu dyskryminacji zbada je sąd. I to oni, a nie skarżący ich pracownik, będą musieli udowodnić, że nie naruszyli zasady równego traktowania – zauważa dr Maciej Chakowski.

Pracodawcy muszą też przyzwyczajać się do tego, że w przypadku rodziców takie uzasadnienia odmowy korzystania z uprawnień będą coraz częstszą praktyką. Dla przykładu, już teraz zatrudniający muszą je sporządzać, jeśli nie zgadzają się na to, aby podwładny łączył urlop rodzicielski z pracą na część etatu (powodem odmowy w tym przypadku też może być wyłącznie organizacja lub rodzaj pracy wykonywanej przez wnioskującego).

Byle efektywne

Propozycje zmian w przepisach – co do zasady – pozytywnie oceniają środowiska związane z osobami niepełnosprawnymi.

– To krok w dobrym kierunku, nawet jeśli z nowych rozwiązań będzie mogła skorzystać tylko część rodziców opiekujących się niepełnosprawnymi dziećmi. Trzeba bowiem pamiętać, że w przypadku głębokich niepełnosprawności w praktyce konieczna jest opieka przez całą dobę. A to ogranicza bądź uniemożliwia kontynuowanie pracy zawodowej przez opiekuna – tłumaczy dr Katarzyna Kutek-Sładek, prezes Polskiego Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych (PSON).

Podkreśla, że projekt odpowiada na aktualne potrzeby, bo rośnie liczba dzieci z niepełnosprawnością. Możliwe, że przepisy zmienią też sposób postrzegania rodziców na rynku pracy – dziś niejednokrotnie ocenia się ich przez pryzmat zmniejszonej dyspozycyjności i częstszych absencji w firmie z powodu obowiązków związanych z opieką (dotyczy to w szczególności kobiet).

– Pracodawcy powoli przekonują się do zatrudniania osób niepełnosprawnych, więc może podobnie stanie się w przypadku opiekunów. Najważniejsze jednak, aby nowe przepisy nie były martwe. Osoby niepełnosprawne mają zagwarantowane wiele uprawnień, ale często tylko w teorii. Przykładem mogą być przepisy dotyczące likwidacji barier architektonicznych – obowiązują już od ponad 20 lat, a wciąż nie są w pełni respektowane – podsumowuje prezes PSON. ⒸⓅ

Zatrudniający muszą pamiętać, że w razie zarzutu dyskryminacji powody odmowy zbada sąd.

Etap legislacyjny: Projekt w konsultacjach

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    ZUS: Od 1 kwietnia 2024 r. wyższe kwoty odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    1 kwietnia 2024 r. zwiększą się kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony otrzyma 1431 zł. W razie śmierci ubezpieczonego kwota jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka wzrośnie do 128799 zł.

    Najbardziej poszukiwany zawód w Polsce! Sprawdź, kogo poszukują pracodawcy.

    Jaki zawód jest najbardziej poszukiwany w Polsce? Kogo na polskim rynku pracy brakuje nawet bardziej niż kierowców i informatyków? Kompetencje tych pracowników są niezbędne do uruchamiania nowych, dużych inwestycji.

    Pracownicy urzędów państwowych. Będą nowe przepisy o czasie pracy w urzędach

    Prezes Rady Ministrów określi w rozporządzeniu zasady ustalania przez kierowników urzędów czasu pracy urzędów, w których są zatrudnieni urzędnicy państwowi oraz inni pracownicy. Nowe przepisy mają m.in. na celu umożliwienie zastosowania bardziej elastycznych rozwiązań w zakresie organizacji pracy urzędów.

    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    REKLAMA

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    REKLAMA

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    REKLAMA