REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo nałożyć karę na pracownika?

 Kancelaria Wierzbowski Eversheds
Usługi prawne dla biznesu
Adam Nierzwicki
Adam Nierzwicki
Jak prawidłowo nałożyć karę na pracownika?/ Fot. Fotolia
Jak prawidłowo nałożyć karę na pracownika?/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks pracy wymienia kary porządkowe jakimi pracodawca może zdyscyplinować pracownika. W przypadku zastosowania innych niż uregulowane przepisami, pracodawca może zostać ukarany karą grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł. Jak zatem prawidłowo nałożyć karę porządkową?

W relacjach pomiędzy pracodawcami a pracownikami zdarzają się sytuacje, które uzasadniają ukaranie pracownika, ale nie zawsze uzasadniają zwolnienie go z pracy. W takich przypadkach, polskie prawo pracy przewiduje narzędzia umożliwiające pracodawcom dyscyplinowanie pracowników, jednakże w dość ograniczonym zakresie. Nieuzasadnione lub nieprawidłowe zastosowanie sankcji przewidzianej w Kodeksie pracy może skończyć się w sądzie, dlatego też przed nałożeniem kary należy dokładnie sprawdzić zasady stosowania kar porządkowych oraz przeanalizować rodzaj popełnionego przez pracownika przewinienia.

Autopromocja

Kodeks pracy w art. 108 określa w jakich sytuacjach pracownik może zostać ukarany karą porządkową. Są to przypadki nieprzestrzegania:

  • ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
  • przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • przepisów przeciwpożarowych,
  • przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności,
  • opuszczenie miejsca pracy bez usprawiedliwienia,
  • stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub picie alkoholu w czasie pracy.

Polecamy produkt: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Na pierwszy rzut oka katalog rodzajów naruszeń, za które można karać pracowników jest dość ograniczony. Jednak pracodawcy często precyzują w regulaminach pracy okoliczności, w których zastrzegają sobie możliwość ukarania podwładnego, co pozwala im na większą elastyczność w tym zakresie i rozwiewa wątpliwości czy w danym stanie faktycznym można sięgnąć po karę czy nie. Warto również precyzyjnie opisać nie tylko sam występek, ale także jego bliższe i dalsze konsekwencje dla pracodawcy, w zawiadomieniu o ukaraniu, które wręcza się pracownikowi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kary porządkowe, które może zastosować pracodawca to:

  • kara nagany,
  • kara upomnienia, oraz
  • kara pieniężna.

Tę ostatnią można nałożyć tylko za niektóre występki pracownicze (nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów BHP lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie miejsca pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub picie alkoholu w czasie pracy).

Warto pamiętać, że pracodawcy nie wolno stosować innych kar porządkowych, ponieważ zgodnie z art. 281 Kodeksu pracy stanowi to wykroczenie przeciwko prawom pracownika i zagrożone jest karą grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.

Chcąc ukarać pracownika należy działać szybko, ponieważ przepisy wyznaczają dwa progi czasowe, których przekroczenie oznacza nielegalne nałożenie kary. Pierwszy próg, to dwa tygodnie od chwili powzięcia wiadomości przez pracodawcę na temat naruszenia, którego dopuścił się pracownik. Drugi, to trzy miesiące od chwili samego naruszenia. Zatem co do zasady nawet jeśli bezpośredni przełożony podjąłby decyzję o ukaraniu pracownika niezwłocznie po powzięciu informacji o naruszeniu, ale od dnia w którym nastąpiło dane zdarzenie upłynęłoby już np. cztery miesiące, to ukaranie pracownika byłoby niezgodne z prawem.

Te same okoliczności mogą uzasadniać zarówno nałożenie kary porządkowej jak i wypowiedzenie/rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Ustawodawca nie określił wzajemnej relacji pomiędzy tymi dwoma instytucjami prawa pracy. Oznacza to, że nie ma obowiązku stosowania kary porządkowej zanim zostanie wręczone wypowiedzenie czy tzw. „dyscyplinarka”. Swego rodzaju ciekawostką jest to, że za to samo naruszenie, pracodawcy może być łatwiej zwolnić pracownika w trybie art. 52 § 1) pkt. 1 Kodeksu pracy, niż ukarać go karą porządkową. Pracodawca ma bowiem więcej czas na reakcję, jeśli chce zastosować bardziej dotkliwe zwolnienie ze skutkiem natychmiastowym (jeden miesiąc od powzięcia wiadomości o naruszeniu) niż mniej dotkliwe ukaranie karą porządkową (dwa tygodnie od powzięcia wiadomości o naruszeniu).

Bardzo ważne jest również przestrzeganie procedury nakładania kar porządkowych. Przed nałożeniem kary należy wysłuchać stanowiska pracownika w danej sprawie. Dopiero po takiej rozmowie można wręczyć mu pismo z informacją o nałożeniu kary. W piśmie powinna znaleźć się informacja o rodzaju i dacie naruszenia obowiązków, które zostało popełnione oraz o siedmiodniowym terminie na zgłoszenia sprzeciwu.

Zobacz serwis: Wynagrodzenia

Sprzeciwów nie można ignorować, ponieważ brak reakcji ze strony pracodawcy (tj. wyraźnego odrzucenia sprzeciwu) oznacza z mocy prawa uznanie sprzeciwu za uzasadniony. Zatem efekt, jaki miała wywołać kara może być zniwelowany przez brak reakcji na sprzeciw. Kodeks pracy wyznacza pracodawcom termin 14 dni na odrzucenie sprzeciwu. W tym czasie, należy również rozpatrzyć stanowisko w tej sprawie wyrażone przez zakładową organizację związkową reprezentującą pracownika. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w doktrynie prawa, brak reakcji organizacji związkowej zawiadomionej o wniesieniu sprzeciwu niezwłocznie po tym zdarzeniu, nie jest przeszkodą do odrzucenia sprzeciwu przez pracodawcę.

