REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy zamieszczenie w umowie o pracę klauzuli ograniczającej wybór sądu, który ma rozpatrywać spory między pracodawcą a pracownikiem, jest skuteczne

Małgorzata Mędrala-Natkaniec

REKLAMA

Zatrudniamy pracowników w różnych placówkach firmy, które znajdują się na terenie całego kraju. Aby uniknąć dodatkowych wyjazdów w przypadku ewentualnych spraw sądowych, chcemy zamieścić w umowie o pracę zapis, że wszelkie spory między pracodawcą a pracownikiem będzie rozstrzygał sąd właściwy dla siedziby centrali pracodawcy. Czy zamieszczenie tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę będzie skuteczne?

Wprowadzenie klauzuli w zakresie wyboru właściwości sądu pracy w umowach o pracę jest nieskuteczne. Obowiązują Państwa reguły ogólne o właściwości miejscowej sądu pracy. Zatem będą Państwo mogli skutecznie powoływać się na zawartą w umowie o pracę klauzulę jedynie pod warunkiem, że pracownik wyrazi zgodę na przekazanie sprawy sądowi wskazanemu w umowie jako właściwy i sąd ten uzna takie działanie za zasadne ze względów celowościowych.

Autopromocja

UZASADNIENIE

W sprawach z zakresu prawa pracy regułą jest właściwość miejscowa przemienna sądu pracy. Oznacza to, że pracodawca lub pracownik mają wybór sądu, jaki ma rozpatrywać spory między nimi. Wybór ten jest jednak ograniczony. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być bowiem wytoczone w zależności od wyboru powoda przed sąd:

  • właściwości ogólnej pozwanego, czyli według jego miejsca zamieszkania (w przypadku pracodawcy, który jest osobą fizyczną) lub siedziby pozwanego (w przypadku, gdy pracodawca jest osobą prawną lub innym podmiotem niebędącym osobą fizyczną),
  • w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana,
  • w którego okręgu znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wybór między sądami, które mają rozpatrywać spór z zakresu prawa pracy, należy do powoda.

Przez wprowadzenie do umów o pracę klauzuli określającej, że spory w zakresie prawa pracy ma rozpatrywać sąd właściwy dla centrali firmy ograniczyliby Państwo możliwość wyboru przez powoda (w tym przypadku – pracownika) sądu pracy w ramach ustawowej właściwości przemiennej. Postanowienie takie należy zatem uznać za mniej korzystne dla pracownika niż przewidują to przepisy prawa pracy, co powoduje jego nieskuteczność (art. 18 Kodeksu pracy). Mimo wprowadzenia takiej klauzuli do umów o pracę, pracodawcę i pracownika w zakresie właściwości sądu rozpatrującego sprawy z prawa pracy będą obowiązywać wskazane wyżej ustawowe zasady ogólne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE!

Pracodawca nie może ograniczyć w umowie o pracę wyboru sądu pracy, który będzie rozpatrywał spory między nim a pracownikiem.

Ustawowa właściwość sądów pracy jest szczególnym przypadkiem właściwości wyłącznej. W przeciwieństwie do innych spraw cywilnych, w sprawach z zakresu prawa pracy, zgodnie z poglądem większości ekspertów, nie istnieje możliwość zawarcia pisemnej umowy między stronami stosunku pracy o rozpatrzenie sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć ze stosunku pracy, przez sąd I instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy. Dotyczy to tym samym także zamieszczenia tego rodzaju klauzuli w umowie o pracę co do przyszłych sporów.

Jednak w pewnych sytuacjach sąd właściwy może przekazać sprawę innemu sądowi równorzędnemu. Takie przekazanie może mieć miejsce jedynie na zgodny wniosek stron oraz jeżeli przemawiają za tym względy celowości. Postanowienie w tym zakresie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem sądu przekazującego (art. 461 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego).

Wniosek stron stosunku pracy o przekazanie sprawy innemu sądowi niż sąd według właściwości przemiennej nie wiąże automatycznie sądu, który jest zobowiązany do zbadania jego przesłanek pod względem celowości. Przez względy celowości należy rozumieć przede wszystkim względy pozwalające na przyspieszenie lub ułatwienie przeprowadzenia postępowania. Odnoszą się one głównie do szybszego i tańszego prowadzenia postępowania dowodowego przed sądem orzekającym, np. w sytuacji, gdy większość świadków zamieszkuje w okręgu sądu, któremu sprawa zostanie przekazana.

Rozpatrując wniosek stron o przekazanie sprawy innemu sądowi sąd właściwy bada, czy rzeczywiście istnieje wola stron co do zmiany właściwości miejscowej, a także czy nie zostanie naruszony interes pracownika przez analizę przesłanek celowościowych.

PRZYKŁAD

Pracownik wniósł pozew o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe do sądu byłego miejsca wykonywania swojej pracy. Obecnie pracownik już nie jest zatrudniony u tego pracodawcy, zmienił także miejsce zamieszkania. Pracodawca w odpowiedzi na pozew złożył wniosek o przekazanie sprawy do innego równorzędnego sądu pracy ze względów celowościowych. Większość świadków to pracownicy pracodawcy mający miejsce zamieszkania w tym okręgu sądowym. Koszty dojazdu pracownika do sądu miejsca zamieszkania świadków oraz właściwego według przepisów ogólnych są porównywalne. Pracownik wyraził zgodę na zmianę właściwości miejscowej. W tej sytuacji sąd właściwy miejscowo może wydać postanowienie o przekazaniu sprawy wskazanemu przez strony sądowi równorzędnemu.

Podstawa prawna:

  • art. 43, art. 46, art. 461 § 1 i § 3 Kodeksu postępowania cywilnego,
  • art. 18 Kodeksu pracy,
  • art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy.

Orzecznictwo uzupełniające:

  • Właściwość przemienna z art. 462 k.p.c. (obecnie 461 § 1 k.p.c.) dotyczy powództwa każdej ze stron materialnie uprawnionej ze stosunku pracy. (Postanowienie Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 1979 r., IV PZ 50/79, OSNCP 1980/3/56)
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Przygotuj się na ograniczenia w handlu w Wielką Sobotę. Sklepy będą pracować krócej!

    Wielkanoc tuż, tuż, więc nic dziwnego, że sklepy są oblężone. W Wielki Piątek wiele z nich przedłużyło godziny handlu. Warto zrobić wcześniej zakupy, bowiem w sobotę handel będzie ograniczony. W jakich godzinach sklepy będą handlować w Wielką Sobotę?

    ZUS: 1431 zł odszkodowania za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2024 r. nowe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    Od 1 kwietnia 2024 r. obowiązują nowe, wyższe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Lekarz orzecznik może przyznać 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy przed weekendem majowym jest niedziela handlowa? Jak wypadają niedziele handlowe w kwietniu?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy w kwietniu 2024 jest niedziela handlowa? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

    REKLAMA

    ZUS odpowiada: Czy po 1 kwietnia składać wniosek o ponowne przeliczenie emerytury [nowe tablice GUS]?

    Od 1 kwietnia, przy obliczaniu przyszłych emerytur, ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS, co sprawi, że emerytura osoby w wieku 60 lat będzie niższa o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż obliczona na podstawie poprzedniej tablicy – poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    Dodatki funkcyjne w sądach

    Dodatki funkcyjne w sądach - trwają prace nad przepisami. Mają się zmienić zasady wynagradzania sędziów pełniących funkcje rzeczników dyscyplinarnych. Proponowane zmiany mają charakter przekrojowy, dotyczą modyfikacji wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych, Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach apelacyjnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach okręgowych oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Ministra Sprawiedliwości, i służą dostosowaniu wysokości dodatków do rzeczywistego obciążenia zadaniami związanymi z pełnieniem tych funkcji. 

    Jak zarządzać zespołem? Liderem nie trzeba się urodzić. Liczy się cel i chęć współpracy z innymi

    Osoby zarządzające zespołem mają kluczowe znaczenie dla firmy. Prawie co czwarty pracownik chciałby, by jego przełożony częściej go doceniał. Blisko połowa jest gotowa odejść z pracy z powodu szefa.

    Odmienne poglądy polityczne pracownika a dyskryminacja

    Zbliżają się wybory samorządowe. W wielu miejscach, w tym w pracy, trwają rozmowy, spory i wymiana myśli politycznych co do programów i kandydatów. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, m.in. bez względu na przekonania polityczne. Nie można więc ponosić negatywnych konsekwencji w miejscu pracy, szczególnie jeżeli ma się odmienne poglądy od pracodawcy. Nawet jeżeli jest się zatrudnionym w jednotach samorządu terytorialnego, gdzie niestety często ma miejsce rotacja pracowników ze względu na tzw. układy polityczne - powinna obowiązywać zasada wolności słowa i własnych poglądów politycznych.

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia. Dal pracodawcy liczy się dyspozycyjność pracownika. Wytypowanie do zwolnienia pracownika, przebywającego na długotrwałym urlopie bezpłatnym i korzystającego w tym czasie z innego źródła utrzymania, stanowi obiektywne i racjonalne kryterium doboru do wypowiedzenia umowy o pracę, co nie świadczy o charakterze dyskryminacyjnym zwolnienia. Zgodne z zasadami współżycia społecznego jest przyjęcie przez pracodawcę jako kryterium doboru pracowników do zwolnienia ich dyspozycyjności, rozumianej jako możliwość liczenia na obecność pracownika w pracy, w czasie na nią przeznaczonym, gdy przeciwieństwem tak rozumianej dyspozycyjności są częste absencje pracownika, spowodowane złym stanem zdrowia, jak również inne przypadki usprawiedliwionej nieobecności.

    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    REKLAMA