Kara porządkowa a dobra osobiste
Nałożenie kary porządkowej przez pracodawcę na podstawie przepisów Kodeksu pracy dotyczących odpowiedzialności porządkowej pracowników (art. 108 – 113 K.p.) ma na celu zdyscyplinowanie podwładnych popełniających określone w tych przepisach przewinienia. Generalnie kary te (upomnienia, nagany) łącznie z karą pieniężną dotykają godności i czci a także postrzegania określonej osoby jako pracownika sumiennie i nienagannie wykonującego obowiązki wynikające ze stosunku pracy.
Istota stwierdzenia, czy w przypadku udzielenia kary porządkowej i ewentualnie jej uchylenia przez Sąd pracy bądź uznania przez pracodawcę w toku postępowania reklamacyjnego, iż pierwotna decyzja o ukaraniu była błędna, o zasadności roszczenia pracownika z tytułu naruszenia dóbr osobistych, sprowadza się do określenia charakteru działania pracodawcy udzielającego kary porządkowej. Bezspornie zastosowanie odpowiedzialności porządkowej dotyka czci i godności osobistej a także dobrego imienia w życiu zawodowym.
reklama
reklama
W świetle art. 111 K.p. pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Natomiast zgodnie z dyspozycją art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego ten, czyje dobro osobiste zostało zagrożone lub naruszone cudzym działaniem, może domagać się ochrony zagrożonego lub naruszonego dobra, chyba że działanie nie jest bezprawne.
Zobacz produkt: Kodeks pracy w praktyce - PDF
Bezprawność nałożenia kary porządkowej
Z brzmienia art. 24 § 1 zdanie pierwsze k.c. wynika, że istnieje domniemanie bezprawności działania zagrażającego dobru osobistemu lub naruszającemu takie dobro. Jednakże uważa się, że istnieje sześć grup okoliczności wyłączających bezprawność działania, określonych jako:
- działania w ramach porządku prawnego,
- wykonywanie prawa podmiotowego,
- ochrona interesu zasługującego na ochronę,
- zezwolenie uprawnionego,
- przepisy szczególne, które wyłączają lub ograniczają ochronę dóbr osobistych,
- sprzeczność żądania ochrony z zasadami współżycia społecznego (tak też Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 marca 1994 r., sygn. akt: I PZP 9/94).
Zadaj pytanie: FORUM
W świetle powyższego nie może być uznane za bezprawne udzielenie pracownikowi kary porządkowej skoro art. 108 K.p. przewiduje takie uprawnienie pracodawcy (działanie w ramach porządku prawnego), nawet jeżeli zastosowanie odpowiedzialności porządkowej wobec pracownika nie ma waloru bezprawności w przypadku uchylenia jej przez Sąd pracy. Prawo pracodawcy do ukarania pracownika istnieje, jeżeli pozostaje w przekonaniu, że pracownik naruszył obowiązki w sposób uzasadniający takie ukaranie.