REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola trzeźwości pracowników

Maciej Chakowski

REKLAMA

W praktyce pracodawcy często spotykają się z problemem nietrzeźwych pracowników. Powinni więc dostosować procedury kontrolne do obowiązujących przepisów i np. wprowadzić do regulaminu zapisy o wyrywkowej kontroli trzeźwości.

Kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. Okoliczności stanowiące podstawę decyzji powinny być podane pracownikowi do wiadomości. W tym kontekście należy przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 11 lutego 2000 r., zgodnie z którym wydanie przez pracodawcę polecenia zaprzestania pracy pracownikowi, wobec którego zachodzi uzasadnione podejrzenie spożywania alkoholu w czasie pracy, nie wymaga ani zachowania szczególnej formy, ani obowiązku przeprowadzenia badania stanu trzeźwości tego pracownika (II UKN 401/99).

Autopromocja

Należy wskazać, że zgodnie z powołanym wyżej przepisem pracodawca powinien zapewnić sobie odpowiednie środki techniczne, dające mu możliwość jednoznacznego potwierdzenia spożywania przez pracownika alkoholu w czasie pracy albo stawienia się do pracy pod wpływem alkoholu. Dążąc do tego celu i wykorzystując aktualne możliwości technologiczne, pracodawca ma prawo do systematycznej kontroli trzeźwości swoich pracowników.

Kontrola na życzenie

Na żądanie pracownika, wobec którego istnieje uzasadnione podejrzenie bycia pod wpływem alkoholu, kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona jest zobowiązana zapewnić przeprowadzenie badania stanu trzeźwości pracownika.

Przykład

Pracodawca odsunął od pracy pracownika magazynu, gdyż uznał, że znajdował się pod wpływem alkoholu. Pracownik, aby udowodnić pomyłkę pracodawcy, zażądał przeprowadzenia kontroli trzeźwości za pomocą atestowanego alkomatu. Badanie wykazało, że pracownik miał rację, a jego zachowanie wynikało z tego, że zażył silny lek przeciwbólowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracodawca musi pamiętać, że urządzenia używane do pomiaru stężenia alkoholu powinny posiadać atesty wymagane przez polskie prawo. Warto zwrócić uwagę na dość liberalne w tym zakresie twierdzenie Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 22 września 2004 r., zgodnie z którym użycie przez pracodawcę nieatestowanego urządzenia do badania zawartości alkoholu w organizmie nie dyskwalifikuje postawionego pracownikowi zarzutu stawienia się do pracy po użyciu alkoholu lub spożywania go w czasie pracy, jeżeli przemawiają za tym inne stwierdzone fakty, a pracownik nie skorzystał ze stworzonych mu przez pracodawcę możliwości dalszej weryfikacji pozytywnego wyniku badania (I PK 576/03).

Prawo do prywatności

Pracownicy mają prawo odmówić pracodawcy poddania się kontroli trzeźwości. Mogą w takim wypadku powołać się na przysługujące im prawo do poszanowania ich prywatności. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 24 maja 1985 r. odmowa poddania się kontroli trzeźwości nie polepszy sytuacji pracownika, a także nie pozbawi wiarygodności zeznań świadków tego zdarzenia. Trzeźwy pracownik nie ma interesu w tym, aby odmówić poddania się badaniu na obecność alkoholu w organizmie (I PRN 39/85). Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z 2 kwietnia 1998 r. stwierdził, że pracownik powinien dobrowolnie poddać się badaniom alkomatem, zwłaszcza jeżeli pełni w zakładzie funkcje nadzorcze i od jego stanu psychofizycznego zależy bezpieczeństwo wykonywania pracy przez innych pracowników (I PKN 27/98).

Przed poddaniem się badaniu pracownik składa swój odręczny podpis na uprzednio przygotowanej deklaracji zgody. W przypadku odmowy pracownika – nie może on zostać dopuszczony do wykonywania pracy.

