REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona pracownika po złożeniu wniosku o urlop rodzicielski lub urlop ojcowski

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Ochrona pracownika po złożeniu wniosku o urlop rodzicielski lub urlop ojcowski
Ochrona pracownika po złożeniu wniosku o urlop rodzicielski lub urlop ojcowski
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy pracownik-rodzic, który złoży wniosek o urlop rodzicielski lub urlop ojcowski jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy o pracę od momentu złożenia wniosku o ten urlop? W przepisach istnieje luka w tym zakresie.

Uprawnienia

Luka w kodeksie pracy: firma może zwolnić zatrudnionego po złożeniu wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego lub ojcowskiego.

Autopromocja

Pracownicy wnioskujący o urlop rodzicielski są chronieni dopiero od momentu rozpoczęcia opieki. Pismo do pracodawcy muszą złożyć jednak co najmniej 21 dni wcześniej. W tym czasie – aż do pierwszego dnia urlopu – firma może złożyć im wypowiedzenie lub dyscyplinarkę i ich umowy rozwiążą się (niektóre jeszcze przed rozpoczęciem płatnej opieki, a niektóre – już w jego trakcie). Wszystko wskazuje, że to skutek niedopatrzeń ustawodawcy przy wprowadzaniu zmian do k.p. obowiązujących od 2 stycznia 2016 r.

– Do zwolnienia wystarczy jeden dzień, w którym pracownik nie jest objęty szczególną ochroną. W przypadku rodziców jest ona zatem niepełna – tłumaczy Sławomir Paruch, radca prawny i partner w kancelarii Raczkowski Paruch.

Polecamy książkę: Świadczenia na rzecz pracowników – podatki, ZUS, ewidencja

Czy to przeoczenie?

Luka w przepisach ochronnych uwidoczniła się po wspomnianej nowelizacji kodeksu pracy. Do 2 stycznia 2016 r. rodzice mogli wykorzystywać urlop rodzicielski wyłącznie bezpośrednio po macierzyńskim. Ochrona – co do zasady – była więc ciągła, bo matka dziecka wykorzystywała urlop rodzicielski od razu po macierzyńskim (a więc przez cały ten czas była chroniona). Wyjątkiem była jedynie sytuacja, gdy rodzice chcieli wymienić się urlopem, czyli ojciec miał zastąpić matkę w płatnej opiece. Wówczas musiał on składać wniosek o urlop i do momentu jego rozpoczęcia (już po złożeniu wniosku) nie był chroniony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po zmianach od 1 stycznia 2016 r. rodzice mogą zachować część urlopu rodzicielskiego (maksymalnie 16 tygodni) na później – aż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy sześć lat. Ochrona w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego nie musi być więc już ciągła. Jeśli rodzic wróci do pracy po macierzyńskim i np. po dwóch latach od tego momentu złoży wniosek o udzielenie rodzicielskiego, to firma ma 21 dni na złożenie mu wypowiedzenia albo dyscyplinarki (oczywiście ta druga zawsze musi mieć uzasadnienie). Wspomniana nowelizacja k.p. dodatkowo dała firmom więcej czasu na zwolnienie (przed 1 stycznia 2016 r. rodzic musiał składać wniosek najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem płatnej opieki).

O tym, że jest to luka, przekonuje fakt, że w przypadku urlopu wychowawczego ochrona przysługuje już od momentu złożenia wniosku do pracodawcy o jego udzielenie. Na tej samej zasadzie chroniony jest pracownik wnioskujący o obniżenie wymiaru czasu pracy po powrocie z macierzyńskiego lub rodzicielskiego.

– To ewidentna dziura w przepisach. Nie ma żadnych merytorycznych podstaw do tego, aby różnicować ochronę osób wnioskujących o urlop rodzicielski i wychowawczy – potwierdza Izabela Zawacka, radca prawny i wspólnik w kancelarii prawa pracy Wojewódka i Wspólnicy.

– Wcześniej – ze względu na ciągłość ochrony w większości przypadków – nie było potrzeby wprowadzania przepisu, który przewidywałby ochronę rodziców po złożeniu wniosku o urlop. Możliwe, że dlatego ten element przeoczono przy pracach nad wspomnianą nowelizacją – dodaje Sławomir Paruch.

Co ważne luka obejmuje też urlop ojcowski. Mężczyźnie przysługują dwa tygodnie takiej płatnej opieki, które może wykorzystać w ciągu pierwszych dwóch latach życia dziecka. Aby je wybrać, musi złożyć wniosek – co najmniej na siedem dni przed rozpoczęciem urlopu. W tym czasie też nie jest chroniony przed zwolnieniem.

Doniosłe skutki

Omawiane niedopatrzenie wywołuje istotne skutki w praktyce. Jeśli w okresie od złożenia wniosku o urlop rodzicielski do jego rozpoczęcia (a więc co najmniej 21 dni) pracodawca zwolni wnioskującego w trybie dyscyplinarnym (natychmiastowym) to umowa rozwiąże się i zatrudniony w ogóle nie rozpocznie płatnej opieki.


Identycznie może być w przypadku wypowiedzenia umowy rodzicowi, który pracuje w firmie krócej niż sześć miesięcy. Takiemu podwładnemu przysługuje bowiem dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Jest on krótszy od terminu na złożenie wniosku o udzielenie rodzicielskiego, więc może upłynąć w jego trakcie (umowa rozwiąże się zanim zacznie się urlop; stanie się tak, jeśli firma złoży wypowiedzenie w niedługim odstępie czasu od złożenia przez pracownika wniosku o rodzicielski).

W przypadku dyscyplinarki lub wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony pracownik będzie mógł oczywiście kwestionować wskazane przez pracodawcę przyczyny rozwiązania umowy (twierdzić, że został zwolniony, bo chciał skorzystać z urlopu rodzicielskiego, a nie z powodów formalnie wskazanych przez firmę) i odwołać się do sądu, domagając się przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

W przypadku umowy na czas określony, której wypowiedzenia nie trzeba uzasadniać, pracownikowi pozostaje już tylko żądanie odszkodowania z tytułu dyskryminacji (ze względu na rodzicielstwo; takie roszczenie – oprócz zaskarżenia zwolnienia – będzie też przysługiwało w razie złożenia dyscyplinarki albo wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony).

Jeszcze bardziej skomplikowana sytuacja dotyczy pracowników zatrudnionych dłużej, którym przysługuje miesięczny lub 3-miesięczny okres wypowiedzenia. Wszystko wskazuje, że jeśli pracodawca wręczy im wypowiedzenie po złożeniu wniosku o urlop, to umowa rozwiąże się już w jego trakcie (urlop zostanie przerwany).

– Wydaje się, że w takim przypadku wypowiedzenie będzie skuteczne, bo w momencie jego dokonania pracownik nie jest objęty szczególną ochroną. Rozwiązanie umowy będzie jednak wadliwe, bo zatrudniony w okresie wypowiedzenia nabędzie ochronę – tłumaczy Izabela Zawacka.

W takiej sytuacji umowa rozwiąże się, ale pracownik będzie mógł zaskarżyć wymówienie do sądu.

– I domagać się przywrócenia do pracy oraz zapłaty wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy, bo w momencie rozwiązania umowy był osobą szczególnie chronioną – wskazuje Sławomir Paruch.

Podobne skutki wywoła też zwolnienie mężczyzny po złożeniu wniosku o urlop ojcowski (przed jego rozpoczęciem). W tym przypadku trzeba jedynie uwzględnić krótszy termin na złożenie pisma o udzielenie takiej płatnej opieki (z tego powodu nie dojdzie np. do rozwiązania umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem jeszcze przed rozpoczęciem ojcowskiego).

– Z powodu tych roszczeń pracodawcy na pewno dokładnie rozważą, czy chcą wypowiadać umowy pracowników w okresie przed skorzystaniem z urlopów na dzieci. Ale nie można wykluczyć, że np. zdecydują się w takich przypadkach na dyscyplinarki – wskazuje Sławomir Paruch.

Paradoksalnie poniosą bowiem wówczas mniejsze ryzyko niż przy złożeniu wymówień z długimi okresami wypowiedzenia. Umowa rozwiązuje się bowiem z momentem wręczenia dyscyplinarki, a to oznacza, że pracownik nie rozpocznie urlopu i w ogóle nie nabędzie prawa do szczególnej ochrony (nabyłby ją gdyby pracodawca zamiast dyscyplinarki wręczył wymówienie z długim okresem wypowiedzenia).

Przed sądem pracownik będzie mógł więc domagać się przywrócenia do pracy lub odszkodowania (ale otrzyma rekompensatę w wysokości maksymalnie trzech pensji, a nie za cały czas pozostawania bez pracy – czyli np. nawet za rok lub dwa lata). Oczywiście w każdym tego przypadku zatrudniający musi jednak liczyć się z żądaniem odszkodowania za dyskryminację. ⒸⓅ

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kim jest technik sterylizacji medycznej?

    Jakie trzeba mieć wykształcenie, żeby zostać technikiem sterylizacji medycznej? Jakie czynności wykonuje technik sterylizacji medycznej? To główne pytania, które się pojawiają. Niektórzy pytają też: dlaczego ten zawód został wpisany na listę zawodów medycznych - odpowiedź jest prosta jest to zawód wymagający specjalistycznych kwalifikacji. Technicy muszą mieć szczególne prawa ale i obowiązki. Muszą też ponosić odpowiedzialność z powodu swoich błędów medycznych. W gruncie rzeczy, gdyby nie technicy i nienależyta dezynfekcja i sterylizacja wyrobów medycznych - wielu pacjentów byłoby narażonych na choroby zakaźne - zagrażające życiu i zdrowiu. 

    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    REKLAMA

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    REKLAMA

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    REKLAMA