Rozważając wszystkie okoliczności przemawiające za odrzuceniem bądź uwzględnieniem sprzeciwu, warto też pamiętać o tym, że odrzucenie sprzeciwu otwiera pracownikowi drogę do zaskarżenia decyzji pracodawcy w tej kwestii przed sądem. Zgodnie bowiem z art. 112 § 2 Kodeksu pracy, niezadowolony pracownik może w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie kary porządkowej.

Odpis pisma zawiadamiającego pracownika o ukaraniu umieszcza się w aktach osobowych. Jeśli pracownik przez rok zachowywał się nienagannie, zawiadomienie o ukaraniu należy usunąć z akt osobowych. Z upływem tego terminu kara jest uważana za niebyłą. To „zatarcie” ukarania może nastąpić wcześniej z inicjatywy pracodawcy lub organizacji związkowej, jeśli pracodawca przychyli się do takiego wniosku.

Z uwagi na wspomniane wcześniej ryzyko skutecznego zakwestionowania przez pracownika kary porządkowej nałożonej niezgodnie z opisanymi powyżej zasadami, rekomendowane jest przestrzeganie litery prawa w tym zakresie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że nawet w pełni uzasadniona kara porządkowa może zostać uchylona przez sąd pracy, z uwagi na uchybienia formalne w procesie nakładania kary. Po przegranym procesie pracodawca może nie tylko zostać obciążony kosztami postępowania sądowego, ale co ważniejsze jego autorytet może ulec osłabieniu w oczach pracowników.

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Majówka 2024 – kiedy dni wolne?

    Majówka 2024 – kiedy wypada? Jakie dni wolne wypadają w majówkę? W maju 2024 roku mamy aż 4 święta wolne od pracy. Sprawdź, kiedy wypada długi weekend majowy, a może nawet i dwa długie weekendy!

    Przygotuj się na ograniczenia w handlu w Wielką Sobotę. Sklepy będą pracować krócej!

    Wielkanoc tuż, tuż, więc nic dziwnego, że sklepy są oblężone. W Wielki Piątek wiele z nich przedłużyło godziny handlu. Warto zrobić wcześniej zakupy, bowiem w sobotę handel będzie ograniczony. W jakich godzinach sklepy będą handlować w Wielką Sobotę?

    ZUS: 1431 zł odszkodowania za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2024 r. nowe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    Od 1 kwietnia 2024 r. obowiązują nowe, wyższe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Lekarz orzecznik może przyznać 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy przed weekendem majowym jest niedziela handlowa? Jak wypadają niedziele handlowe w kwietniu?

    REKLAMA

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy w kwietniu 2024 jest niedziela handlowa? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

    ZUS odpowiada: Czy po 1 kwietnia składać wniosek o ponowne przeliczenie emerytury [nowe tablice GUS]?

    Od 1 kwietnia, przy obliczaniu przyszłych emerytur, ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS, co sprawi, że emerytura osoby w wieku 60 lat będzie niższa o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż obliczona na podstawie poprzedniej tablicy – poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Dodatki funkcyjne w sądach

    Dodatki funkcyjne w sądach - trwają prace nad przepisami. Mają się zmienić zasady wynagradzania sędziów pełniących funkcje rzeczników dyscyplinarnych. Proponowane zmiany mają charakter przekrojowy, dotyczą modyfikacji wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych, Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach apelacyjnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach okręgowych oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Ministra Sprawiedliwości, i służą dostosowaniu wysokości dodatków do rzeczywistego obciążenia zadaniami związanymi z pełnieniem tych funkcji. 

    Jak zarządzać zespołem? Liderem nie trzeba się urodzić. Liczy się cel i chęć współpracy z innymi

    Osoby zarządzające zespołem mają kluczowe znaczenie dla firmy. Prawie co czwarty pracownik chciałby, by jego przełożony częściej go doceniał. Blisko połowa jest gotowa odejść z pracy z powodu szefa.

    REKLAMA

    Odmienne poglądy polityczne pracownika a dyskryminacja

    Zbliżają się wybory samorządowe. W wielu miejscach, w tym w pracy, trwają rozmowy, spory i wymiana myśli politycznych co do programów i kandydatów. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, m.in. bez względu na przekonania polityczne. Nie można więc ponosić negatywnych konsekwencji w miejscu pracy, szczególnie jeżeli ma się odmienne poglądy od pracodawcy. Nawet jeżeli jest się zatrudnionym w jednotach samorządu terytorialnego, gdzie niestety często ma miejsce rotacja pracowników ze względu na tzw. układy polityczne - powinna obowiązywać zasada wolności słowa i własnych poglądów politycznych.

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia. Dal pracodawcy liczy się dyspozycyjność pracownika. Wytypowanie do zwolnienia pracownika, przebywającego na długotrwałym urlopie bezpłatnym i korzystającego w tym czasie z innego źródła utrzymania, stanowi obiektywne i racjonalne kryterium doboru do wypowiedzenia umowy o pracę, co nie świadczy o charakterze dyskryminacyjnym zwolnienia. Zgodne z zasadami współżycia społecznego jest przyjęcie przez pracodawcę jako kryterium doboru pracowników do zwolnienia ich dyspozycyjności, rozumianej jako możliwość liczenia na obecność pracownika w pracy, w czasie na nią przeznaczonym, gdy przeciwieństwem tak rozumianej dyspozycyjności są częste absencje pracownika, spowodowane złym stanem zdrowia, jak również inne przypadki usprawiedliwionej nieobecności.

    REKLAMA