Procedura systematycznej kontroli trzeźwości

W odniesieniu do systematycznych kontroli trzeźwości, na zasadzie analogii, można stosować zalecenia Sądu Najwyższego dotyczące przeszukiwania pracowników. Wydaje się to zasadne, ponieważ zarówno przy przeszukaniu pracownika, jak i kontroli jego trzeźwości, pracodawca wkracza w sferę prywatności pracownika. Powyższe stanowisko Sądu Najwyższego zostało zawarte w wyroku z 13 kwietnia 1972 r., zgodnie z którym stosowane szeroko w ramach przepisów regulaminów pracy lub ustalonych zwyczajów przeszukiwanie członków załogi w celu zapobiegania wynoszenia mienia zakładów pracy jest zgodne z prawem i nie narusza dóbr osobistych pracowników. Takie postępowanie jest dopuszczalne wówczas, gdy pracownicy zostali uprzedzeni o możności stosowania tego rodzaju kontroli w celu ochrony mienia społecznego i gdy kontrola ta jest wykonywana w porozumieniu z przedstawicielstwem załogi w sposób niepozostający w sprzeczności ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem lub z zasadami współżycia społecznego (I PR 153/72).

Przykład

Pracodawca chce wprowadzić system losowej kontroli trzeźwości pracowników. Przed dniem jego wdrożenia powinien poinformować o tym pracowników oraz porozumieć się w tej sprawie z przedstawicielami pracowników (np. związek zawodowy), a także wprowadzić odpowiednie zmiany do regulaminu pracy.

W razie wyrządzenia szkody osobie trzeciej przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca. Wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, pracownik ponosi odpowiedzialność materialną. Kiedy można mu przypisać winę umyślną – a tak może być w przypadku nietrzeźwości – będzie on odpowiadał względem pracodawcy do pełnej wysokości wyrządzonej szkody.

Zmiany prawa w badaniu trzeźwości

Należy podkreślić, że od 1 lipca 2011 r. zmianie ulegnie art. 17 ust 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości – zmianę wprowadza ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.

Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu zarówno sam pracownik, jak i jego pracodawca (kierownik zakładu pracy) lub osoba przez niego upoważniona mogą zażądać badania stanu trzeźwości przeprowadzanego przez „organ powołany do ochrony porządku publicznego”, czyli np. przez Policję.

Wytyczne dotyczące przeprowadzania takich badań są zawarte w rozporządzeniu MZiOS z 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (DzU nr 25, poz. 117).

Podstawa prawna:

  • art. 120 Kodeksu pracy,
  • art. 17 ust. 1 i 3 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (DzU z 2007 r. nr 70, poz. 473 ze zm.).

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 13 kwietnia 1972 r. (I PR 153/72, OSNC 1972/10/184),
  • wyrok SN z 24 maja 1985 r. (I PRN 39/85, OSNC 1986/1/23),
  • wyrok SN z 2 kwietnia 1998 r. (I PKN 27/98, OSNP 1999/7/240),
  • wyrok SN z 11 lutego 2000 r. (II UKN 401/99, OSNP 2001/15/498),
  • wyrok z 22 września 2004 r. (I PK 576/03, OSNP 2005/7/91).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    REKLAMA

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    Nieobecność w pracy. Jak pracownik powinien usprawiedliwić nieobecność w pracy

    Pracownik, który nie stawi się do pracy, zobowiązany jest do usprawiedliwienia swojej nieobecności. Przepisy określają, jakie przyczyny usprawiedliwiają nieobecność w pracy. Jednak pracodawca może uznać także inne przyczyny wskazane przez pracownika i usprawiedliwić jego nieobecność w pracy.

    REKLAMA

    Czy będą zmiany w Kodeksie pracy? Trwają prace nad wydłużeniem urlopu macierzyńskiego

    Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa MRPiPS, zadeklarowała, że w maju ma być gotowy projekt ustawy wydłużającej urlop macierzyński. Powinien on być fakultatywny, nieprzymusowy, udzielany na wniosek i płatny w 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku - ile maksymalnie można przebywać na L4? Po zasiłku chorobowym przysługuje świadczenie rehabilitacyjne. Ile wynosi i jakie dokumenty trzeba przedstawić, aby je uzyskać?

    REKLAMA