Urlop wychowawczy dla przedsiębiorczych matek i rolników ubezpieczonych w KRUS

Od 1 września 2013 r. obowiązują przepisy umożliwiające finansowanie z budżetu państwa składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w okresie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem własnym wszystkim rodzicom. Wcześniej tylko pracownik posiadał prawo do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w okresie przerwy związanej ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Zgodnie bowiem z art. 186 kodeksu pracy zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego. W praktyce z takiego uprawnienia korzystały osoby na podstawie umowy o pracę, funkcjonariusze Służby Celnej oraz pracujący w spółdzielni członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych. Wszystkie te osoby świadczyły pracę w ramach podporządkowania pracowniczego, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Zmiany nie odebrały wcześniejszych uprawnień, lecz poszerzyły grupę uprawnionych.

Autopromocja

Obecnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu w czasie opieki nad dzieckiem podlegają osoby z co najmniej 6-miesięcznym stażem ubezpieczeniowym, które w czasie sprawowania opieki zaprzestały prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub ją zawiesiły.

Takie same uprawnienia mają osoby, które zaprzestały wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia albo innej o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo współpracy przy prowadzeniu działalności lub wykonywaniu zlecenia. Za okres ubezpieczenia uznaje się czas opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Prawo do korzystania mają również ci, którzy współpracowali przy prowadzeniu działalności lub wykonywaniu zlecenia. Z kolei osoba dotychczas nieubezpieczona lub ze stażem krótszym niż 6-miesięczny, która złoży oświadczenie do ZUS o zamiarze korzystania z prawa do ubezpieczenia w okresie wychowywania dziecka, także zostanie objęta ubezpieczeniem emerytalnym.

Okres ubezpieczenia

Od 1 września przerwa umożliwiająca zajmowanie się dzieckiem może wynieść do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia. Dodatkowo matka lub ojciec mogą korzystać z przerwy w pracy, aby osobiście się zajmować dzieckiem w okresie do 6 lat, lecz nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia, jeżeli jego stan zdrowia potwierdzony jest orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Zmiana polega na tym, że okres ten jest zaliczany do stażu uprawniającego do emerytury lub renty. Dzieje się tak dlatego, że budżet państwa płaci w tym czasie składki za uprawnionego. Różne są jednak podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie dla osób rezygnujących z pracy zarobkowej w związku z opieką nad dzieckiem. 

Autopromocja

Wynagrodzenia 2024.
Rozliczanie płac w praktyce

Sprawdź

Cały artykuł znajdziesz w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej. Sprawdź

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź