Jakie prawa i obowiązki ma płatnik składek podczas kontroli ZUS

Obowiązujące przepisy nie wskazują, jak często ZUS powinien kontrolować płatników. W praktyce częstotliwość kontroli jest wyznaczana wymaganiami skutecznego dochodzenia należności z tytułu składek. Swoboda organów w zakresie czasu trwania, częstotliwości i sposobu przeprowadzania postępowania kontrolnego jest jednak znacznie ograniczona.

Obowiązki przedsiębiorcy w czasie kontroli ZUS

Obowiązki przedsiębiorcy w toku postępowania kontrolnego ZUS	Podstawa prawna
udostępnienie wszelkich ksiąg, dokumentów i innych nośników informacji związanych z zakresem kontroli, które są przechowywane u płatnika oraz u osób trzecich (na podstawie odrębnych umów, np. w biurze rachunkowym)	art. 88, ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej
udostępnienie do oględzin składników majątku, których badanie wchodzi w zakres kontroli – jeżeli płatnik zalega z opłatą należności z tytułu składek	art. 88, ust. 1 pkt 2 ustawy systemowej
sporządzenie i wydanie kopii dokumentów związanych z zakresem kontroli	art. 88, ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej
zapewnienie niezbędnych warunków do przeprowadzenia czynności kontrolnych, w tym udostępnienie środków łączności (z wyjątkiem środków transportowych) oraz innych niezbędnych środków technicznych do wykonania czynności kontrolnych, którymi dysponuje płatnik	art. 88, ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej
udzielanie wyjaśnień kontrolującemu	art. 88, ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej
przedstawienie tłumaczenia na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji finansowo-księgowej i osobowej przedłożonej w toku kontroli	art. 88, ust. 1 pkt 6 ustawy systemowej
prowadzenie książki kontroli, przechowywanie upoważnień do przeprowadzenia kontroli oraz protokołów kontroli	art. 81 ust. 1 ustawy o sdg

Słowniczek:

Przedsiębiorca – każda osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4 ustawy o sdg).

Działalność gospodarcza – zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (art. 2 ustawy o sdg).

Podstawa prawna: